به گزارش ایسنا، طبق آخرین آمار اعلامی شمار کارکنان این وزارتخانه به بیش از ۹۲۸ هزار نفر می‌رسد که از این تعداد، ۵۴ درصد زن و مابقی مرد هستند. از مجموع کارکنان آموزش و پرورش، ۵۷۵ هزار نفر در گروه معلمان قرار دارند که به تدریس مشغولند، ۵۲ هزار نفر کارکنان اداری، بیش از ۱۶۰ هزار نیروی خدماتی و سرایدار، ۱۷۰ هزار نفر نیروی تخصصی در قالب مشاور، مربی پرورشی، تربیت بدنی و ... و ۱۴۰ هزار نفر نیز در گروه مدیران قرار دارند که شامل مدیر، معاون آموزشی، پرورشی ، فناوری و... می‌شوند. این در حالی است که طی ۱۰ سال آینده حدود ۶۴۰ هزار نفر بازنشسته شده و از سیستم خارج می‌شوند و باید برای جایگزینی آنها تدبیری جدی اندیشید.
اسفندیار چهاربند، رئیس مرکز منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش در اظهاراتی پیرامون کمبود نیروی انسانی در سال تحصیلی جدید می‌گوید: در مهر ۹۷ در مجموع با توجه به شاخص‌ها ۳۰۰هزار کمبود داریم. مهر ماه حدود ۹۲۰۰ نفر از فارغ التحصیلان تعهد دبیری وارد مدارس می‌شوند. مامورین خدمت به سایر دستگاه‌ها و یا مشغولین به تحصیل حدود ۱۵ هزار نفرند که در چرخه تولید خدمت ما نیستند اما در آمار نیروهای ما قرار دارند. در سال۹۷ از ۳۰۰هزار کمبود نیرو، ۱۹۴ هزار نفر را از طریق تعدیل شاخص‌ها و ندادن معلم به مدارس و ۱۰۶ هزار نفر را از محل حق التدریس، استمرار خدمت بازنشسته‌ها و سربازمعلم‌ها و برون‌سپاری در شاخه کاردانش تامین می‌کنیم.
وی می‌افزاید: این در حالی است که طبق نرم‌ها باید به ازای هر چهار دانش آموز یک ساعت مربی پرورشی به مدرسه بدهیم. یعنی هر ۹۶ دانش آموز یک مربی؛ اما فقط ۱۸ هزار مربی به مدارس اعزام می‌کنیم، در حالی که نیاز واقعی ۱۲۳ هزار مربی است. اگر این روند ادامه یابد باید دوسال دیگر بخصوص در حوزه آموزش ابتدایی و پرورشی بنای یادبود برای آموزش و پرورش بسازیم.
مدارس در اولویت ساماندهی/ اتمام عملیات تا پایان مرداد
اخیرا مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش دستورالعملی جهت ساماندهی نیروهای انسانی به استان‌ها و مراکز آموزش و پرورش ابلاغ کرده است که رویکرد آن تفویض اختیار و تسهیل برنامه‌ریزی منطقه‌ای است.
چهاربند با اشاره به این بخشنامه و تاکید بر اینکه مدارس در اولویت ساماندهی هستند می‌گوید: در تمام استان‌ها ساماندهی مدارس دولتی تا پایان مردادماه سال جاری انجام خواهد شد و پس از اطمینان از تأمین کارکنان آموزشی و پرورشی مدارس حداقل به میزان سال تحصیلی گذشته اعم از معلم، معاون پرورشی، معاون آموزشی و مربی پرورشی، در صورت وجود نیروی رسمی-پیمانی و یا غیرموظف، نیروی انسانی به سایر واحدهای سازمانی خارج از مدرسه اختصاص می‌یابد.
اسفندیار چهاربند ضمن تأکید مجدد بر اولویت مطلق تأمین کارکنان آموزشی مدارس در سال تحصیلی آتی، ابراز امیدواری می‌کند که با رعایت این اولویت، کمبودهای نیروی انسانی از طریق ساعات حق‌التدریس معلمان شاغل و بازنشسته و همچنین خرید خدمات آموزشی و برون‌سپاری و اجرای طرح تکمیل ظرفیت در هنرستان‌ها تأمین شود و نیروهای موردنیاز سایر واحدهای سازمانی ازجمله گروههای آموزشی، پژوهش سراها، مجتمع‌های ورزشی و کانون‌های فرهنگی و تربیتی پس از تأمین نیاز مدارس از دهه دوم شهریور به بعد با روش‌های متنوع و از محل نیروهای در دسترس تخصیص داده شود.
در این بخشنامه آمده است که محاسبه کارکنان آموزشی مورد نیاز هر یک از دوره‌های تحصیلی بر اساس شاخص‌های نسبت دانش آموز دولتی روزانه به معلم و نسبت دانش آموز دولتی روزانه به کارکنان تخصصی پشتیبانی صورت می‌پذیرد و درجه بندی مدارس بر اساس ملاک‌های جدول "یک" و مواردی که در ادامه خواهد آمد بر عهده کارگروه ساماندهی استان‌ها است:
بر این اساس نیروهای مورد نیاز به تفکیک معاون آموزشی، پرورشی، مربی پرورشی، معاون اجرایی و فناوری، متصدی سایت، مشاور و مراقب سلامت توسط کارگروه ساماندهی استان بین مناطق و با تشخیص کارگروه ساماندهی مناطق بین مدارس توزیع خواهد شد.
در این دستورالعمل آمده است که برای مراقبت‌های سلامتی دانش آموزان مدارس روستایی کمافی‌السابق از بهورزان خانه‌های بهداشت طبق مقررات آموزشی و پرورشی استفاده می‌شود. همچنین سقف تعداد مدیر و معاون برای هر مدرسه با رعایت ملاک‌های جدول "یک" در دوره ابتدایی پنج نفر، متوسطه اول پنج نفر، متوسطه نظری و فنی و حرفه‌ای و کاردانش شش نفر خواهد بود و در هر صورت به مدرسه‌ای که علاوه بر معاون اجرایی دو معاون یا بیشتر تعلق می‌گیرد لازم است یکی از آنها معاون پرورشی دارد.
میزان ساعت موظفی تدریس مدیران، معاونان و مشاوران مدارس
طبق این بخشنامه توزیع ساعات تدریس مدیر و معاونین مدارس شش ساعت، سرپرستان بخش هنرستان‌ها ۱۲ساعت و مشاوران ۱۰ ساعت است، به استثنای معاونین اجرایی مدارس و مدیر و معاون مدارس استثنایی میان مناطق که برعهده کارگروه ساماندهی استان و در بین مدارس برعهده مناطق است.
توزیع و ساماندهی نیروی انسانی در مدارس و شرایط خاص
مدارس اتباع خارجی: ماموریت مدیر و سایر کارکنان آموزشی به مدارس وابسته، مدارس اتباع خارجی مبتنی بر نظام آموزشی جمهوری اسلامی با رعایت قوانین مربوط و در سقف تراز کارکنان آموزشی بلامانع است.
مدارس سمپاد و نمونه دولتی: تامین نیروی آموزشی، پرورشی و پشتیبانی تخصصی مدارس سمپاد و نمونه دولتی نیز مطابق مدارس دولتی عادی با نیروهای موظف و غیر موظف مجاز است و نیروهای مورد نیاز دروس تکمیلی و فوق برنامه و نیروهای پشتیبانی تخصصی مازاد بر درجه بندی مدارس عادی از طریق ساعت غیر موظف نیروهای رسمی و پیمانی و از محل درآمدهای مدرسه تامین خواهد شد.
مدارس تخصصی ورزش: درباره مدارس تخصصی ورزش نیز آمده است که تامین کارکنان آموزشی این مدارس مطابق با برنامه درسی مصوب مدارس عادی در سقف سال تحصیلی قبل (حداکثر شش ساعت برای هر مدرسه)، مراکز حرکات اصلاحی در صورت وجود نیروی موظف مرتبط و عدم پرداخت حق التدریس در رشته تدریس مربوط مجاز است.
طرح پراکنده دانش آموزان شاهد: همچنین برای هر دانش آموز شاهد در طرح "پراکنده" که در مدارس عادی تحصیل می‌کنند یک ساعت در هفته دبیر راهنمای طرح پراکنده تعلق می‌گیرد.
مدارس بزرگسالان: به مدارس بزرگسالان دولتی و آموزش از راه دور نیز به شرط داشتن حداقل ۱۰۰ نفر دانش آموز یک مدیر از محل نیروهای رسمی یا پیمانی تخصیص می‌یابد و تامین سایر نیروها از محل مشارکت مردمی و منحصرا از ساعات غیر موظف نیروهای رسمی و پیمانی امکانپذیر خواهد بود.
هنرستان‌ها: شرایط خاص هنرستان‌ها در این دستورالعمل ساماندهی مورد توجه قرار گرفته است و بر این اساس به ازای هر رشته از زمینه‌های صنعت و کشاورزی، طراحی دوخت و ناوبری در زمینه خدمات مشروط به داشتن حداقل ۳۰ هنرجو در هر رشته یک سرپرست بخش تمام وقت تعلق می‌گیرد. هر سرپرست بخش باید هشت ساعت در هفته در دروس مهارتی و یا فنی مرتبط با گروه مرتبط تدریس موظف داشته باشد. در هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش چنانچه بیش از یک رشته در گروه هنر دایر باشد یک سرپرست بخش تعلق می‌گیرد.
پیش دبستانی‌ها: بر اساس بخشنامه ابلاغی برگزاری دوره پیش دبستانی با حمایت مالی دولت در مناطق دو زبانه، روستایی و عشایر از طریق تشکیل کلاسهای مستقل در نوبت اول یا دوم دبستان‌های دولتی پس از اخذ مجوز از کارگروه ساماندهی استان و از طریق به کارگیری آموزگاران بازنشسته، مربیان پیش دبستانی مشمول تبصره ۱۰ ماده ۱۷ قانون تعیین تکلیف حق التدریسی‌ها، دارای کد پرسنلی، اوقات غیر موظف آموزگاران رسمی و پیمانی و خرید خدمات از مدارس غیردولتی با پرداخت حق الزحمه از محل اعتبارات ویژه طرح مربوط بلامانع است.
همچنین تاسیس مرکز پیش دبستانی غیردولتی از طریق اجاره فضای آموزشی مازاد مناطق و شهرستان‌ها به استثنای کلاسهای مشمول بند بالا، و بر اساس دستورالعمل سازمان مدارس غیر دولتی مجاز است.
نهضت سوادآموزی: تمامی فعالیتهای سوادآموزی در مناطق روستایی و شهری صرفا از طریق مراکز یادگیری محلی غیر دولتی بر اساس ضوابط ابلاغی سازمان نهضت سوادآموزی انجام خواهد شد.
همچنین فعالیت مراکز یادگیری محلی ویژه زندان‌ها به صورت ضمیمه واحد آموزشی دایر در زندان پس از تایید کارگروه ساماندهی استان بلامانع است.
مراکز یادگیری ویژه اتباع خارجی نیز به صورت غیر دولتی اداره خواهند شد و تامین مدیران مورد نیاز این قبیل مراکز از طریق ماموریت کارکنان رسمی و پیمانی بلامانع است.
مدارس استثنایی: تشکیل کلاسهای درس با حداقل و حداکثر تعداد نوآموز و دانش آموز در دوره‌های مختلف تحصیلی و گروههای استثنایی، بر اساس تبصره ماده ۴ فصل دوم آیین نامه اجرایی آموزش و پرورش استثنایی و مطابق جدول زیر است:
همانطور که در بخشنامه ساماندهی منابع انسانی تاکید شده است کلاس های چند پایه، با حداقل چهار و حداکثر هفت نفر و کلاس های چند پایه گروه های چند معلولیتی و رفتاری - هیجانی و اختلال های رشدی فراگیر (طیف اتیسم)، با حداقل سه و حداکثر پنج نفر تشکیل می‌شود.
همچنین تشکیل کلاس چند پایه، با بیش از سه پایه تحصیلی، ممنوع است. چنانچه تعداد دانش آموزان هر گروه به حد نصاب برسد تشکیل کلاسهای مستقل، برای هر یک از گروه‌ها، الزامی است.
در صورت تشکیل بیش از یک کلاس مستقل، علاوه بر پست مدیر آموزگار، به ازای هر کلاس ، پک پست آموزگار تعلق می گیرد. همچنین بکار گیری نیروهای توان بخشی طرحی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معلم رابط طرح تلفیقی ومربیان مراکز مشکلات یادگیری در سال تحصیلی ۹۷٫۹۸ مطابق سهمیه ابلاغی سازمان مدارس استثنایی در تراز کارکنان آموزشی استان، بر اساس درجه بندی مدارس مجاز است.
سایر واحدهای سازمانی: با توجه به اولویت مطلق تامین نیروی انسانی مدارس دولتی و مدیران مورد نیاز پژوهش‌سراها و کانون‌های فرهنگی و تربیتی و مجتمع‌های ورزشی و دارالقران‌ها، تخصیص نیرو به فعالیت واحدهای سازمانی این بخش، پس از اتمام سازماندهی مدارس و تامین مدیران واحدهای سازمانی مذکور، با استفاده از ساعات موظف و غیر موظف و خرید خدمات آموزشی و پرورشی باقی مانده از سقف تراز کارکنان آموزشی استان و ضوابط زیر از ۲۰ شهریور مجاز است. به عبارت دیگر، تامین نیروی مورد نیاز واحدهای سازمانی مشمول این بخش منوط به تخصیص کامل نیرو به مدارس، براساس میزان پیش بینی شده در تراز کارکنان آموزشی استان ، بر اساس اولویت کارگروه ساماندهی استان و درحد امکان مجاز خواهد بود:
نیروهای هسته مشاوره: تامین نیروهای هسته مشاوره به ازای هر ۳۵۰ دانش آموز تحت پوشش مدارس دولتی، یک ساعت (وجود نیروی موظف مرتبط و عدم پرداخت حق التدریس به فعالیت مشاوره در متوسطه اول) با رعایت دستورالعمل اجرایی مورخ سال ۸۹ بلامانع است.
کارشناس و مربی پرورشی: تأمین کارشناس و مربی پرورشی مورد نیاز کانون های فرهنگی و تربیتی، تاسقف درجه بندی جدول (۳) ورعایت ارتباط گروه تدریس با فعالیتهای فرهنگی و تربیتی از طریق ساعات موظف و غیر موظف وخرید خدمات در سقف سهمیه استان و در سر جمع ساعات مجاز فعالیتهای پرورشی بلامانع است.
تأمین نیروی مورد نیاز گروه های آموزشی، باساعات موظف یا خرید خدمات در سقف سهمیه استان مطابق تراز کارکنان آموزشی استان در دوره های ابتدایی و متوسطه اول و متوسطه دوم مجاز است.
تامین مربی قرآن: به هر واحد دار القرآن یک مدیر از کارکنان آموزشی رسمی با پیمانی تخصیص می یابد، تامین مربی قرآن مورد نیاز در سقف ساعت مجاز با مربیان قرآنی موظف وغیر موظف یا خرید خدمات در سقف سهمیه استان مجاز است.
تأمین معلم راهنمای روستایی: به ازای هر ۱۰۰ کلاس روستایی یک نفر راهبر آموزشی در سقف تراز کارکنان آموزشی استان مجاز است
شرایط تاسیس و ادامه فعالیت مدارس دولتی
در سال تحصیلی پیش رو صرفا آن دسته از مدارسی که دارای کد واحد سازمانی و کد فضای آموزشی معتبر هستند اجازه ثبت نام خواهند داشت.
در این دستورالعمل آمده است که فعالیت دبستان روستایی و عشایری با تعداد دانش آموز کمتر از حد نصاب با مدیر آموزگار و رعایت نسبت دانش آموز به معلم در سطح استان بلامانع است. همچنین فعالیت همزمان مدرسه عشایری ثابت و مدرسه عادی دولتی با دوره تحصیلی مشترک در یک روستا مجاز نیست.
استمرار فعالیت مدارس متوسطله اول و متوسطه دوم (نظری و فنی و حرفه ای و کاردانش) نیز با تعداد دانش آموزان کمتر از حد نصاب مقرر در جدول زیر به شرط داشتن حداقل ۲۵ دانش آموز و رعایت شاخص نسبت دانش آموز به معلم در سطح استان مجاز خواهد بود.
در سال تحصیلی ۹۸-۹۷، دایر کردن مدارس دوره دوم متوسطه (شاخه نظری ، فنی و حرفه ای و کاردانش ) در مناطق شهری صرفا بارعایت حدنصاب جدول فوق مجاز است. همچنین تشکیل نوبت دوم دبیرستان یا هنرستان کاردانش با تخصیص نیروی غیر موظف مجاز است و چنانچه مجموع کلاسهای درس دایر شده از یک دوره تحصیلی و یک جنس در یک فضا بیشتر از تعداد کلاس کالبدی فضا باشد دایر کردن آموزشگاه نوبت دوم در آن فضا مجاز است.
- 18
- 7
