نتایج انتخابات پارلمانی عراق از پیروزی حزب سائرون به رهبری مقتدی صدر حکایت دارد. برخی معتقدند ممکن است نخست وزیری آینده عراق از آن صدر شود. در این باره با علی المؤید، تحلیل گر سیاسی عراق گفتگو کرده‌ایم که از نظر می‌گذرانید:
نتایج انتخابات عراق را چطور ارزیابی می کنید؟
بي شك پيروزى قاطع ملت عراق با رهبرى مرجعيت بزرگوار نجف اشرف در منهدم ساختن دولت پوشالى داعش و بازگشت حاكميت دولت عراق بر تمام جغرافياى ان را مي توان از مهمترين رويدادهاى تاريخ معاصر عراق دانست كه تأثيرهای آن تا مدت هاى طولانى در اذهان عمومى مردم و ديگر كشورهاى منطقه و جهان خواهد ماند.
جهان، امروز، عراق را پيروز اول عليه تروريسم داعشى در منطقه قلمداد ميكند كه خود شايان توجه و دقت است. از زاويه ديگر عراق توانسته با تمام مشكلات امنيتى و معيشتى خود چارچوب دموكراسى و گردش سلطه را با حفظ زمان بندى هاى قانونى حفظ و صيانت كند.
در ١٥ سال گذشته شاهد ٥ انتخابات پارلمانى موفق بوديم كه اين خود بسيار مهم و قابل تحسين است.
بي شك هفته هاى آينده شاهد گفتگوهاى سياسى عميقى بين احزاب پيروز را خواهيم داشت كه خود مقدمه اى واجب براى تشكيل حكومت آينده عراق خواهد بود.
پیروزی مقتدی صدر چه تاثیری در آینده عراق داد؟ برخی گمانه زنی ها حاکی از آن است که اداره عراق به شیعیان می‌رسد. نظر شما چیست؟
جريان آقاى صدر در نتايج اوليه حايز ٥٥ كرسى پارلمان شدند كه رقم مهم و بالايى است ولى همان طور كه ميدانيد در سيستم پارلمانى عراق براى تشكيل حكومت نياز به بيش از ١٦٠ كرسى هست. فلذا جريان صدر يا ديگر جريان ها قادر به تشكيل حكومت به تنهايى نيستند و نياز به ائتلاف هاى سياسى گسترده ترى هستند.
از سوى ديگر فاصله ليست صدر با ليست دوم و سوم بسيار كم هست. ليست دوم، فتح با ٥١ كرسى و ليست سوم نصر با ٤٨ كرسى رقم هاى بالايى را دارند.
از لحاظ تعداد كرسى هاى كل شيعيان بي شك رقم بيش از ١٧٠ كرسى خواهد بود كه به معناى اکثریت قاطع سياسى شيعيان در پارلمان آينده است.
دولت تکنو کراتی که آقای صدر از آن صحبت می کند و مورد استقبال کشورهای خلیج فارس واقع شده است را چه طور ارزیابی می کنید؟ چرا اعراب استقبال کردند چه نفعی برای آنها دارد؟
ديدگاه اقاى صدر قائم بر وجود احزاب در پارلمان و وجود مستقلون و تكنوكرات ها در حكومت است.
به اين معنا كه احزاب براى دور نگه داشتن حكومت از فشارهاى سياسى بايد وزراى غيرسياسى را سركار بياورند و نقش شان فقط در مراقبت و قانونگذارى محدود شود تا حكومت كارهاى خود را بدور از فشارهاى حزبى به نحوى بهتر اجرا كند. اين ديدگاه از حيث مبدأ مشكلى ندارد اما از لحاظ اجرايى كاملا موفق نيست.
با وجود تعدد كثير احزاب، قوميت ها، مذاهب و جريان ها در عراق يك حكومت تكنوكرات يك حكومت نه چندان قوى و نه چندان كار آمد خواهد بود و احزاب در پارلمان نيز قادر به فشار بر حكومت خواهند بود. در حالى كه مشاركت آنها در حكومت اين فشار را به نسبت زيادى كم خواهد كرد.
چندماه قبل از انتخابات عراق مقتدی صدر به عربستانسفر کرد و این سفر جنجال خاص خودش را در منطقه به همراه داشت، آمد و رفت قبل از انتخابات ایشان را چگونه ارزیابی می کنید؟
صرف ديدار صدر از سعودى را نميتوان يك توطئه يا جنجال قلمداد كرد. جريان صدر قائل به حفظ و گسترش روابط عراقى -عربى است كه خاستگاه آن پيشينه سياسى -قومى اين جريان است. صدر در پى يك نوع توازن سياسى با كشورهاى همسايه عراق است.
در موضوع تشكيل حكومت، وى قادر به خروج از دايره احزاب شيعى نيست هر چند اين مساله را به صورت مستقيم طرح نكند.
جريان صدر يك جريان شيعى -مردمى با ديدگاهى مذهبى است و اين مساله قابل انكار نيست. صدر ميخواهد با ادبيات ميهنى روابط خود را با ديگر جريان هاى مذهبى و قومي عراق و منطقه حفظ كند اما اين به معناى خروج از اجماع شيعه از لحاظ عملى نيست و قادر به آن نيز نيست.
عراق خروج آمریکا از برجام را نگران کننده خواند، (البته موضع دولت العبادی بود) چرا عراق این موضع را گرفت؟ برچام چه تاثیری در روند روابط ایران و عراق با توجه به دولت آینده دارد؟
عراق معتقد است كه امنيت و ثبات منطقه قائم بر گفتگوى دولتهاى آن و روابط حسنه جهانى است لذا از پشتيبانان انعقاد برجام بين ايران و كشورهاى ٥+١ بود و انرا براى صلح و امنيت جهانى مهم قلمداد كرده و ميكند.
از سوى ديگر نقض برجام از سوى امريكا را يك عمل اشتباه و مخالف با اصول قراردادهاى بين المللى ميداند.
حفظ مصالح و امنيت كشورهاى همسايه و منطقه به صورت زنجير وار به هم متصل است و نميتوان انرا از هم تفكيك كرد.
برخی تحلیلگران می گویند در انتخابات پارلمانی لبنان حزب الله پیروز شد، در عراق جریان صدر و در نهایت در سوریه دولتی روی کار است که همسو با جمهوری اسلامی است. تصور شما از این تحلیل و به اصطلاح این اضلاع شیعی چیست؟
مي‌توان گفت مسئله سوريا و لبنان از لحاظ سياسى و نظامى به هم مرتبط تر از مسأله عراق است. پيروزى جريان صدر را نميتوان با وجود اسد يا پيروزى سياسى حزب الله در لبنان مرتبط خواند.
زهره نوروزپور
- 10
- 4
