"عاقل" در فرهنگ دینی اسلام كسى است كه از خودش فهم و قدرت تجزيه و تحليل دارد و جاهل كسى است كه اين قدرت را ندارد.
خيلى افراد عالم را مى‌بينيم كه عالمند ولى جاهلند؛ عالمند به معنى اينكه فرا گرفته از بيرون زياد دارند، خيلى چيزها ياد گرفتهاند؛ اما ذهنشان يك انبار بيشتر نيست، خودشان اجتهاد ندارند، استنباط ندارند، تجزيه و تحليل در مسائل ندارند. اينجور اشخاص از نظر اسلام جاهلند يعنى عقلشان راكد است. ممكن است علمش زياد باشد ولى عقلش راكد است.
حديثى است كه روايات ما از حضرت مسيح نقل مى كنند كه ايشان فرمود: كونوا نُقّادَ الْكَلامِ؛ یعنى آنطور كه صراف، سكه را نقد مىكند، خوب و بدش را تشخيص مى‌دهد و خوبش را مى‌گيرد، شما هم راجع به نكتهها و سخن‌ها چنين باشيد.
هر چه ديگران دارند مىگيريم، اما خودمان فكر و عقل داريم، ما از خود نمىترسيم و بيم نداريم، روى اينها فكر مىكنيم، خوب‌هايش را مىگيريم و بدهايش را طرد مىكنيم.
- 15
- 1
