عناوین روزنامه های اقتصادی - یکشنبه ۵ مرداد ۱۳۹۹

تصاویر صفحه نخست روزنامه‌های اقتصادی امروز کشور در زیر قابل مشاهده است:

روزنامه های: دنیای اقتصاد - مواجهه اقتصادی - ابرار اقتصادی - آفتاب اقتصادی - صبح اقتصاد - اسکناس - آسیا - جهان صنعت - کسب و کار - اقتصاد مردم و...

روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی نوشت:

ترمز دلا‌‌ری خروج سرمایه

سال پیش، خالص حساب سرمایه با رشد قابل توجه به محدوده منفی ۶/ ۶ میلیارد دلار رسیده است. این رشد قابل توجه، بنظر میرسد بیش از هر چیز مرهون فضای باثبات بازار ارز و نرخ نسبتا متعادل بوده است. کمااینکه تاریخچه اقتصاد کشور در طول دو دهه اخیر نیز نشان می دهد هر گاه نرخ ارز در سطح خاصی میخکوب شده، خروج ارز از کشور سرعت گرفته و هر گاه سیاست گذار از تثبیت نرخ عاجز بوده، خروج ارز با سرعت کمتری انجام شده است.

آخرین وضعیت ورود و خروج ارز

جدول تراز پرداخت ها، مبادلات اقتصادی یک کشور با جهان اطراف در یک دوره زمانی مشخص را نشان می دهد. این مبادلات متاثر از جریان های اقتصادی هستند که خود متضمن ایجاد، انتقال، مبادله یا حتی زایل شدن یک دارایی اقتصادی هستند. در واقع تراز پرداخت ها، تمامی مبادلات انجام شده روی کالاها، خدمات، درآمد، انتقالات و معاملات سرمایه ای و مالی را دربر می گیرد. حساب جاری مهم ترین اقلام مبادلاتی کشور را که صادرات و واردات هستند شامل می شود. این بخش از تراز پرداخت های کشور مبادلات غیرمالی کشور با دنیای خارج را منعکس می کند و از چهار زیر بخش کالا، خدمات، درآمد و انتقالات تشکیل می شود.

حساب کالا:این حساب دربرگیرنده بزرگترین طبقه یا دسته معاملات است که بر اساس اصل تغییر در مالکیت بین یک شخص مقیم و غیرمقیم تنظیم می شود. خالص حساب کالا در سال پیش معادل ۱/ ۷ میلیارد دلار بوده است، در حالیکه این عدد در سال ۹۷ معادل ۶/ ۳۲ میلیارد دلار گزارش شده بود. بنظر می آید یک عامل نقش کلیدی را در این قضیه بازي کرده است؛ افت صادرات کالا (به علت تحریم نفتی) بوده که میزان خالص صادرات را از ۳/ ۹۳ میلیارد دلار به ۳/ ۵۹ میلیارد دلار رسانده است. علاوه‌براین، میزان واردات کالا نیز دچار افت محسوسی در دو سال اخیر شده است. واردات کالا در سال ۹۶ که نرخ ارز در سطح پایینی میخکوب شده بود، معادل ۵/ ۷۵ میلیارد دلار بود. در حالی که این عدد در سال ۹۷ به ۷/ ۶۰ میلیارد دلار میرسد و در سال ۹۸ به ۲/ ۵۲ میلیارد دلار سقوط می کند. گرچه افت واردات کالا اثر مثبت بر خالص حساب کالا دارد، اما افت صادرات کل سهمگین تر بوده است.

حساب خدمات: این سرفصل شامل اقلام حمل و نقل، مسافرت، ارتباطات، خدمات فنی و مهندسی، بیمه و خدمات واسطه گری مالی، خدمات رایانه ای و اطلاعاتی، هزینه های مربوط به مالکیت معنوی حق الامتیاز، سایر خدمات تجاری، خدمات شخصی، فرهنگی و تفریحی و خدمات دولتی است. تراز خدمات در سال گذشته به منفی ۴ میلیارد دلار رسیده است. این در حالیست که در سال پیش از آن، این عدد معادل منفی ۳/ ۷ میلیارد دلار بوده است. این افزایش، هم به دلیل افزایش صادرات و هم کاهش واردات خدمات رقم خورده است. در حقیقت با افزایش نرخ ارز، طبعا مسافرت ها و خروج ارزهای خدماتی در سال گذشته با افت روبرو شده است.

حساب درآمد: این سرفصل دو نوع مبادله بین اشخاص مقیم و غیرمقیم را در برمی گیرد که عبارتند از جبران خدمات کارگران (پرداخت دستمزد و مزایا به کارگران غیرمقیم) و درآمد سرمایه گذاری (شامل دریافت ها و پرداخت های ناشی از نگهداری دارایی های مالی یا بدهی های مالی توسط اشخاص مقیم). خالص حساب درآمد از ۸۰۷ میلیون دلار در سال ۹۷ به ۱۴ میلیون دلار در سال ۹۸ افول کرده است. این افت هم به علت پرداخت بیشتر و هم افت دریافت ها رخ داده است. دریافت ها در حساب درآمد، معادل ۷/ ۱ میلیارد دلار شده، در حالیکه این عدد در سال ۹۷ در حدود ۴۰ درصد بیشتر بوده است.

حساب انتقالات جاری: براساس تعریف بانک مرکزی، حساب انتقالات ماهیتا بعنوان جبران تغییر در مالکیت منابع حقیقی یا اقلام مالی بین اشخاص مقیم و غیرمقیم بکار می رود. وقتی یک شخص مقیم در کشوری برای شخص غیرمقیمی در کشور دیگر، کالا یا منابع مالی ارسال می کند یا این که یک شخص مقیم از بدهی یک فرد غیرمقیم چشم پوشی می کند، جبران این جابجایی و تغییر در تملک توسط یک دارایی حقیقی یا مالی دیگر صورت نمی گیرد و صرفا انتقال مالکیت انجام شده که در اینگونه موارد در حساب انتقالات استفاده می شود. فرضا اگر کشوری به علت حوادث طبیعی به ایران کمک کند، این کمک در حساب انتقالات جاری جای می گیرد. خالص انتقالات جاری در سال پیش معادل ۶۳۷ میلیون دلار بوده است. در واقع در مجموع بیشتر کمک های انتقالی وارد کشور شده است. این عدد در سال ۹۷، معادل ۶۵۰ میلیون دلار گزارش شده بود. در مجموع حساب جاری خالص در سال پیش به ۷/ ۳ میلیارد دلار رسیده است، در حالیکه این عدد در سال پیش از آن معادل ۷/ ۲۶ میلیارد دلار بود.

خروج ارز کند شد

خالص حساب سرمایه در سال پیش به منفی ۶/ ۶ میلیارد دلار رسیده است. این عدد در قیاس با سال قبل از آن، حدود ۳/ ۹ میلیارد دلار در جهت مثبت تغییر کرده است. داده های بانک مرکزی نشان می دهد عمده افت خالص حساب سرمایه، در حساب کوتاه مدت رخ داده است. در حساب کوتاه مدت، ۱۰ میلیارد دلار تغییر مثبت ثبت شده است.

در بخش کوتاه مدت، تقاضای ارزی برای خروج از کشور، در نقطه تعادل ارزی به مینیمم چهار سال گذشته رسیده است. حساب سرمایه از دو بخش بلندمدت و کوتاه مدت تشکیل می شود. خالص تغییرات بدهی های بلندمدت و میان مدت خارجی کشور از قبیل فاینانس، وام بانک جهانی، پیش فروش نفت، اوراق قرضه و تامین مالی قراردادهای بیع متقابل در قسمت بدهی های بلندمدت دولتی و اقلام سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سرزمین اصلی و مناطق آزاد در سمت سایر حساب بلندمدت ثبت می شود. خالص حساب سرمایه بلندمدت در سال پیش معادل ۴/ ۱ میلیارد دلار بوده که نسبت به سال ۹۷، با افت ۲/ ۱ میلیارد دلاری همراه شده است. طبعا در طول سال قبل، سرمایه گذاری های بلندمدت در کشور کاهش یافته است. این عدد در سال ۹۷ به اوج خود در طول سالیان اخیر رسیده بود. در این بخش تغییرات جریان کالاها و تغییرات مالی به دلیل مهاجرت اشخاص از یک اقتصاد به اقتصاد دیگر و نیز کمک های سرمایه گذاری دولت یا بخش غیردولتی به اشخاص غیرمقیم جهت تامین همه یا قسمتی از هزینه های اکتساب دارایی ثابت در این حساب ثبت می شوند.

وضعیت ذخایر بین المللی: تغییر در دارایی های خارجی بانک مرکزی با افت محسوس در سال ۹۸ مواجه شده است. ذخایر بین المللی آن بخشی از دارایی های خارجی کشور هستند که در کنترل مستقیم مقامات پولی هستند. در سال گذشته ، به ذخایر بین المللی ۳/ ۱ میلیارد دلار افزوده شده است، در حالی که در سال ۹۷، ذخایر بین المللی در حدود ۸/ ۹ میلیارد دلار افزایش یافته بود. این گروه دارایی ها شامل طلای آزاد، طلای نزد صندوق بین المللی پول، ارز (شامل موجودی صندوق ذخیره ارزی)، حق برداشت مخصوص، سهمیه و سهام شرکت ها و موسسات بین المللی و اوراق قرضه خارجی است. پیگیری ها حاکی از آن است که افزایش دارایی های خارجی بانک مرکزی در سال پیش بیشتر تحت تاثیر خرید ارز از صندوق توسعه ملی قرار داشته است.