در برابر بی عدالتی

وقتي سه هفته پيش کمال قليچداراوغلو، رهبر حزب جمهوري خلق، در اعتراض به بازداشت انيس بربراوغلو، هم‌حزبي‌اش، از عزم خود براي برگزاري يک راهپيمايي اعتراضی خبر داد، شايد کمتر کسي در حزب حاکم، او را جدي گرفت. مخالفانش با تمسخر به او مي‌گفتند:

«راه برو عمو کمال»؛ اما حالا عمو کمال با طي مسير ٤٣٢کيلومتري آنکارا تا استانبول، نه‌تنها توانست ده‌ها هزار نفر را در اين مسير با خود همراه کند، بلکه با رسيدن به استانبول، هراس در دل اقتدارگراياني انداخته است که مخالفان و منتقدان خود را تروريست مي‌دانند.

راهپيمايي عدالت بعد از اعتراضات پارک گزي، مهم‌ترين حرکت و جنبش اعتراضي در ترکيه محسوب مي‌شود. برخي حتي پا را از اين فراتر گذاشته و آن را با راهپيمايي نمک ١٩٣٠ هند مقايسه مي‌کنند که با پايان‌دادن به سلطه‌گري انگلستان، استقلال را براي هند به ارمغان آورد.

از ديگر سو، مؤلفه‌هايي مانند رهبري کاريزماتيک، رشد فزاينده جمعيت معترض، استفاده گسترده از رسانه‌هاي اجتماعي و پرهيز از خشونت، اين حرکت را به انقلاب‌هاي رنگي در اروپاي شرقي شبيه کرده است و به همين خاطر، نگراني‌هاي زيادي را در حزب حاکم به دنبال داشته است.البته رابطه رجب اردوغان و کمال قليچداراوغلو هميشه نيز اين‌قدر تيره‌و‌تار نبوده است.

تنش ميان رهبران دو حزب عدالت و توسعه و جمهوري خلق، در حالي بالا مي‌گيرد که يک سال پيش، روابط بين دو حزب حسنه بود. قليچداراوغلو بعد از کودتاي نافرجام، با محکوم‌کردن کودتاچيان هم‌بستگي خود را با دولت نشان داد؛ اما بعد از رفراندوم قانون اساسي در راستاي استقرار نظام رياستي و افزايش اختيارات اردوغان، حزب جمهوري خلق

با حزب اردوغان زاويه پيدا کرد؛ تا‌حدي‌که قليچداراوغلو، اردوغان را ديکتاتور خواند. رهبر حزب جمهوري خلق، در يادداشتي که به‌تازگي در گاردين منتشر کرده نیز از اعلام وضعيت عمومي از سوی حزب حاکم، پنج روز بعد از کودتای نافرجام در جولای ٢٠١٦، به عنوان کودتاي دوم ياد کرده است که به حکومت قانون و دموکراسي پارلماني انجاميد.

او برگزاري همه‌پرسي قانون اساسي را نيز غيرمنصفانه و غيرقانوني مي‌داند. البته نبايد فراموش کرد که خود حزب جمهوري‌ خلق نيز در فراهم‌آوردن شرايط بازداشت و تعقيب نمايندگاني مانند بربراوغلو، بي‌تأثير نبوده است. نمايندگان اين حزب در ماه مي‌ سال ٢٠١٦ ميلادي، همگام با نمايندگان حزب عدالت و توسعه، به لغو مصونيت نمايندگان مجلس رأی دادند. هرچند آنها با اين رأي مي‌خواستند جلوي سوءاستفاده حاميان تروريسم را بگيرند؛ اما حالا همين رأي به ضرر خودشان استفاده شده است.ا

گر در ابتدا اردوغان ايده راهپيمايي عدالت را فکري خام و ناپخته مي‌خواند، حالا که معترضان به ٦٠‌کيلومتري استانبول رسيده‌اند، همين فکر ناپخته باعث شده تا اردوغان بيش از هر زماني، خطر را بيخ گوش خود احساس ‌کند. از يک سو، اين حرکت اعتراضي، اقتداگرايي او را به‌شدت زير سؤال مي‌برد و از سوي ديگر، هرگونه مداخله، مي‌تواند رقيب او را به يک قهرمان ملي بدل کند. البته اردوغان تا اين لحظه از هر فرصتي براي زيرسؤال‌بردن اين حرکت بهره گرفته است.

او که پيش‌تر رهبر حزب جمهوري‌ خلق را به خط‌گرفتن از «پ‌ک‌ک» و «فتح الله گولن» متهم کرده بود، در يکي از آخرين اظهارنظرهاي خود، قليچداراوغلو را به رابطه با تروريست‌ها متهم کرده است. قرار است اين راهپيمايي تا زندان مال‌تپه که برابراوغلو در آن بازداشت است، ادامه يابد.

به گزارش بي‌بي‌سي، انيس بربراوغلو، نماينده مخالف دولت است که به اتهام همکاري با جان دوندار، سردبير سابق روزنامه جمهوريت، در افشاي ارسال سلاح از سوی سرويس اطلاعاتي ترکيه (ميت) به سوريه در پوشش کمک دارويي و غذايي به ٢٥ سال زندان محکوم شده است. انتظار مي‌رود در بيست‌وپنجمين روز و آخرين روز راهپيمايي عدالت، نزديک به ۱.۵ ميليون نفر در استانبول گرد هم بیایند. اگر اين پيش‌بيني درست از کار درآيد، حزب عدالت و توسعه ضربه سنگيني را متحمل شده است.