ایتالیا در اغماء

ایتالیا این روزها درگیر یک بحران سیاسی پیچیده است؛ با اینکه هفته ها از برگزاری انتخابات پارلمانی این کشور می گذرد اما هنوز دولت جدید تشکیل نشده و تکلیف مردم با سیاست‌های اقتصادی معلوم نیست!

جوزپه کنته که از سوی رییس جمهور مامور تشکیل دولت شده بود، پس از ساعت‌ها چانه‌زنی با احزاب مختلف ، دست آخر از پست نخست وزیری کنار کشید و اعلام کرد که عطای صندلی ریاست دولت را به لقایش بخشیده است!

در حال حاضر، ایتالیا پس از یونان، دومین بدهکار بزرگ در حوزه یورو محسوب می‌شود و وضعیت اقتصادی مالی خوبی ندارد.

نرخ بیکاری بالا

درست است که نرخ تورم در ایتالیا کمی بیش از یک درصد است اما نرخ بیکاری همچنان رو به بالا میل می کند و تقریبا کنترل آن از دست دولت خارج شده است. در حال حاضر نرخ بیکاری به حدود ۱۲ درصد می رسد و اگر چاره ای اندیشیده نشود، شاید سومین اقتصاد بزرگ اروپا، بیش از پیش درگیر بحران بیکاری شود.از سوی دیگر، وضعیت بیکاری در میان جوانان، بدتر است و نرخ بیکاری آن‌ها تا چهل درصد نيز می رسد.

زمزمه های ترک اتحادیه اروپا

پارلمان فعلی ایتالیا تقریبا در دست احزاب پوپولیست و راستگراست؛ آن‌ها علاقه ای به ماندن در اتحادیه اروپا و حوزه یورو ندارند و دل شان برای روزهای «لیر» تنگ شده است. با اتفاق افتادن برگزیت و رفتن تدریجی بریتانیا به سمت در خروجی اتحادیه اروپا، حالا مسیر برای کشورهایی چون ایتالیا هموار شده است! اگر چند ماه دیگر، ایتگزیت (Itexit) به مساله نخست پارلمان و دولت سرزمین چکمه تبدیل شود، نباید تعجب کرد. احزابی چون جنبش پنج ستاره، مشتاق ترک اتحادیه اروپا هستند. در طول چند سال اخیر، بارها و بارها با نمایندگان پارلمان ایتالیا، سنای ایتالیا و نمایندگان ایتالیا در پارلمان اروپا گفت‌وگو کرده‌ام و نگرانی عجیبی از پوپولیست ها در این کشور وجود دارد.

نماینده های ایتالیا در پارلمان اروپا چه می‌گویند؟

به یاد دارم وقتی چندی پیش با «تیتزیانا بگین»، نماینده عضو جنبش پنج ستاره در پارلمان اروپا گفت‌وگو می کردم، او به صراحت از ایده خروج از حوزه یورو دفاع می کرد.

او در خصوص اوضاع بد اقتصادی و مالی در ایتالیا این گونه پاسخ داد: «بیکاری در ایتالیا هنوز روی قله قرار دارد( میزان بیکاری بالاست)؛ حدود ۱۸درصد از جمعیت کشور من بیکار هستند و البته که این رقم در بین جوانان ایتالیایی بسیار بالاست و به عدد۴۰ درصد رسیده است. حقوق کارگران کاهش پیدا کرده و آنقدر اخراج نیروی کار آسان شده که فکر‌کردن به اخراج از خود اخراج، سخت‌تر شده است! ( اشاره به اخراج کارگران به بهانه بحران مالی )».

تمام این صحبت ها شاید بهانه های خوبی برای ترک اتحادیه باشد. حتی وقتی با «باربارا ماترا»، دیگر عضو ایتالیایی پارلمان اروپا گفت‌وگو کردم او نیز از اوضاع ناراضی بود. ماترا از نماینده های نزدیک به جریان سیلیویو برلوسکونی (فورزا ایتالیا) محسوب می شود.

تلاش شکست‌خورده کنته

کنته به مدت یک هفته در تلاش بود تا کابینه آینده خود را تشکیل بدهد، به دنبال شکست در معرفی اعضاي هیات دولت پس از مذاکره با مسئولان دو حزب راستگرای لیگا و جنبش پنج ستاره و ناکامی در گفت‌وگو با رییس‌جمهوری، بالاخره دست از این تلاش کشید.

بنا بر گزارش يورونيوز، اختلاف‌نظر اصلی جوزپه کنته با سرجیو ماتارلا بر سر فرد پیشنهادی وی برای سمت وزارت اقتصاد بود. گویا آقای رییس جمهور بر رد وزیر اقتصاد پیشنهادی اصرار کرده بود و در عین حال اعلام کرده بود که در ساعات آینده برای بیرون بردن کشور از بحران سیاسی تصمیم تازه‌ای خواهد گرفت. حالا نسخه آلترناتیو یا همان پلان B ، رییس‌جمهور، دعوت از اقتصاددان سابق صندوق بین المللی پول است.

ماموریت کوتارلی برای تشکیل دولت

حالا، کارلو کوتارلی که به خاطر قطع بودجه‌های عمومی در ایتالیا به «قیچی» معروف است، مامور تشكیل دولت در ایتالیا شده است. او فارغ‌التحصیل مدرسه اقتصاد و علوم سیاسی لندن و مدتی نیز در صندوق بین‌المللی پول فعالیت کرده است.

این شاید آخرین برگ برنده رییس‌جمهوری ایتالیا تا پیش از برگزاری انتخابات پیش از موعد باشد.

واکنش تند احزاب پوپولیست

نکته جالب اینجاست که پیشنهاد تازه رییس‌جمهوری ایتالیا خشم نمایندگان دو حزب لیگا و جنبش پنج‌ ستاره را برانگیخته است. آن‌ها اعلام کرده‌اند در پارلمان ایتالیا نامزدی آقای کوتارلی را رد خواهند کرد. کوتارلی در واکنش اعلام کرده اگر چنین شود، استعفا خواهد داد و دومین انتخابات زود هنگام این کشور در ماه آگوست برگزار خواهد شد.

ایتالیا از ماه مارس تا کنون از بازوی اجرایی محروم مانده است چراکه هیچ‌کدام از احزاب سیاسی این کشور نتوانسته اند اکثریت کرسی‌های پارلمان را از آن خود کنند.

آقای بازیگر و تلاش برای برکناری رییس‌جمهور

هر چند بحران سیاسی در ایتالیا بیشتر توسط سیاستمداران تراز اول هدایت و رهبری می شود اما بازیگر صحنه سیاست ایتالیا هم بیکار ننشسته است و با پشتوانه آرایی که مردم در سبد جنبش پنج ستاره ریخته اند، سعی دارد تا اوضاع را مدیریت کنند. پپه گریلو که همسری ایرانی دارد، به دنبال برکناری رییس جمهور از قدرت است.

مشکل با مرد ضد یورو

بر اساس آنچه رسانه ای شده، رییس جمهور، سرجیو ماتارلا با تصدی وزارت اقتصاد توسط پائولو ساوونا، اقتصاددان ۸۱ ساله که به ضدیت با واحد پولی یورو مشهور است، مخالفت کرده است. به دنبال این تصمیم لوئیجی دی مایو، رییس جنبش چند ستاره هم ضمن طرح درخواست برکناری رییس جمهوری از سوی پارلمان گفته است: «به وضوح باید بگوییم که رای دادن بی فایده است زیرا دولت ها از طرف آژانس‌های سنجش اعتبار اقتصادی، لابی های مالی و بانکی تعیین می شوند».

ماتئو سالوینی، رهبر حزب راست افراطی لیگ نیز گفت: «ایتالیا یک کشور آزاد نیست. کشوری است که نه به صورت نظامی بلکه به شکل مالی از طرف آلمان ها و فرانسوی ها و دیوان‌سالاران بروکسل اشغال شده است».در مقابل رییس جمهوری ایتالیا در توجیه مخالفت خود با وزارت پائولو ساوونا تاکید کرد: «تعیین وزیر اقتصاد همواره دربردارنده پیامی اعتمادبخش یا هشدارآمیز برای کنشگران اقتصادی و مالی است».

مهدی دل روشن