دونتسک، مقر جداییطلبان در شرق اوکراین روز یکشنبه صحنه حضور دهها هزار نفری دوستداران الکساندر زاخارچنکو، رهبر جداییطلب ترور شده بود که برای ادای احترام به پیکر او مقابل ساختمان تئاتر شهر صف کشیده و با حضور پرتعداد خود به مدت چند ساعت حمل و نقل عمومی را تعطیل کرده بودند. این حضور گسترده را بیلبوردهای حاوی عکس و جملات زاخارچنکو که از در و دیوار شهر آویزان بود، تکمیل میکرد و تکرار این جمله در بیلبوردها به نقل از او که «همه ما یک سرزمین مادری داریم: روسیه» نشان میداد، تمایلات جداییطلبی در شرق اوکراین با وجود ۴ سال جنگ و درگیری داخلی در این کشور تا چه اندازه پررنگ است.
به گزارش سایت شبکه خبری الجزیره، از شمار شرکتکنندگان در مراسم تدفین الکساندر زاخارچنکو دو آمار منتشر شد. یکی مربوط به مقامات منطقه دونتسک بود که تعداد حاضران را حدود ۱۰۰ هزار نفر اعلام کردند و دیگری مربوط به خبرگزاری فرانسه بود که در گزارش خود این رقم را ۳۰ هزار نفر نوشت و دیگر منابع رسانهای از عبارتهایی نظیر دهها هزار تن استفاده کردند که در واقع همگی بر باشکوه بودن این مراسم تدفین اذعان میکردند. زاخارچنکو و محافظ شخصیاش جمعه گذشته بر اثر وقوع انفجاری در یک کافی شاپ کشته و ۱۲ نفر دیگر در این حادثه زخمی شدند. او شاخصترین فرد تحت حمایت روسیه بود که در طول ۴ سال درگیری داخلی اوکراین کشته شد. این رهبر جداییطلب پیشتر دوبار در جنگ زخمی شده و از یک انفجار خودرو در آگوست ۲۰۱۴ جان سالم به در برده بود.
کییف همچنان متهم ردیف اول
روسیه، اوکراین را متهم میکند که این رهبر جداییطلب ۴۲ ساله را ترور کرده اما کییف این اتهام را رد و علت انفجار روز جمعه در یک کافی شاپ را درگیریهای درونی جداییطلبان معرفی میکند. علاوهبر روسیه، بسیاری از شرکتکنندگان در مراسم تدفین زاخارچنکو هم انگشت اتهام را به سوی دولت اوکراین گرفتهاند. سرگئی کاپوستین ۳۵ ساله میگوید: ما هرگز این تراژدی را فراموش نخواهیم کرد. در مراسم روز یکشنبه «آناتولی بیبی لوف»، رهبر منطقه جداشده جورجیا در شرق اوستیا و الکساندر برودایی، خبرنگار روس و نخستوزیر سابق جمهوری خودخوانده دونتسک در جمع شرکتکنندگان بودند.
ولادیسلاف سورکوف، یکی از مشاوران ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نیز به مناسبت تدفین این رهبر جداییطلب بیانیهای صادر کرد که در آن زاخارچنکو را با عبارت «برادر» خطاب کرده بود. در این بیانیه آمده بود: «تو یک انسان خوددار بودی، یک قهرمان واقعی و دوستی با تو یک افتخار عظیم بود.»
پوتین جمعه گذشته کشته شدن او را یک جنایت «ناجوانمردانه» با هدف بیثبات کردن صلح شکننده منطقه توصیف کرد و در پیام تسلیت تلگرامی خود که کرملین منتشر کرد، نوشت: انتظار دارم سازمان دهندگان و مجریان این جنایت شدیدترین مجازات را دریافت کنند.
روز شنبه نیز سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه گفته بود، قتل زاخارچنکو میتواند مذاکرات صلح اوکراین را که مدتهاست به تأخیر افتاده از دستور کار خارج کند. روسیه، اوکراین، فرانسه و آلمان در این مذاکرات که به نشست نرماندی معروف است، حضور دارند.
زاخارچنکو، برقکار سابق معدن زغال سنگ در سال ۲۰۱۴ به خیزشهای جدایی طلبانه تحت حمایت روسیه پیوست.او در نوامبر ۲۰۱۴ رهبری جمهوری خلق دونتسک را که در دست تعدادی روس بود، برعهده گرفت تا نشان دهد جنبشهای جداییطلبی اوکراین تحت رهبری روسیه نیست. اما دیگر رهبران جداییطلب همچنان میگویند او برای این نقش از سوی مسکو گلچین شده بود. او البته در رأیگیری که در سال ۲۰۱۴ انجام شد، توانست رأی لازم را برای رهبری کسب کند. زاخارچنکو رژههای نظامی به سبک شوروی سابق در دونتسک برگزار و در آنها از تسلیحات سنگین نظیر تانک استفاده میکرد. او با اینکه نقش سیاسی داشت اغلب لباس نظامی میپوشید.
از آوریل ۲۰۱۴ در پی الحاق کریمه به روسیه ساکنان مناطق شرقی دونتسک و لوهانسک قیام کرده و خواستار جدایی از اوکراین شدند. این جداییطلبی به مرگ بیش از ۱۰ هزار نفر انجامید. در سال ۲۰۱۵ آتشبس شکنندهای با ابتکار عمل بازیگران بینالمللی در این مناطق حاکم شد اما هنوز درگیریهای نظامی گاه و بیگاه در خط مقدم نیروهای جداییطلب و ارتش اوکراین رخ میدهد. کییف و متحدان غربیاش روسیه را متهم میکنند که نیرو و سلاح در اختیار جداییطلبان قرار میدهد اما مسکو این اتهامها را رد میکند اما میپذیرد که داوطلبان روس به جداییطلبان کمک میکنند.
ندا آکیش
- 11
- 1