چکیده : برای اینکه بدانیم میتوان بالابر را جایگزین وینچ کرد یانه، ابتدا باید با این ابزارهای مفید آشنا شویم و از لحاظ کارایی و کاربرد آنها را با یکدیگر مقایسه کنیم.
برای اینکه بدانیم میتوان بالابر را جایگزین وینچ کرد یانه، ابتدا باید با این ابزارهای مفید آشنا شویم و از لحاظ کارایی و کاربرد آنها را با یکدیگر مقایسه کنیم.
وینچ چیست؟
وینچ وسیلهای مکانیکی است که برای کشیدن، بالا بردن، تنظیم کشش طناب یا سیم طناب که "کابل سیم" نیز نامیده میشود، استفاده میشود.
این ابزار در ساده ترین شکل خود، از یک قرقره (یا درام) متصل به میل لنگ دستی تشکیل شده است. وینچ ها ابزار کاربردی برای ماشین های یدک کش، بیل بخار و آسانسور هستند که دارای انواع گوناگونی می باشند. طرحهای پیچیدهتر وینچ، دارای مجموعه های چرخ دنده ای هستند و میتوانند با درایو های الکتریکی، هیدرولیک، پنوماتیک یا احتراق داخلی تغذیه شوند. از انواع وینچ های کاربردی می توان به دسته های زیر اشاره نمود:
وینچ دستی : این نوع از وینچ ها از ابتدایی ترین نوع آنها بوده که با ساختاری ساده قابلیت کشیدن و جابه جایی اجسام سبک را دارد. این ابزار به وسیله نیروی انسانی کار کرده و با چرخاندن اهرم ، قادر به جابه جا کردن می شود.
وینچ موتوری: این نوع از وینچ ها دارای موتور توکار مغناطیسی بوده که در کارکرد آنها تاثیر بالایی گذاشته است.
وینچ برقی : این نوع وینچ که پر طرفدارترین نوع وینچ محسوب می شود، دارای باطری و فناوری استفاده از نیروی برق می باشد.
وینچ هیدرولیکی: منبع حرکتی این نوع از وینچ ها پمپ هیدرولیکی بوده که در کارکرد دستگاه تاثیر مثبتی گزاشته است.
بالابر چگونه کار می کند؟
بالابر اصول کارکرد متفاوتی با وبنچ ها دارد. این وسیله دارای انواع گوناگونی است که هر کدام بهترین عملکرد در حوزه های مختلف را دارند. از انواع بالابر ها می توان به بالابر خودرو، بالابر تلسکوپی، بالابر هیدرولیکی، ستونی و ... اشاره کرد. در بالابر برقی، یک موتور الکتریکی کابل هایی را که به یک سیستم کشش قرقره وصل شده اند، به حرکت در می آورد. با استفاده از سیستم وزنه تعادل، اجسام طبق دستور کاربر بالا یا پایین می رود.
حالا در اینجا باید به مقایسه نحوه کار کرد، ساختار و ظرفیت بار این دو ابزار بپردازیم تا به فرق بین دو ابزار پی ببریم.
مقایسه بالابر با وینچ
کاربرد وینچ: وینچ ها ابزار هایی هستند که برای کشیدن بارها به صورت افقی، بلند کردن، پایین آوردن به صورت عمودی، و هر چیزی در بین آن، از جمله کشیدن در شیب، استفاده می شوند. این ابزار کاربردی اغلب در حوزه های جابه جایی وسایل نقلیه، کارآگاه ها و ساختمان سازی استفاده می شود.
کاربرد بالابر: از سوی دیگر، بالابر وسیله ای است که می تواند انواع مختلفی از اجسام را به صورت عمودی بلند کند و از زمین فاصله دهد. بالابرها می توانند با طناب سیمی یا معمولاً یک زنجیر کار کنند.
در ساختار بالابرو وینچ تفاوت هایی وجود دارد که موجب تغییر در کارکرد آنها شده و این دو را از یکدیگر متمایز کرده است.
ساختار وینچ: وینچ ها با استفاده از طنابی کار می کنند که از یک طرف به درام وینچ یا فلنج درام متصل شده و از طرف دیگر به بار متصل می شود. اکثر وینچ ها از طناب سیمی استفاده می کنند، اما برخی می توانند از طناب مصنوعی استفاده کنند. هنگامی که درام می چرخد، طناب بر روی درام قرقره می شود (اگر چرخش درام معکوس شود بدون قرقره) و کشش ایجاد شده یا آزاد شده، بار متصل را به حرکت در می آورد.
ساختار بالابر: بالابرها می توانند به وسیله طناب سیمی یا حتی یک زنجیر کار کنند. بالابرهایی که از طناب سیمی استفاده می کنند مانند وینچ ها درام دارند، اما برخلاف وینچ هایی که منحصراً از درام استفاده می کنند، بسیاری از بالابرها برای ایجاد کشش برای جابجایی بار خود از چرخ های بالابر استفاده می کنند.
بالابر و وینچ هر کدام به طور جداگانه در برند و مدل های مختلف تولید شده و با ظرفیتی معین و مشخص به فروش می رسند. ظرفیت در این ابزار ها میزان تحمل فشارو وزن اجسامی است که جابه جا می کنند.
ظرفیت وینچ: این وسیله با ساختاری که دارد برای اجسام سبکتر طراحی شده و دارای محدوده وزنی بین ۱۰۰ کیلوگرم تا ۱۰ تن (حتی بیشتر) می باشد.
ظرفیت بالابر: بالابر ها با توجه به انواع خود دارای توان تحمل وزن گوناگونی هستند. اما در اینجا بالابری که قابل قیاس با وینچ است جز بالابر های ساختمانی و برقی محسوب میشود. این نوع از بالابر ها دارای توانی معادل ۱۰۰ کیلوگرم تا ۳۰ تن می باشد.
همچنین در ادامه به مقایسه کلی بین بالابر و وینچ و تکان جامانده می پردازیم.
بالابرها معمولاً دارای یک سیستم ترمز مکانیکی برای بلند کردن یا پایین آوردن ایمن بار هستند. بسیاری از وینچ ها از ترمزهای پویا استفاده می کنند، اما همه وینچ های ترن برای بلند کردن و کشیدن در شیب دارای سیستم ترمز مکانیکی هستند. برای امنیت بیشتر، سیستم های مختلف ترمز ثانویه اختیاری در دسترس هستند.
بالابرها معمولاً درست در بالای بار قرار می گیرند، در حالی که بیشتر وینچ ها را می توان بر روی زمین، دیوار، سقف یا بالای بار برای انعطاف پذیری موقعیت نصب کرد. همچنین معمولاً از وینچ ها با شیارهایی استفاده می شود که می توانند جهت طناب را تغییر دهند.
برای کشیدن و بالابردن اجسام در مسیر های طولانی و ارتفاعات زیاد، کار با وینچی که دارای طناب سیمی است قابل کنترل تر و سبک تر است. برای جابه جایی های کوتاهتر و مکرر، مانند کف کارخانه، بالابرها معمولاً راهحل بهتری هستند، زیرا میتوان آنها را به راحتی بر روی چرخ دستیهای جرثقیل سقفی که معمولاً در کارخانهها یافت میشود، نصب کرد.
با تمام این حرف ها آیا می توان بالابر را جایگزین وینچ کرد؟
با یک مقایسه کلی بین وینچ و بالابر و در نظر گرفتن نوع آنها به طور گسترده، از لحاظ ساختار و عملکرد نمیتوان وینچ با بالابر را یکی دانست. همانطور که قبلا ذکر شد، بالابرها فقط می توانند بارها را به صورت عمودی بالا و پایین ببرند، در حالی که وینچ ها در جهت حرکت بار تطبیق پذیرتر هستند. از آنجایی که وینچ ها از سیم طناب استفاده می کنند و بالابرها معمولاً از زنجیر استفاده می کنند، وینچ ها برای کاربردهای مسافت طولانی بهتر هستند. پس بالابر ها از قابلیت وینچ ها برخوردار نیستند.
اما عکس این قضیه امکان پذیر است. یعنی یک وینچ در صورت تجهیز مناسب برای حرکت مورد نظر، می تواند به عنوان بالابر عمل کند. به عنوان مثال، تمام وینچ های ترن با ترمز بار را می توان برای بلند کردن عمودی استفاده کرد و آنهایی که دارای کلاچ هستند یا بدون ترمز هستند فقط برای کشیدن روی سطح افقی استفاده می شوند. البته در نظر داشته باشید، استفاده از وینچ به عنوان بالابر به دلیل عدم وجود ترمز نگهدارنده بار توصیه نمیشود. وینچ ها معمولاً فاقد ترمزهای نگهدارنده بار هستند که در بالابرها وجود دارد. اگر بار بلغزد یا وینچ در حین عملیات بلند کردن بار را در جای خود نگه ندارد، این غیبت می تواند منجر به حوادث شود. پس همانطور که در بالا گفته شد، وینچ با تجهیز مناسب قابلیت بالابری را دارد.
- 19
- 1