به گزارش ایلنا، آنطور که مسئولان اعلام کرده‌اند قرار است دهم هر ماه بسته حمایت معیشتی به حساب سرپرستان خانوار واریز شود. به دنبال اعلام نرخ جدید بنزین دولت اعلام کرد که برای افرادی که مستحق دریافت حمایت معیشتی هستند، بسته‌هایی درنظر گرفته شده است.
یارانه بنزین برای خانوار یک نفره ۵۵ هزار تومان، خانوار دو نفره ۱۰۳ هزارتومان، خانوار سه نفره ۱۳۸ هزار تومان، خانوار چهار نفره ۱۷۲ هزار تومان و خانوار پنج نفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان بود که بر اساس اعلام رییس سازمان برنامه و بودجه در سه نوبت (۲۷ آبان، ۳۰ آبان و دوم آذرماه) واریز انجام شد. به دنبال واریز مرحله اول حمایت معیشتی اعتراضاتی مبنی بر این شکل گرفت که تعدادی از خانوارها به رغم اینکه مستحق دریافت کمک معیشتی هستند، این کمک را دریافت نکرده‌اند. مسئولان نیز با طراحی یک سامانه پیامکی و پس از آن سایتی برای ثبت اعتراض، از شهروندانی که حمایت معیشتی نگرفته بودند درخواست کردند اعتراض خود را ثبت کنند.
در تازه‌ترین اظهارنظر در این باره حسین میرزایی (سخنگوی ستاد شناسایی مشمولان حمایت معیشتی) گفته است: در نهایت از مجموع شش میلیون و ۲۶۳ هزار و ۸۶۱ درخواست ثبت شده، سه میلیون و ۷۰ هزار و ۵۳۱ سرپرست خانوار بعد از ارسال درخواست از طریق کد دستوری #۶۳۶۹* کد رهگیری دریافت کردند و با مراجعه به سایت حمایتی اجازه دسترسی به حساب‌های بانکی خود را داده‌اند.
او با بیان اطلاعات بانکی این خانوارها استعلام و نتیجه اینکه مشمول دریافت کمک معیشتی هستند یا خیر به آنها اعلام می‌شود، افزود: از این سه میلیون و ۷۰ هزار و ۵۳۱ مورد ۸۸ درصد با کد رهگیری و ۱۲ درصد نیز با شماره حساب یارانه نقدی خود در سایت حمایتی وارد شدند. به دلیل اینکه برخی از خانوارها کدرهگیری دریافت نکرده بودند یا پیامک برخی از افراد پاک شده بود امکانی را فراهم کردیم تا سرپرستان خانوار از طریق سایت حمایت بتوانند با شماره حساب متصل به کارت یارانه نقدی خود وارد شوند.
جاماندگان به بسته حمایتی دوم می‌رسند؟
به دنبال اعتراض جاماندگان از حمایت‌های معیشتی اعلام شد که اگر کسی مستحق دریافت یارانه بنزین باشد و در نوبت اول این یارانه را دریافت نکرده باشد، در نوبت بعدی دو برابر یعنی یارانه دو ماه را دریافت می‌کند. حدود ۱۰ روز تا واریز نوبت دوم حمایت‌های معیشتی وقت هست. آیا جاماندگان از حمایت‌های معیشتی به نوبت دوم می‌رسند؟
مسئولان اعلام می‌کنند که معیار‌هایی را برای شناسایی افراد غیرمستحق دریافت یارانه در نظر گرفته‌اند. داشتن خانه‌های گران قیمت (یک میلیاردی) یکی از اصلی‌ترین معیار‌های در نظر گرفته شده است. از طرف دیگر اعلام شده کسانی که نسبت به عدم دریافت حمایت معیشتی معترض هستند با ثبت اعتراض در واقع مجوز سرکشی به حساب‌های بانکی خود را می‌دهند. بر این اساس گردش مالی افراد نیز یکی از معیار‌های دریافت حمایت‌های معیشتی است.
اشکالاتی که اجرای طرح افزایش قیمت بنزین و حمایت‌های معیشتی داشت باعث شد بار تورمی آن بالا برود. به صورت منطقی باید گرانی بنزین حداکثر تا پنج درصد تورم را افزایش دهد، اما برآورد‌ها نشان می‌دهد که تورم ایجاد شده بسیار بیشتر از این است
سخنگوی ستاد شناسایی مشمولان حمایت معیشتی می‌گوید: ما بررسی‌های لازم را بر مبنای اطلاعات بانکی خانوار انجام خواهیم داد و از طریق آزمون وسع افراد و متقاضیان به لحاظ مالی رتبه‌بندی می‌شوند.
همچنین محمد شریعتمداری (وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی) با دفاع از شیوه وزارتخانه متبوع خود در تعیین مستحقان دریافت حمایت معیشتی با بیان اینکه مسیر طی شده در پرداخت کمک معیشت از عدالت محورترین روش‌ها برای پرداخت یارانه در کشور است، توضیح می‌دهد: در ادوار گذشته کمک‌های یارانه‌ای به اقشار خاصی از جامعه پرداخت می‌شد و با توجه به اینکه درآمد در بین افرادی که در یک قشر خاص هستند، می‌تواند بسیار متفاوت باشد، برای برقراری عدالت بیشتر، ساز و کار آزمون وسع، جایگزین پرداخت یارانه به اقشار شده است. پرداخت کمک معیشت به اقشار هرچند می‌تواند تا حدودی عدالت را برقرار کند، اما پرداخت یارانه از طریق سازوکار آزمون وسع بسیار دقیق‌تر و کارآمدتر است. در پرداخت یارانه به اقشار به عنوان مثال معلمان، بازنشستگان، کارمندان، کشاورزان و سایر اقشار جامعه فارغ از میزان تمکن مالی، پرداخت انجام می‌شود، اما در ساز و کار آزمون وسع توان خانوار برای خرید و هزینه کردن مبنای پرداخت یارانه است.
در حالی که جاماندگان حمایت معیشتی منتظرند تکلیف‌شان در روز‌های آینده مشخص شود، کارشناسان هنوز نسبت به کارآمد بودن نظام سنجش افراد مستحق حمایت معیشتی تردید دارند. ضمن اینکه اعلام می‌کنند جای پرداخت‌های نقدی می‌شد شیوه‌های دیگری به کار گرفت تا مشکلاتی مانند شناسایی افراد مستحق و غیرمستحق پیش نیاید.
بهتر بود کارت انرژی می‌دادند
مسعود دانشمند (کارشناس مسائل اقتصادی) در گفتگو با ایلنا، عنوان می‌کند: از سال ۸۹ که پرداخت یارانه نقدی آغاز شد افراد مختلف از جمله مسئولان دولت فعلی انتقاد می‌کردند که چنین شیوه‌ای صحیح نیست، اما در کمال تعجب دیدیم که با گران شدن بنزین همان طرح اجرا شد.
او ادامه می‌دهد: تجربه نشان می‌دهد چنین حمایت‌هایی درست نیست و نمی‌تواند فشار اقتصادی بر خانوارها را جبران کند. جای پرداخت نقدی یارانه باید به همه افراد جامعه کارتی با عنوان کارت انرژی داده می‌شد. این کارت که افراد باید هزینه‌های بنزین، گاز، برق و ... خود را با آن پرداخت می‌کردند باید بر اساس برآورد‌های انجام شده ماهانه شارژ می‌شد. ما نباید کاری به این می‌داشتیم که فردی پنج تا خودرو دارد و زیاد بنزین مصرف می‌کند. بخشی از مصرف او را در کارت انرژی تقبل می‌کردیم و مصرف آزاد را با قیمت آزاد حساب می‌کردیم.
این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه در صورتی که کارت انرژی به افراد می‌دادیم، آنها مصرف خود را کنترل می‌کردند، چون می‌دانستند اگر مصرف کمتری داشته باشند شارژ کارت‌شان مصرف نمی‌شود و می‌توانند آن را نقد کنند، می‌گوید: به هر حال طرح‌های بهتری که قابل اجرا هم بود، نادیده گرفته شده است و ما بار دیگر سراغ پرداخت نقدی یارانه رفتیم. اشکال عمده‌ای که وجود دارد این است که در این طرح نمی‌توان به درستی مشخص کرد که چه کسی نیازمند است و چه کسی نیست. معیار‌هایی مانند داشتن خانه، ماشین یا سفر خارجی در نظر گرفته شده است، اما این معیار‌ها به خوبی نمی‌توانند مشخص کنند که افراد نیازمند هستند یا نیستند، ضمن اینکه خود بحث نیازمند بودن یا نبودن هم محل بحث است. اگر چیزی ملی است باید در اختیار همه قرار گیرد و اگر قرار است میزان استفاده را یکسان کنیم، راه‌های دیگری را باید برویم.
در نهایت از مجموع شش میلیون و ۲۶۳ هزار و ۸۶۱ درخواست ثبت شده، سه میلیون و ۷۰ هزار و ۵۳۱ سرپرست خانوار بعد از ارسال درخواست از طریق کد دستوری #۶۳۶۹* کد رهگیری دریافت کردند و با مراجعه به سایت حمایتی اجازه دسترسی به حساب‌های بانکی خود را داده‌اند
او همچنین عنوان می‌کند: اشکالاتی که اجرای طرح افزایش قیمت بنزین و حمایت‌های معیشتی داشت باعث شد بار تورمی آن بالا برود. به صورت منطقی باید گرانی بنزین حداکثر تا پنج درصد تورم را افزایش دهد، اما برآورد‌ها نشان می‌دهد که تورم ایجاد شده بسیار بیشتر از این است.
رفع مشکلات وسط اجرای طرح
مشکلی که همواره در ایران وجود دارد این است که قبل از اجرای یک طرح جوانب مختلف آن مد نظر قرار نمی‌گیرد و تازه وقتی طرح اجرا شد، اشکالات مشخص می‌شود، حال آنکه راه رفته را در اغلب موارد نمی‌توان بازگشت. شاید لازم بود طرح دادن حمایت‌های معیشتی با دقت بیشتری اجرا می‌شد تا با اجرای آن شاهد اعتراض صد‌ها هزار نفر نباشیم. به هر حال صد‌ها هزار نفری که معترض هستند در انتظار تعیین تکلیف هستند و امیدوارند تعیین تکلیف آنها به تعویق نیفتد. مسئولان حدود ۱۰ روز فرصت دارند تا مشخص کنند تعداد نهایی دریافت‌کنندگان حمایت‌های معیشتی چه کسانی هستند. با توجه به بار مالی این حمایت‌ها لازم است تعداد دقیق مشخص بوده و برنامه‌ریزی‌های درست و دقیق برای پرداخت آن وجود داشته باشد.
- 18
- 4
