شيوه‌نامـــه مصـاحبه اختصاصي داوطلبان ورود به دانشگاه فرهنگيان و دانشگاه تربيت دبير شهيد رجايي روز گذشته تبديل شد به آماج انتقادهاي تند در شبكه‌هاي اجتماعي از آموزش و پرورش. در اين شيوه‌نامه پيوستي وجود داشت با عنوان «راهنماي ويژه پزشك معاين» و در جلوي اين راهنما ذكر شده بود «فهرست بيماري‌هايي كه مشمول ممنوعيت استخدام در آموزش و پرورش است». فهرستي بلند بالا از انواع بيماري‌هاي پوستي، استخواني، چشمي، فك و دهان، بيماري‌هاي دستگاه ايمني و غيره در اين بخش آمده بود.
اما يكي از بخش‌هاي قابل توجه اين فهرست بند ١٧ بود با عنوان «بيماري‌هاي زنان». در اين بخش مواردي آمده بود كه بنا بر توضيح ابتداي فهرست منجر مي‌شد به استخدام نشدن زنان در شغل معلمي: ١- اختلالات پريود، موهاي زايد صورت، بلوغ زودرس يا ديررس، سابقه جراحي بيماري‌هاي رحمي، ناباروري، كيست‌هاي تخمداني، اندومتريوزيس و آمنوره متعاقب صدمات مغزي. ٢- سرطان سينه و پستان، رحم، تخمدان، سرويكس، وولو و هر نوع بدخيمي ديگر در هر جاي بدن. ٣- ضايعات دستگاه تناسلي كه منجر به ايجاد فيستول‌هاي مقاوم در درمان شود.
ذكر اين موارد سبب انتقاد بسيار از آموزش و پرورش شد و محدوديت بي‌دليل براي استخدام زنان. به فاصله يك روز پس از قرار گرفتن اين شيوه‌نامه از سوي مركز برنامه‌ريزي نيروي منابع انساني و فناوري اطلاعات وزارت آموزش و پرورش بر روي سايت وزارتخانه، متن كامل آن روي سايت‌هاي خبري قرار گرفت. روز گذشته فقط نشان از ٥ صفحه از اين فايل ٥٠ صفحه‌اي در سايت آموزش و پرورش باقي مانده بود اما متن كامل آن پيش از آن برداشته شده بود و داشت دست به دست مي‌گشت.
اسفنديار چهاربند، رييس مركز برنامه‌ريزي منابع انساني و فناوري اطلاعات وزارت آموزش و پرورش مي‌گويد كه اين شيوه‌نامه از دو سال گذشته تدوين شده بوده و روز سه‌شنبه در جريان اصلاحات مربوط به شرايط استخدام به صورت كلي بازبيني شده است و متن جديد به زودي منتشر مي‌شود. به گفته اسفنديار چهاربند تمامي مواردي كه مورد انتقاد قرار گرفته‌اند، پيش از رسيدن به شبكه‌هاي اجتماعي از سوي اين معاونت حذف شده بود، از جمله بخش مربوط به بيماري‌هاي زنان. چهاربند در گفت‌وگو با «اعتماد» در خصوص اين شيوه‌نامه جنجال‌برانگيز آموزش و پرورش توضيحاتي داد.
شيوه‌نامه‌اي از سوي مركز برنامه‌ريزي نيروي منابع انساني و فناوري اطلاعات وزارت آموزش و پرورش منتشر شده كه در آن بيماري‌هاي مشمول ممنوعيت استخدام در آموزش و پرورش فهرست شده. در اين شيوه‌نامه به‌خصوص در بخش زنان موارد عجيبي از جمله سابقه جراحي‌هاي رحمي و ناباروري ذكر شده كه مانع از استخدام زنان مي‌شود. دليل گذاشتن اين شرايط چيست؟
آن شيوه‌نامه اصلاح شد و متنش را هم از روي سايت برداشتيم. همين كه الان روي سايت نيست يعني اصلاح شده. قسمت مربوط به زنان كلا حذف شده و در شيوه‌نامه جديد فقط بحث‌هاي مربوط به معاينه چشم است و يك سري موارد فيزيكي كه معمولا در آيين‌نامه‌هاي استخدام وجود دارند. اين شيوه‌نامه پيشنهاد گروه پزشكي بود كه وقتي مطرح كردند ما مخالفت و حذفش كرديم.
فقط بند مربوط به بيماري‌هاي زنان حذف شده؟
هم آن بند بود و هم يكي دو مورد ديگر كه ما دليلي نديديم در اين شيوه‌نامه باشد. شنبه نسخه جديد آن را ارايه مي‌دهيم. من هم به دوستان عرض كردم كه برخي بيماري‌ها مانند اچ‌آي‌وي نبوده كه ابتلا به آن در اختيار فرد باشد و ما بخواهيم به خاطر آن فرد را از حقوق اجتماعي‌اش محروم كنيم. براي همين اين بخش را حذف كرديم.
پس بخش مربوط به بيماري‌هاي ايمني مانند اچ‌آي‌وي، حذف نخواهد شد؟
خب آن يك قسمت جدي و ملي است و نمي‌توانيم آن را حذف كنيم.
اين مربوط به كسي است كه اچ‌آي‌وي مثبت است يا كسي كه به ايدز مبتلا شده؟
مربوط به كساني است كه آزمايش اچ‌آي‌وي‌شان مثبت شده.
يك سري از سازمان‌هاي بين‌المللي اتفاقا سهميه‌اي در نظر مي‌گيرند براي كساني كه اچ‌آي‌وي مثبت هستند.
ببينيد سازمان‌هاي بين‌المللي يك داستان دارد و سياست‌هاي ملي هر كشوري يك بحث ديگر است. ما به دنبال اين هستيم كه گزينش اصلح داشته باشيم، گزينش ما هم بر مبناي صلاحيت‌هاي علمي است هم صلاحيت‌هاي اعتقادي و اخلاقي و هم آمادگي جسمي و رواني. اين شاخصي نيست كه در همه جا باعث جذب نيرو شود، همه كشورها هم اين‌طور نيست كه بر مبناي آن منابع بين‌المللي چنين شرايطي را لحاظ كنند.
مادامي كه ٣ ميليون جوان تحصيلكرده جوياي كار داريم كه از سلامت جسمي و رواني صلاحيت دارند، لااقل براي شغل معلمي از آنها استفاده مي‌كنيم. مطمئن باشيد در سازمان‌هاي بين‌المللي هم توصيه نمي‌شود كه اين افراد با كساني سروكار داشته باشند كه از جمله گروه‌هاي آسيب‌پذير مانند كودكان هستند.
نسخه جديد چند بند دارد؟
همان بحث‌هاي متداول ذكر شده. شرايط فيزيكي معمول مانند نداشتن معلوليت، البته اين را بگويم كه براي استخدام معلولان يك سهميه ٣ درصدي داريم كه از سوي بهزيستي معرفي مي‌شوند و براي همين حذفش كرديم. عمدتا مواردي كه باقي مانده مربوط به بينايي و شنوايي‌سنجي مي‌شود و آمادگي شرايط جسماني براي رشته‌اي كه افراد براي تدريس در آن در نظر گرفته مي‌شوند. مثلا در فني و حرفه‌اي بايد سلامت اعضاي بدن كامل باشد و از نظر قدرت بدني با اين رشته هم‌خواني داشته باشند. برخي از رشته‌ها اين ميزان از توانايي جسمي براي تدريس در آنها ضرورت نداشت و ما در شيوه‌نامه جديد ممنوعيت‌هاي مربوط به اين بخش را هم حذف كرديم.
پس چون ٣ درصد سهم معلولان از قبل در نظر گرفته شده ديگر در اين شيوه‌نامه سهمي به معلولان داده نمي‌شود؟
بله بهزيستي با سازمان مدارس استثنايي ما توافق مي‌كنند مثلا اين نوع از معلوليت مانع انجام وظيفه نمي‌شود، سه درصدي كه از سوي بهزيستي معرفي مي‌شود وارد دانشگاه فرهنگيان مي‌شوند و به سمت رشته‌هاي شغلي‌اي مي‌روند كه با نوع معلوليت آنها تناسب دارد و بنا بر قانون و رعايت اصل حقوق معلولان در جاي مناسب جذب مي‌شوند.
گفتيد يك سري از موارد ديگر هم اصلاح شده؟
قد را هم اصلاح كرديم و گفتيم متعارف باشد و ديگر عدد نمي‌دهيم. مثلا در فلان استان به صورت ژنتيك افراد كوتاه هستند و نمي‌توانيم كه به خاطر اين ژنتيك باعث محروميت آنها از يك شغل اجتماعي خوب مانند معلمي شويم. براي همين چون گزينش ما بومي است گفتيم كه هر فردي در بوم خودش بنابر آن قدي كه متعارف است جذب شود و اين موارد به كميسيون پزشكي آن استان سپرده شده. يك مورد ديگر هم شماره چشم بود، آن را هم برداشتيم و گفتيم كه اگر عيوب انكساري و ضعف چشم با عينك اصلاح مي‌شود دليلي ندارد آنها را محروم كنيم.
اين اصلاحاتي كه مي‌گوييد كي صورت گرفته؟
ديروز (سه‌شنبه) بلافاصله پس از اينكه از سوي دوستان مطرح شد رد كرديم و به دلايلي كه ذكر كرديم قرار نيست در معاينات حذف شوند.
اين دوستاني كه اشاره مي‌كنيد كي هستند، از سمت چه مرجعي اين شيوه‌نامه تنظيم شده؟
موارد استخدامي برمي‌گردد به اداره كلي كه سلامت جسمي افراد و ضوابط مربوط به آن را تعيين مي‌كنند و تنظيم آن در دست ما نيست. تيم متشكل از چند گروه است. هم دانشگاه كارشناس دارد و هم كساني هستند كه به لحاظ تخصصي نظر مي‌دهند روي يك سري از مسائل. اين دستورالعمل سال‌هاي گذشته تهيه شده بوده و خوشبختانه براي امسال ما به موقع آن را اصلاح كرديم. موضوع اصلي اين است كه حذف شده و در نسخه جديد نيست.
يعني شيوه‌نامه جديد نيست و در سال‌هاي گذشته اجرا مي‌شده؟
بله، دو سال پيش تهيه شده بود، آن زمان من در اين مسووليت نبودم و البته با پرس و جويي كه كردم متوجه شدم كه همه اين موارد بيشتر از اينكه ممانعت براي استخدام باشند در موارد پزشكي داوطلبان استخدام ثبت مي‌شده است و در واقع يك جور پرونده پزشكي است. به من گفته‌اند كه هيچ‌كس بر مبناي اين موارد تاكنون از استخدام منع نشده است.
زهرا چوپانكاره
- 13
- 5
