اين روزها تلاش‌هايي جدي در جهان وجود دارد تا از سطح تنش‌ها در منطقه خاورميانه کاسته شود. خاورميانه ديگر ظرفيت تنش‌هاي بيشتر را ندارد و هر اتفاق کوچک يا بزرگي مي‌تواند شعله يک جنگ جديد را در منطقه برافروزد. با توجه به ظواهر امر و شواهد موجود از جمله سفر هفته گذشته محمد بن عبدالرحمان آل ثاني، وزير امور خارجه قطر به ايران که يک روز پس از شهادت سردارحاج قاسم سليماني در بغداد اتفاق افتاد، مي‌توان تصريح کرد که سفر اخير امير قطر به تهران و ديدار او با رئيس‌جمهور بيشتر در راستاي مسائل ايران و آمريکا و همچنين کنترل سطح تنش در منطقه است. طبيعي است که در اين ميان مسائل دوجانبه و مباحث مربوط به همکاري‌هاي مشترک نيز مطرح شود اما آنچه در واقعيت محوراصلي گفت‌وگوهاي رئيس‌جمهور ايران و «تميم بن حمد بن خليفه آل ثاني» امير قطر بوده، مسائل منطقه‌‌اي، روابط ايران و آمريکا و مديريت سطح تنش است.
کشورهاي منطقه تلاش دارند تا سطح تنش را کنترل کنند؛ چرا که تبعات وقوع يک جنگ جديد يا حتي درگيري محدود در منطقه خاورميانه دامن آنها را نيز خواهد گرفت. آنها نمي‌خواهند شرايطي ايجاد شود که چه مستقيم و چه غيرمستقيم ترکش‌هايش به کشورهاي حاشيه خليج فارس برخورد کند و به همين سبب است که مي‌کوشند در راستاي کاهش تنش گام بردارند. هرچند اتفاقاتي نظير ترور ظالمانه سردار سليماني از سوي نيروهاي ارتش آمريکا و حمله متقابل ايران شرايط منطقه را به نوعي تغيير داد. آنچه عيان است اينکه ايران و آمريکا راهي مناسب‌تر را براي کنترل تنش‌ها در پيش گرفته‌اند. بعداز عمل تروريستي آمريکا در به شهادت رساندن سردار سليماني، دو کشور تلاش کردند که تنش را در سطح محدودي نگه دارند و بکوشند به روش‌هاي گذشته بازگردند؛ روش‌هايي که همانا بازي کردن در چارچوب عرف بين‌المللي است. نه ايران و نه آمريکا خواهان تندتر کردن شرايط در اين وضعيت نبودند؛ زيرا نمي‌خواستند کنترل شرايط از دست خارج شود.
طي اين مدت نيز ميانجي‌هاي متعددي نيز چه حضوري و با سفر به تهران و چه‌از طريق تماس تلفني و حرکات ديپلماتيک کوشيدند که مسائل ميان ايران و ايالات متحده در يک حد محدود باقي بماند واجازه ندادند اين برخوردهاي به وجود آمده، سبب‌ساز يک بحران غيرقابل کنترل در منطقه شود. اين وضعيت هم براي ترامپ مطلوب است؛ چرا که او به سبب مسائل انتخاباتي تمايلي براي ورود به جنگ ندارد واز طرفي ايران نيز با توجه به وضعيت امروز تمايلي براي ورود به يک جنگ نظامي يا درگيري با آمريکا ندارد.
نصرت‌ا... تاجیک دیپلمات پیشین و تحلیلگر مسائل بین‌الملل
- 21
- 2
