«شما تحت نظر هستید»/ وضعیت و تاریخچه دوربین‌های سطح پایتخت

نورا حسینی خبرنگار روزنامه شرق در گزارشی به وضعیت و تاریخچه دوربین های نظارتی در سطح شهر تهران پرداخت و نوشت: معابر سطح شهر تهران، تحت نظر هستند و بار ترافیکی خیابان‌ها، به صورت لحظه‌ای بر مانتیورهایی که در سالن بزرگ مرکز کنترل ترافیک تهران، نقش بسته و رصد می‌شود. مدت‌ها خروجی دوربین‌های کنترل ترافیک تهران که از سال ۱۳۷۱ رسماً آغاز به کار کرد، در انحصار شهرداری تهران بود اما پلیس و برخی نهادها، بیش از یک دهه است که خروجی این دوربین‌ها را در اختیار دارند. 

دوربین‌های پایتخت از کار افتاده‌اند 

دوربین‌های پایتخت در این سال‌ها دچار اُفت زیادی شده و نتوانسته‌اند با تکنولوژی روز خود را به‌روزرسانی کنند. سید جعفر تشکری هاشمی، رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران، آمار غم‌انگیزی از این دوربین‌ها داده است. 

از ۴۹۶ تقاطع هوشمند، تنها ۳۶۲ تقاطع هوشمند است و ۲۷ درصد مابقی خراب هستند. در حال حاضر، دوربین‌های نظارت تصویری ۲۴ درصد، دوربین‌های وی ام اس ۳۱ درصد، تابلوهای متغیر خبری ۴۴ درصد، تلویزیون‌های شهری ۴۵ درصد، تابلوهای نمایشگر آلودگی هوا ۴۵ درصد، دوربین‌های پلاک‌خوان ۴۸ درصد، دوربین‌های کنترل سرعت  ۶۰ درصد و دوربین‌های کنترل عبور از چراغ قرمز نیز ۴۷ درصد خراب است. 

یادآوری یک درخواست قدیمی؛ احمدی‌نژاد به احمدی مقدم چه گفت؟

مدتی است پلیس اعلام کرده با استفاده از دوربین‌های نظارت بر ترافیک شهر، قصد دارد چهره افراد بی‌حجاب را از طریق این دوربین‌ها شناسایی کند، موضوعی که با واکنش‌هایی همراه بوده و برخی از حقوقدان‌ها نیز انتقادهای حقوقی به این موضوع وارد کردند. 

استفاده‌های متفاوت از دوربین‌های شهری توسط پلیس بی‌سابقه نیست. در سال ۱۳۸۷ که درخواستی از سوی نیروی انتظامی برای نصب دوربین در برخی از مناطق کشور برای کنترل شهروندان مطرح می‌شود، آن زمان احمدی‌نژاد، رییس جمهور وقت در نامه‌ای به فرمانده نیروی انتظامی، این اقدام را خلاف مصالح و در جهت پلیسی کردن فضای آرام و امن کشور و رو در رو قرار دادن پلیس با اکثریت مردم و همچنین، زدودن امنیت خاطر و اعتماد از جامعه دانسته و دستور توقف و لغو این‌گونه اقدامات را صادر کرده بود.

پلیس  به رییس‌جمهور چه پاسخی داد؟

سردار احمدی مقدم هم در پاسخ به رییس جمهور نوشته بود: موضوع نصب این‌گونه دوربین‌ها در زمان شهرداری‌های سابق تهران مورد توجه قرار گرفته است و نیروی انتظامی تا کنون هیچ‌گونه طرحی برای استفاده از دوربین‌ها برای کنترل افراد و شهروندان نداشته و دوربین‌های کنترل ترافیک از گذشته توسط شهرداری‌ها در سطح شهرها و توسط وزارت راه در راه‌ها نصب شده و در حال حاضر نیز این روند با سرعت بیشتری ادامه دارد که ناجا نیز از این سامانه‌ها بهره‌برداری می‌نماید و استفاده از آنها، نتایج بسیار مطلوبی در پی داشته است.

تجربه جهانی دوربین‌های تشخیص چهره 

در حالی که شهروندان تهرانی همیشه به این دوربین‌ها بدبین بوده‌اند اما در دنیا این دوربین‌ها، باعث کاهش حضور پلیس در سطح شهر و نظارت هوشمند می‌شود و کمک زیادی به شناسایی مجرمان کرده است.  

در پژوهشی که در آن به دست‌آورهای نظارت تصویری پرداخته شده، آمده است: بهره‌برداری از فن‌آوری تشخیص چهره مبتنی بر هوش مصنوعی در اکثر جوامع توسعه‌یافته در حال گسترش است. به عنوان مثال، مدتی پیش پلیس لندن، اولین دستگیری مجرم بر اساس فن‌آوری تشخیص چهره با ارجاع متقابل عکس‌های عابران پیاده در مناطق شلوغ توریستی با پایگاه داده‌های تصاویر جنایتکاران شناخته‌شده را انجام داد. در موردی دیگر، پلیس دهلی نو با استفاده آزمایشی از نرم‌افزار تشخیص چهره، موفق شد تعداد ۳ هزار کودک گمشده را تنها در طول ۴ روز شناسایی کند.

دوربین‌هایی که جنایت را کاهش دادند

به کارگیری دوربین‌های نظارتی در مکان‌های عمومی، ضریب امنیت آنها را بیشتر تضمین می‌کند. زمانی که افراد مطلع باشند که اقدامات یا عملکردهای خلاف قانون آنها توسط دوربین‌های نظارتی ضبط و کنترل می‌شود، به ندرت تلاش می‌کنند به فرد یا مکانی آسیب برسانند. دوربین‌های نظارت تصویری، شما و اموال شخصی‌تان را ایمن نگه می‌دارند.

پلیس می‌تواند تصاویر ضبط‌شده مجرمان با دوربین‌های نظارتی را شناسایی کند و از طریق این دوربین‌ها از وقوع جرم جلوگیری کند و علاوه بر آن، می‌تواند پرونده‌های جنایی را با شواهد غیر قابل انکار، به سرعت رسیدگی و حل کند.

طبق استدلال مقامات امنیتی و حراستی، استفاده از دوربین‌های نظارت تصویری، آمار جرم و جنایت را کاهش داده و باعث افزایش امنیت شده است. 

درخواست شهروندان از پلیس 

از زمانی که پلیس این موضوع را مطرح کرده که از طریق این دوربین‌ها، افراد بی‌حجاب را شناسایی می‌کند، این  پرسش از سوی برخی شهروندان مطرح شده که چرا از این دوربین‌ها برای شناسایی افرادی که به مدارس حمله می‌کنند،یا زورگیری و کیف قاپی و... استفاده نمی‌شود؟