بیماری تنفسی که عموما در ارتباط با بیماری ریوی است شامل گروهی از بیماریها هستند که از طریق درگیر کردن بخش یا قسمتهایی از دستگاه تنفس باعث اختلال در عملکرد ریهها میگردند. گاهی بیماری تنفسی در نتیجه آسیب به پرده جنب(پلورا)، حفره پلورال یا ماهیچهها و اعصاب تنفسی ایجاد میشود. ریهها مهمترین قسمت دستگاه تنفسی هستند که در عمل تبادل گازهای تنفسی جهت تامین اکسیژن بافتهای مختلف بدن و دفع دی اکسید کربن نقش دارند. نایژهها، نایژکها و آلوئولها از اجزای مهم هر کدام از ریهها بهشمار میآیند که در یک بیماری تنفسی ممکن است درگیر شوند.
گاهی ضایعه در بافت ریه یا عروق خونی آن ایجاد میگردد. بیماریهای ریوی در هر سال بسیاری از افراد جامعه را مبتلا میکنند که باعث کاهش سطح عملکرد فرد در فعالیتهای روزمره میگردند. بیماریهای دستگاه تنفسی در انگلستان شایع ترین عامل مراجعه به پزشکان عمومی است. میزان اختلال در عملکرد تنفس در یک بیماری ریوی به نوع بیماری و وسعت آسیب وارده بستگی دارد. بیماریهای ریوی یکی از عوامل مهم مرگ و میر افراد در سراسر جهان است.
علائم و نشانههایی که ممکن است در بیماران تنفسی دیده شوند:
الگوهای تنفسی غیر طبیعی همانند تنگی نفس، افزایش یا کاهش سرعت تنفس، اختلال تنفس در طی دم یا بازدم
سرفه که ممکن است مزمن باشد
احتمال وجود خلط که ممکن است خونی باشد
خس خس سینه
تب که ممکن است خفیف تا شدید باشد
درد شکم
درد قفسه سینه
خستگی
اختلال در تعداد ضربان قلب
احساس فشار در پشت جناغ
ارغوانی شدن لبها و انگشتان دست
کبودی ناخنها
کاهش اشتها
کاهش وزن
تب و لرز
اختلال در حرکت قفسه سینه
اختلال در صدای ریوی یا احتمال ایجاد صداهای اضافی
احتمال جابجایی مدیاستین
برخی از بیماری های ریوی و تنفسی:
– آسم، در این بیماری مسیرهای هوایی ملتهب شده و بعضی اوقات دچار گرفتگی شده باعث خس خس کردن و تنگی نفس می شوند. آلرژی، عفونت و یا آلودگی باعث ظاهر شدن علایم آسم می شوند.
– امفیزم (Emphysema)، آسیب های ریوی باعث حبس هوا در ریه شده و مشخصه بارز این نوع بیماری انسدادی مزمن ریه مشکل در بیرون دادن هوا است.
برونشیت حاد، که عفونت ناگهانی مسیرهای تنفسی بوده و معمولا عامل آن ویروسی می باشد.
– ذات الریه (سینه پهلو یا Pneumonia)، بیماری ای است که در آن کیسه های هوایی معمولا توسط باکتری ها عفونت می کنند.
–سل (Tuberculosis)، یک نوع ذات الریه به آرامی پیشرونده است که توسط باکتری ای به نام Mycobacterium tuberculosis (عامل سل) بوجود می آید.
– ورم ریوی (Pulmonary edema)، در این بیماری مایعات از رگ های کوچک خونی خارج شده و درون کیسه های هوایی و اطراف آنها جمع می شوند. این بیماری به دو دلیل نارسایی قلبی و آسیب دیدن ریه ها بیشتر رخ می دهد.
-سرطان ریه، این بیماری انواع بسیاری دارد و در بخش های مختلفی از ریه می تواند شکل بگیرد. معمولا این سرطان در بخش های اصلی ریه، درون یا نزدیک کیسه های هوا رخ می دهد.
– آمبولی ریه (Pulmonary embolism)، که در آن لخته خون از سایر نقاط بدن وارد قلب شده و از قلب وارد ریه می شود. لخته خون در یکی از رگ های خونی سان شده و معمولا باعث تنگی نفس و سطح اکسیژن پایین خون می شود.
– فشار خون ریوی (Pulmonary hypertension)، مشکلات مختلف باعث فشار خون بالا در رگ های ریوی می شود. فشارخون بالای رگ های ریوی می تواند باعث تنگی نفس و درد قفسه سینه شود.
بیماری های ریوی که بر دیواره های قفسه سینه تاثیر می گذارند