روند‌ نابودی‌ یک ستاره‌ در سیاه‌چاله چگونه است؟ +فیلم

چندین تلسکوپ سازمان «ناسا» به تازگی از هم پاشیدن یک ستاره توسط یک سیاه چاله فضایی را رصد کردند که این مشاهدات امکان دارد به دانشمندان در درک بهتر رفتار سیاه چاله ها یاری رساند.

این سیاه چاله در فاصله ۲۵۰ میلیون سال نوری از زمین و در مرکز یک کهکشان دیگر واقع شده و این پنجمین نمونه از رصد نابود شدن یک ستاره توسط یک سیاه چاله است.

وقتی که ستاره بطور کامل توسط گرانش سیاه چاله از هم گسیخته و نابود شد، ستاره شناسان شاهد افزایش شدید نور اشعه ایکس با انرژی بالا در اطراف سیاه چاله بودند. این مساله حاکی از آن است که در حالی که مواد ستاره به سمت نابودی خود کشیده می شد، یک ساختار به شدت داغ با نام «کورونا» (corona) در بالای سیاه چاله تشکیل می شود.

تلسکوپ پرتوایکس فضایی "نیواستار" (NuStar) ناسا حساس ترین تلسکوپ فضایی است که قادر به رصد این طول موج از نور است و نزدیک بودن این رویداد موجب یک نمای بی سابقه از تشکیل و تکامل این کورونا شد.

این کار نشان می دهد که چگونه نابودي یک ستاره توسط یک سیاه چاله- فرآیندی که بطور رسمی به عنوان رویداد ازهم پاشیدگی کشندی شناخته می شود- میتواند برای درک بهتر این مساله استفاده شود که پیش از بلعیده شدن کامل چه بر سر مواد می آید.

بیشتر سیاه چاله هایی که دانشمندان می توانند مطالعه کنند توسط گازهای داغی احاطه شده اند که در طول مدت سال ها و حتی هزاره ها، انباشته شده و صفحاتی به پهنای میلیاردها کیلومتر تشکیل داده اند. در برخی موارد این صفحات درخشان تر از کل کهکشان ها هستند.

حتی در اطراف این منابع درخشان- اما به ویژه در اطراف سیاهچاله هایی که کمتر فعال هستند- یک ستاره منفرد در حال از هم گسیخته شدن خودنمایی می کند. از ابتدا تا انتها، این فرایند اغلب تنها چند هفته یا چند ماه طول می کشد.

قابل مشاهده و کوتاه مدت بودن رویدادهای ازهم پاشیدگی کشندی (نابودی ستاره توسط سیاه چاله)، آنها را به ویژه برای اخترشناسان جذاب کرده است؛ زیرا می توانند بررسی کنند که گرانش سیاه چاله چگونه بر مواد پیرامون خود اثر می گذارد و نمایش های نوری باورنکردنی و ویژگی های فیزیکی جدید ایجاد می کند.

«سووی گیزاری» (Suvi Gezari) ستاره شناس « موسسه علوم تلسکوپ فضایی» در بالتیمور و یکی از نویسندگان این گزارش مطالعاتی می گوید:رویدادهای ازهم پاشیدگی کشندی نوعی آزمایشگاه کیهانی هستند. آنها پنجره (دید) ما به فرایند تغذیه آنی یک سیاهچاله عظیم هستند که در مرکز یک کهکشان جای گرفته است.

تمرکز مطالعه جدید بر رویدادی به نام AT۲۰۲۱ehb است که در کهکشانی با سیاهچاله مرکزی با جرمی در حدود ۱۰ میلیون برابر جرم خورشید ما (شبیه تفاوت بین یک توپ بولینگ و کشتی تایتانیک) رخ داده است. در طول مدت این رویداد ازهم پاشیدگی کشندی، سمتی از ستاره که نزدیک تر به سیاه چاله بود شدیدتر کشیده شد و کل آن( ستاره) را از هم گسیخته کرد و چیزی جز رشته ای طولانی از گاز داغ باقی نگذاشت.

دانشمندان گمان می کنند که جریان گاز در طول مدت چنین رویدادهایی به دور سیاهچاله می چرخد و با خود برخورد می کند و تصور می شود که این وضعیت موجب ایجاد امواج شوک و جریان های گازی به سمت بیرون می شود که نور مریی و همچنین طول موج هایی را که برای چشم انسان قابل مشاهده نیستند مانند نور فرابنفش (UV) و اشعه ایکس ایجاد می کند.

این مواد روی صفحه ای که به دور سیاه چاله می چرخد، شروع به ته نشین شدن می کنند و اصطکاک نیز اشعه ایکس با انرژی کم تولید می کند. این سلسله رویداد در این پدیده نجومی، فقط در مدت ۱۰۰ روز رخ داد.