اداره کل ملی هوانوردی و فضا به اختصار ناسا (به انگلیسی: NASA) یک سازمان مستقل در شاخهٔ اجرایی حکومت فدرال ایالات متحده آمریکا است که مسئولیت برنامه‌ریزی در حوزه‌های برنامه فضایی کشوری و تحقیقات مکانیک پرواز و هوافضا را برعهده دارد.
در زمان جنگ سرد و پس از پرتاب ماهوارهٔ اسپوتنیک-۱ توسط اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی به فضا، آمریکا به فکر ایجاد سازمان فضایی ملی خود افتاد و ناسا در ۲۹ ژوئیهٔ ۱۹۵۸ با امضای رئیس‌جمهور وقت دوایت آیزنهاور جای کمیتهٔ رایزنی ملی هوانوردی آمریکا (ناکا) را گرفت و بنیادگذاری‌شد. توماس کیت گلنان به عنوان نخستین مدیر ناسا و هیو لاتیمر درایدن به عنوان معاون او برگزیده‌شد و فعالیت رسمی ناسا از ۱ اکتبر ۱۹۵۸ آغاز شد. نخستین ماهوارهٔ فضایی ناسا نیز اکسپلورر ۱ بود.
ناسا کار خود را با نورث امریکن ایکس-۱۵ آغاز کرد و هشت خلبان در این پروژه توانستند خود را به زیر مدار زمین برسانند. در ۱۲ آوریل ۱۹۶۲، یوری گاگارین اهل شوروی با فضاپیمای وستوک-۱ به فضا پرتاب‌شد و تبدیل به نخستین انسان فضانورد جهان شد. حدود یک ماه بعد در ۵ مه، آلن شپارد با مرکوری-رادستون ۳ از پروژهٔ مرکوری به فضا پرتاب‌شد و تبدیل به نخستین فضانورد آمریکایی شد.
در ۲۰ فوریهٔ ۱۹۶۲، جان گلن با مرکوری-اطلس ۶ به فضا پرتاب‌شد و در کمتر از ۵ ساعت، ۳ بار پیرامون کرهٔ زمین گردید و تبدیل به نخستین آمریکایی شد که پیرامون زمین می‌گردد. پروژهٔ جمینای نیز دستاوردهایی مانند نخستین مانور مداری، اتصال و پهلوگیری فضاپیما و نخستین راهپیمایی فضایی آمریکا به همراه داشت.
پس از پروژهٔ جمینای، ناسا پروژهٔ آپولو را راه‌اندازی کرد که این پروژه یکی از شناخته‌شده‌ترین پروژه‌های علمی تاریخ آمریکا و جهان بوده‌است. در ۲۱ ژوئیهٔ ۱۹۶۹، نیل آرمسترانگ و باز آلدرین در طول مأموریت آپولو ۱۱ بر کرهٔ ماه گام نهادند و تبدیل به نخستین انسان‌هایی شدند که بر ماه گام برمی‌دارند. طی پروژهٔ آپولو، ۱۲ فضانورد مرد بر ماه گام نهادند. پس از مأموریت آپولو ۱۷ که بازپسین سفر بشر به ماه بود، دیگر پای هیچ انسانی به ماه نرسید. اسکای‌لب نخستین ایستگاه فضایی آمریکا بود و ایستگاهی ملی بود.
در سال ۱۹۷۵، ناسا و سازمان فضایی فدرال روسیه پروژه‌ای مشترک به نام پروژهٔ آزمایشی آپولو–سایوز انجام‌دادند که این پروژه نخستین مأموریت فضایی بین‌المللی بود. از سال ۱۹۸۱ تا ۲۰۱۱، ناسا پروژه‌ای به نام برنامه شاتل‌های فضایی را اجرا کرد و این پروژه شامل ۱۳۵ پرواز فضایی بود و فاجعه‌های چلنجر و کلمبیا را هم به همراه داشت. ناسا در ایستگاه فضایی بین‌المللی مشارکت دارد. به غیر از ناسا، ۱۵ عضو دیگر که ۱۱ عضو از آن‌ها اعضای سازمان فضایی اروپا هستند، در این پروژهٔ بین‌المللی مشارکت دارند. علاوه بر فضاپیماهای سرنشین‌دار، ناسا فضاپیماهای بدون سرنشینی را نیز مانند نیوهورایزنز و مریخ‌نورد کنجکاوی به فضا پرتاب کرده‌است.
مدیر ناسا بالاترین شخص تصمیم‌گیرندهٔ این سازمان است. مدیر کنونی ناسا چارلز بولدن و معاون او لری گارور است. ناسا دارای ۱۲ مرکز مانند مرکز فرماندهی ناسا و مرکز پژوهشی ایمز است. میزان بودجهٔ سالانهٔ ناسا سیر صعودی دارد. درصد این بودجه از بودجهٔ نظام فدرالی ایالات متحدهٔ آمریکا در سال ۱۹۶۶ به اوج خود و به عدد ۴٫۴۱ رسید.
بنیادگذاری سازمان ناسا
توماس کیت گلنان در ۱۹ اوت ۱۹۵۸ به عنوان نخستین مدیر ناسا برگزیده‌شد.
نیروی محرکه‌ای که آمریکا را به سمت تشکیل ناسا هول داد، پرتاب ماهوارهٔ اسپوتنیک-۱ در ۴ اکتبر ۱۹۵۷ به فضا بود. در آن زمان کشورها (آمریکا، روسیه و هم‌پیمانان هر دو کشور) درگیر جنگ سرد و در آرزوی برتری جهانی نسبت به کشور دیگر بودند. پرتاب اسپوتنیک-۱ و مسائلی دیگر منجر شد که آمریکا به فکر ایجاد سازمانی مانند بنیاد ملی علوم، کمیسیون انرژی اتمی ایالات متحده آمریکا و کمیتهٔ رایزنی ملی هوانوردی آمریکا بیفتد.
در ۲۵ نوامبر ۱۹۵۷، سناتور لیندون بینز جانسون جلساتی مبنی بر فضانوردی و فعالیت‌های موشکی آغاز کرد. این جلسات منجر بر این شد که مجلس سنای ایالات متحده آمریکا در ۶ فوریهٔ ۱۹۵۸ کمیته‌ای در مورد فضا و هوانوردی و با هدف تشکیل یک سازمان فضایی به ریاست لیندون جانسون تشکیل دهد. از سوی دیگر، کنگره ایالات متحده آمریکا قصد داشت که جان ویلیام مک‌کورمک را به ریاست سازمان فضایی آمریکا برساند.
در ۲ آوریل ۱۹۵۹، رئیس‌جمهور وقت دوایت آیزنهاور پیش‌نویس قانون تأسیس «سازمان ملی هوانوردی و فضایی» را به کنگره آمریکا فرستاد. اما این نام به دستور آیلین گالووی به «مدیریت ملی هوانوردی و فضایی» تغییر یافت. آیلین گالووی بر این باور بود که بسیاری از سازمان‌ها به مدیر نیاز دارند و واگذار کردن این سازمان به یک «مدیر» و تغییر نام به «مدیریت» می‌تواند قدرت بیشتری به مدیر سازمان بدهد. کنگره آمریکا پس از جلسات بهار سال ۱۹۵۸، قانون تأسیس سازمان را به تصویب رساند و رئیس‌جمهور آیزنهاور قانون تأسیس این سازمان را در ۲۹ ژوئیهٔ ۱۹۵۹ امضا کرد.
با این که پنداشته می‌شد که هیو لاتیمر درایدن (رئیس سازمان رایزنی ملی هوانوردی آمریکا) به عنوان مدیر ناسا منصوب خواهد شد، اما سه هفته بعد در ۱۹ اوت ۱۹۵۸، توماس کیت گلنان به عنوان مدیر ناسا و هیو لاتیمر درایدن به عنوان معاون مدیر ناسا برگزیده شدند و در کاخ سفید سوگند یاد کردند. سرانجام فعالیت رسمی ناسا در ۱ اکتبر ۱۹۵۸ آغاز شد.
