پس‌لرزه‌های مرگ جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی که در ۲ اکتبر در کنسولگری عربستان در آنکارا به قتل رسید، همچنان ادامه دارد. در این زمینه روز گذشته دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در گفت‌وگو با شبکه سی‌بی‌اس تاکید کرد که اگر ثابت شود قتل خاشقجی کار سعودی‌ها باشد، تنبیه سختی در نظر خواهد گرفت. در جدیدترین خبر در این مورد اعلام شد که مقتول ممکن است با استفاده از ساعت هوشمند اپل خود صداها را ضبط کرده باشد. این خبری است که روزنامه‌های ترکیه در مورد آن سخن گفته‌اند.
«نیک‌رابرتسون» و «لورا اسمیت اسپارک» در گزارش ۱۳ اکتبر به نقل از روزنامه صباح، چاپ ترکیه، می‌نویسند: «خاشقجی قبل از ورود به کنسولگری موبایل خود را به نامزدش داده بود اما ساعت هوشمند اپل خود را قبل از ورود فعال کرده بود». این گزارش می‌افزاید او صدای خود را در «لحظه بازجویی، شکنجه و مرگ» ضبط و از آن طریق به موبایل خود و iCloud ارسال کرده بود. این روزنامه ترکیه‌ای می‌افزاید: صدا و مکالمه افراد دخیل در قتل او ضبط شده است.
«رابرتسون- اسپارک» به نقل از صباح می‌نویسند نیروهای امنیتی ترکیه در تحقیقات خود به این صدای ضبط شده پی بردند و فهمیدند که نسخه‌ای از آن در موبایل خاشقجی که دست نامزدش بوده وجود دارد. صباح می‌نویسد: مهاجمان به محض مشاهده این ساعت هوشمند کوشیدند تا رمز آن را بشکنند اما در نهایت با استفاده از اثرانگشت خاشقجی توانستند رمز این گوشی هوشمند را بشکنند و برخی فایل‌ها را پاک کنند. اما اپل در وب‌سایت خود چنین امکانی را ذکر نکرده و یکی از مدیران اپل نیز خاطر نشان ساخت که این ساعت فاقد چنین قابلیتی [اثرانگشت] است.
گزارشگران سی.ان.ان می‌افزایند که روشن نیست آیا چنین امکانی در تلفن اپل خاشقجی برای انتقال این فایل صوتی وجود داشته یا خیر اما به هر حال، چنین فایلی به گوشی او نیز انتقال داده شده است. به هر روی، مقام‌های سعودی یکی پس از دیگری منکر صدور فرمان قتل او شده و این اتهامات را بی‌اساس عنوان می‌کنند. شواهد صوتی و تصویری ترکیه حاکی است که در داخل کنسولگری عربستان تقلا و تلاش شدیدی بر سر کشتن این روزنامه‌نگار جریان داشته است. گزارشگران سی.ان.ان به نقل از صباح می‌افزایند که واحدهای تحقیق ترکیه در حال بررسی تمام تلفن‌های همراه و ثابت محل اقامت سرکنسول عربستان در دوم اکتبر هستند. تلاش‌ها برای یافتن جسد خاشقجی هم همچنان ادامه دارد.
یکی از مقام‌هایی که در فرآیند تحقیقات حضور دارد به شرط فاش نشدن نام می‌گفت:«می توانید از روی این فایل صوتی، صدای کسانی را بشنوید که به عربی سخن می‌گویند. می‌توانید بشنوید که او چگونه بازجویی و شکنجه شد و به قتل رسید.» رویترز نیز در گزارش ۱۲ اکتبر می‌نویسد هیاتی از عربستان سعودی به‌عنوان بخشی از تیم تحقیق وارد ترکیه شد. این خبرگزاری هم به نقل از سه منبع ترک می‌افزاید: پس از سفر شاهزاده «خالد الفیصل»، امیر منطقه مکه و مشاور پادشاه عربستان، به ترکیه قرار بر این شد که یک گروه تحقیق مشترک تشکیل شود.
پس‌لرزه‌های یک قتل
با این حال، پس لرزه‌های قتل خاشقجی همچنان دامان عربستان را گرفته است. «راینر هرمان»، تحلیلگر روزنامه آلمانی فرانکفورتر آلگماینه»، می‌نویسد مرگ جمال خاشقجی این ظرفیت را دارد که تنش‌ها را در منطقه‌ای تشدید کند که در هر حال بی‌ثبات‌ترین منطقه جهان و دارای بیشترین بحران‌هاست. او می‌افزاید عربستان سعودی به شدت در منگنه قرار گرفته و ممکن است در زمره کشورهای شروری قرار داده شود که منتقدان را حتی در خارج از مرزهای خود به قتل می‌رساند.
«کیم سنگوپتا» نیز در گزارشی در روزنامه ایندیپندنت می‌نویسد وزارت خارجه انگلیس فهرستی از مقام‌های امنیتی و دولتی عربستان را که ممکن است به خاطر دست داشتن در ناپدید شدن روزنامه‌نگار مخالف دولت سعودی تحریم شوند، تهیه کرده است. او می‌نویسد: «دستورالعمل‌‌هایی به وزارت خزانه داری و سایر وزارتخانه‌ها درباره هویت احتمالی افرادی که قرار است در فهرست تحریم‌ها قرار گیرند، ارائه شده است. ایده ارائه این پیش‌نویس در ابتدای امر تنها یک سناریو بود اما بعدا به یک واقعیت بالقوه بدل شد.»
روزنامه ینی شفق ترکیه (نزدیک به حزب عدالت و توسعه این کشور) نیز با استناد به فایل‌های صوتی ضبط شده که پلیس ترکیه به آن دست یافته، نوشت که جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی مدتی با محمد العتیبی، سرکنسول عربستان در استانبول در دفترش در حال صحبت بود که دو تن از تیم ۱۵ نفره عربستان برای انجام ماموریت قتل وی وارد این دفتر شدند و با زور او را به اتاق مجاور بردند. وی مقاومت می‌کرد اما آنها با یک ماده بیهوشی او را بیهوش کردند. این روزنامه‌نگار بعدا به اتاق دیگری منتقل و در آنجا کشته و بدنش قطعه‌قطعه شد. این عملیات توسط محافظان شخصی محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان انجام گرفت.
جدیدترین تصاویر تیم ترور ۱۵ نفره جمال خاشقجی روز گذشته در رسانه‌های ترکیه منتشر شد. در همین ارتباط، ینی شفق نوشت: «تیم اول که مأمور قتل وی بودند بعد از چند دقیقه مکان را ترک کردند اما تیم دوم مشغول از بین بردن آثار جرم شدند. از جمله افراد این تیم محمد صلاح الطبیقی، رئیس مرکز پزشکی قانونی عربستان است. دستگاه امنیت ترکیه معتقد است که جسد یا بخشی از جسد خاشقجی در محوطه کنسولگری دفن شده است»
رویترز نیز در گزارش دیروز شنبه خود نوشت که پیمانکاران نظامی آمریکایی نگران محدود شدن قراردادهای تسلیحاتی با عربستان از سوی قانونگذاران این کشور در پی ناپدید شدن روزنامه‌نگار منتقد سعودی هستند. یکی از لابی‌گران شرکت‌های نظامی که خواسته نامش فاش نشود، اظهار کرد، درخصوص احتمال ممانعت از خروج تسلیحات و تجهیزات خریداری شده توسط عربستان در مرز از سوی کنگره، نگرانی‌هایی وجود دارد و این مساله به پیمانکاران آسیب خواهد رساند. یک مقام دیگر آمریکایی هم اظهار کرد در زمینه آموزش‌های نظامی برای نیروهای عربستان نیز محدودیت‌هایی در نظر گرفته شده است.
- 27
- 5
