به گزراش شهروند، نتایج نظرسنجیها که طی روزهای گذشته منتشر شده، حاکی از افزایش مشارکت مردمی است. نظرسنجی که روز گذشته ازسوی مرکز افکارسنجی ایسپا، وابسته به جهاد دانشگاهی منتشر شد، نشان میدهد که آمار مشارکت مردم به مرز ٧٠درصد رسیده است.
روزگذشته نیز حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیسجمهوری اعلام کرد که بهعنوان یک عضو هیأت مرکزی انتخابات ریاستجمهوری درجریان روند انتخابات و نظرسنجیها قرار دارد، میتواند بگوید؛ درحال حاضر درکشور شرایط مطلوب حاکم است و نتایج نظرسنجیها شرایط خوبی را نوید میدهد.
به نظر میرسد که پس ازمناظره سوم کاندیداها درهفته پایانی منتهی به انتخابات، توجه مردم به انتخاب کاندیدای نهایی بیشتر شده است. مرکز نظرسنجی ایسپا درنظرسنجی که انجام داده، اعلام کرده است که ٦٥درصد از رأیدهندگان کاندیدای نهایی خود را انتخاب کردهاند و ٣٤درصد هنوز برای انتخاب نهایی مردد هستند.
براساس همین نظرسنجیها ازمیان کسانی که در انتخابات شرکت میکنند، ٤٧درصد به حسن روحانی رأی میدهند و ٢٥درصد به سیدابراهیم رئیسی. کاندیداهایی نظیر اسحاق جهانگیری، مصطفی میرسلیم و مصطفی هاشمیطبا هریک به ترتیب ٣درصد، ٢درصد و ١درصد است. دراین میان، محمدباقر قالیباف که میزان رأیش در تاریخ ٢٣ اردیبهشت یعنی، یک روز قبل از اعلام انصرافش ریزش داشته و از ٢٣درصد به ١٩درصد رسیده است. بنابراین براساس این نظرسنجی، حسن روحانی همچنان پیشتاز آرای مردمی است.
نکته قابل توجه دراین نظرسنجی ریزش آرای قالیباف بعد ازمناظره سوم است. این ریزش آرا زمانی انجام شده که قالیباف هنوز در کوران انتخابات حاضر بود و کنارهگیری نکرده بود. ریزش چهاردرصدی آرای قالیباف قبل از انصراف نشان میدهد که ابراهیم رئیسی چندان نباید به انتقال آرای قالیباف به سبد رأیش امیدوار باشد. در آنسو اما آرای جهانگیری آنقدری نیست که روحانی بخواهد از انتقال نیافتنش به سبد رأیش نگران باشد. کمااینکه جهانگیری ازهمان ابتدا نیز اعلام کرده بود که بهعنوان مکمل روحانی در انتخابات شرکت کرده و قرار نیست ستاد انتخاباتی نیز برپا کند.
حسن روحانی اما به رقم برخورداری ازحاشیه نسبتا امن، همچنان به دنبال افزایش آرای خود است. او درتبریز خطاب به مردم اعلام کرد که برای انجام برخی کارها به رأی بالا نیاز دارد تا «بازوانش پرتوانتر باشد». روحانی بعد ازمناظره سوم درتمامی سخنرانیهایش از هوادارانش خواست تا خودشان به همراه ١١نفر دیگر در انتخابات شرکت کنند تا میزان مشارکت افزایش یابد. اخبار خبرنگار «شهروند» حاکی از آن است که مردم با حضور درخیابانها و به صورت خودجوش اقدام به سخنگفتن با آن دسته از کسانی که قصد ندارند در انتخابات شرکت کنند، کرده و تلاش میکنند آنها را به مشارکت در انتخابات ترغیب کنند.
میگویند؛ دانشگاه قلب تپنده جامعه است و درتاریخ سیاسی کشور کمتر رویدادی را سراغ داریم که بدون مشارکت فعال دانشجویان و دانشگاهیان به نتیجه رسیده باشد. بهویژه درجامعهای که همواره از فقدان احزاب تأثیرگذار رنج برده و از این رهگذر با مشکلاتی کموبیش جدی روبهرو بوده، نقش دانشگاهها در بسیج عمومی و ترغیب در اقشارجامعه به مشارکت سیاسی به مراتب بیشتر نیز خواهد بود.
انتخابات ریاستجمهوری دوازدهم نیز بهعنوان مهمترین رویداد سیاسی سال و حتی به مثابه یکی از مهمترین اتفاقهای سیاسی ظرف دو، سهسال اخیر و دو، سهسال آینده، از این قاعده مستثنی نیست و این درحالی است که امروز جوانانی در دانشگاهها درصف نخست فعالیتهای سیاسی دانشجویی ایستادهاند که کمتر خاطرهای از سالهای جنگ دارند و برخلاف جوانان نسل قبل یا همان دهه شصتیها، آنچنان ادعای رنجکشیدن و تحمل سختیها ندارند و شاید به همین دلیل است که بیبهانه پا به عرصه میگذارند. علاوه بر این نکته حایز اهمیت دیگر درفعالیتهای سیاسی دانشجویان شاید بازگشایی تشکلهای جدید و صدور مجوزهای تازه برای فعالیت انجمنهای اسلامی و دیگر تشکلهای دانشجویی است که در دوران دولت احمدینژاد و بهویژه پس از حوادث سال ٨٨ در دولت دهم، با مشکلات فراوانی درمسیر فعالیتهای خود روبهرو بودند.
دراین میان، برخی اتفاقات سیاسی خارج از دانشگاه نیز تا حدودی در افزایش مشارکت سیاسی دانشجویان دخیل بوده که ازجمله میتوان به برگزاری دو انتخابات مجلس دهم شورای اسلامی و پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در اسفندماه ٩٤ اشاره کرد که بهویژه در کلانشهرها با استقبالی قابل قبول روبهرو شد. این درحالی بود که به نظر میرسد نفس برگزاری دو انتخابات دریک مقطع زمانی، با وجود آنکه با انتقادهایی نسبت به درحاشیهماندن یک انتخابات زیر سایه انتخابات مهمتر روبهرو شد، درمجموع با توجه به اینکه رأیدهندگان با یکبار حضور قادر به شرکت در هر دو انتخابات بودند، اتفاقا نصاب شرکتکنندگان در انتخاباتها با درجه اهمیت کمتر را افزایش داد.
براین اساس، درحالی که بهعنوان مثال معمولا انتخابات ریاستجمهوری همواره با استقبال رأیدهندگان روبهرو میشود، برگزاری همزمان انتخابات شوراها با این انتخابات که از دوره قبل در سال ٩٢ به بعد در دستورکار برگزارکنندگان قرار گرفت، درمشارکت انتخابات شوراها تأثیر مثبت داشت. به نحوی که درشرایطی یکمیلیون و٦٥٦هزار نفر درسومین دوره انتخابات شوراها در ٢٤ آذر ٨٥ درتهران شرکت کرده و مشارکت تا سهبرابر دوره دوم پیشرفت داشت که این آمار برای انتخابات شورای چهارم در پایتخت، نزدیک به ٢میلیون و٣٠٠هزار نفر بود.
این درحالی است که وقتی به تصاویر و ویدیوهای پرشمار تجمعات و میتینگهای انتخاباتی کاندیداهای مختلف درهمین انتخابات پیشرو نیز نگاه میکنیم، درمییابیم بخش اعظم حضار را جوانان تشکیل میدهند و هنگامی که مستقیما دراین میتینگها حاضر میشویم و از نزدیک با این جوانان صحبت میکنیم، درمییابیم که عمده این جوانان را دانشجویان و قشر تحصیلکرده نسل جدید تشکیل میدهند. جوانانی که البته همچون دیگر انتخابات و رویدادهای مهم سیاسی، داخل و خارج دانشگاه زمام امور را در دست گرفته و بخش قابلتوجهی از نیروهای انسانی ستادهای انتخاباتی را تشکیل میدهند.
حال درشرایطی که نظرسنجیهای رسمی ازمشارکتی حداقل ٧٠درصد حکایت دارند و درمقابل وزیر کشور و مسئولان برگزاری انتخابات نیز مشارکت ٧٠درصدی را برای انتخابات ٢٩ اردیبهشتماه پیشبینی کردهاند، رئیسجمهوری یکی از کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری دوره دوازدهم درجمع مردم تبریز بارها آرایی بیش از ٥١درصد را مطالبه کرد.
اشاره روحانی به این عدد، همان رأیی است که او در سال ٩٢ کسب کرده و حالا از هوادارانش میخواهد برای افزایش این رأی اقدام کنند. با تحلیل این جمله روحانی میتوان به نتایجی جالب توجه دست یافت و مهمترین نتیجه شاید این باشد که خیال روحانی حالا از مشارکت بالای رأیدهندگان و حتی تا حدودی از پیروزی خود دراین انتخابات آسوده باشد و سعی دارد با ترغیب هرچه بیشتر مردم به مشارکت، آمار رأیدهندگان و نصاب این مشارکت سیاسی را افزایش دهد.
این درحالی است که با بررسی نتایج انتخابات ادوار گذشته از ابتدای انقلاب تاکنون به این نتیجه تقریبی میرسیم که هرگاه مشارکت در انتخابات بالا باشد، گزینه مورد حمایت اصلاحطلبان و اعتدالگرایان پیروز خواهد بود. گزارهای که میتواند دلیل منطقی باشد، برای اظهارات اخیر حسن روحانی! با این همه، به نظر میرسد نشانههای این مشارکت بالا در انتخابات پیشرو درفعالیتهای سیاسی دانشجویان نیز به روشنی نمود یافته و آنچنان که فعالان دانشجویی میگویند، فضای سیاسی دانشگاهها این روزها گرمتر از هر زمانی طی چند سال اخیر است.
مهدی سراییلو ازجمله دانشجویان دانشگاه امام صادق(ع) و البته از اعضای بسیج این دانشگاه است. دانشگاهی که ازجمله سیاسیترین دانشگاههای کشور است و بهویژه از آن بهعنوان یکی ازپایگاههای اصلی جریان اصولگرا در دانشگاه نام برده میشود. سراییلو که تأکید دارد، نظرات شخصیاش را مطرح کرده و نمیخواهد سخنانش بهعنوان مواضع بسیج دانشگاه امام صادق(ع) عنوان شود، معتقد است: بهطورکلی در انتخابات ریاستجمهوری شور و اشتیاق بیشتری وجود دارد.
بهویژه در انتخابات امسال همکاری بچهها بهمراتب بیشتر و بهتر از ادوار قبل است و این مسأله هم درفضای تبلیغات و هم نحوه نشر و ترویج گفتمان انقلاب اسلامی تأثیرگذار بوده است. او میگوید؛ این مشارکت سیاسی در دانشگاه امام صادق(ع) بعضا تا حدی بوده که در مقاطعی دانشگاه را به تعطیلی کشانده است.
این فعال دانشجوی اصولگرا همچنین میگوید: بهطور کلی در انتخابات ریاستجمهوری علاوه بر مشارکت بیشتر، تقابل بین گفتمانها شدیدتر بوده که جوانبی از این مهم در مناظرهها، میتینگها و سخنرانیها و دیگر مراسم و موضعگیریهای سیاسی کاندیداها قابل رویت است و این مرز بین گفتمانها در انتخابات ریاستجمهوری بهصورت واضحتر تبیین میشود. او میگوید از اکثر کاندیداها برای حضور در نشستهای انتخاباتی این دانشگاه دعوت شده که یا به این دعوت پاسخ منفی دادهاند یا به دلیل فشردگی برنامهها موفق به حضور نشدند و در یک مورد نیز این دعوت اجابت شده و مصطفی میرسلیم در این دانشگاه نشستی را برگزار کرده است.
سراییلو همچنین از حضور نمایندگان جمنا، جبهه پایداری و دیگر تشکلهای سیاسی گفت و ادامه داد: ستادهای انتخاباتی سه کاندیدای اصولگرا یعنی رئیسی، قالیباف و میرسلیم در این دانشگاه دایر بوده و درعینحال تأکید دارد که تفاوتهای فراوانی میان این سه کاندیدا نیز وجود دارد. او همچنین میگوید که طرفداران روحانی و دانشجویان اصلاحطلب نیز در این دانشگاه فعال هستند اما این فعالیت آنچنان منسجم و نظاممند نیست اما تأکید دارد که محدودیتی در این راستا وجود ندارد. سراییلو میگوید: این دانشجویان هستند که بدنه اجتماعی را به سمت جلو پیش میبرند.
حمید نظری، عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجویان آزاداندیش دانشگاه علامه طباطبایی که از جمله تشکلهای دانشجویی نزدیک به اصلاحطلبان است، نظری متفاوت با سراییلو دارد. این فعال دانشجویی میگوید: در آستانه انتخابات، برنامههای متعددی از سوی انجمن اسلامی آزاداندیش دانشگاه علامه برگزار کردیم که استقبال از این برنامهها حالت مشخصی نداشت.
بهعنوان نمونه برنامههایی با حضور محمود صادقی یا زیباکلام و جلاییپور برگزار کردیم که با استقبال خوبی همراه شد اما از برنامه عدالت جنسیتی در جمهوری اسلامی که با سخنرانی شهیندخت مولاوردی برگزار شد، استقبال چندانی نشد. عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی آزاداندیش دانشگاه علامه همچنین معتقد است: در مجموع به نظر میرسد که فضای دانشگاهها آنطور که باید و شاید، انتخاباتی نیست و دانشجویان دغدغهمند به افول رفتهاند و این مسأله در دانشگاهی مانند علامه طباطبایی که همواره فعالان سیاسی - اجتماعی بسیاری داشته، عجیب است.
این موضوع در هر دو طیف، یکسان است. به نظر میرسد که فضای انتخاباتی دانشگاه علامه در انتخابات هفتم اسفند سال ٩٤ فضای بهتری بود. دانشجویان، علاقه و دغدغه بیشتری از خود نشان میدادند. شاید دلیل این موضوع، فضای مجلس نهم بود که همه برای بهبود اوضاع مجلس، تصمیم گرفته بودند اما امروز با عملکرد مثبت آقای روحانی، این دغدغه نیز کمتر شده است. نظری گفت: دغدغه تغییر اوضاع موتور محرکه بهتری نسبت به حفظ وضع موجود است و شاید به همین دلیل است که دانشگاه امروز وضع خوبی ندارد.
همزمان بهزاد صفیزاده، دانشجوی دانشگاه علم و صنعت که عضو هیچ تشکل دانشجویی اصلاحطلب یا اصولگرایی نیست معتقد است که فضای سیاسی دانشگاهش نسبت به سالهای قبل گرمتر شده و دانشجویان تا حدودی مشارکت بیشتری از خود نشان دادهاند.
او از برگزاری برنامههای مختلف همچون تریبون آزاد دانشجویی و تهیه و توزیع نشریات دانشجویی در این مدت صحبت کرد و گفت که مصطفی میرسلیم نیز در این دانشگاه سخنرانی کرده است. صفیزاده بخش دیگری از فعالیتهای دانشجویان را مربوط به فعالیتها در شبکههای مجازی دانست و گفت که در این مدت گروههای تلگرامی جدیدی راه افتاده که هم تشکلها از طریق آن اطلاعرسانی میکردند و هم بحثهای سیاسی بین دانشجویان درمیگرفت.
او میگوید: جو کلی دانشگاه نسبت به سال ٩٤ به لحاظ تعداد برنامههایی که برگزار شد، خیلی بهتر بود و یکی از دلایل آن، آغاز به کار تشکلهای جدید دانشجویی همچون انجمنهای اسلامی «آرمان» و «رویش» بوده است. چراکه پیش از آن تشکلهای دانشجویی اصلاحطلب فعال نبودند و بیشتر برنامهها توسط یک طیف سیاسی خاص برگزار میشد. این دانشجو درعینحال تأکید دارد که آمار دقیقی در رابطه با میزان مشارکت دانشجویان در دست نداشته و نمیتوان با قطعیت اظهار نظر کرد اما به نظر میرسد اکثر دانشجویان قصد دارند در انتخابات شرکت کنند.
بماند که گروهی هم به دلایلی تمایلی به شرکت ندارند. او در توضیح دلایل برخی از این «تحریمیها» میگوید که آنها کاندیدای مورد نظرشان را درمیان ٦ کاندیدا نمیبینند. چراکه مطالبههای آموزش آزاد، عدالت آموزشی، جلوگیری از پولی شدن دانشگاهها در شعارها مطرح نشده و دیگر کاندیداها هم اساسا اعتقادی به این مسائل ندارند. صفیزاده درعینحال معتقد است که بزرگترین آفت در دانشگاهها انفعال گروهی از دانشجویان است. گروهی از دانشجویانی که به این مسائل سیاسی اهمیت نمیدهند و سعی میکنند خودشان را از مسائل مهم سیاسی کشور دور نگه دارند.
- 10
- 4