کاریکاتور/ زمین‌گیر کردن کسب‌وکارهای خصوصی بخاطر حجاب!

پلمب شرکت‌های نوآور و خلاق در عرصه خدمات اینترنتی بخاطر عدم رعایت حجاب، سوژه کاریکاتور جدید جمال رحمتی در روزنامه هم‌میهن شد.

شرکت‌های نوآور و خلاق در عرصه خدمات اینترنتی به بهانه آنکه کارمندان‌شان تن به حجاب نداده‌اند، یکی پس از دیگری تعطیل می‌شوند. اپلیکیشن کتاب طاقچه، شرکت خدمات بیمه ازکی و دیجی‌کالا آخرین نمونه‌ها هستند.

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد اپلیکیشن "طاقچه" تاکنون برای دریافت مجوز قانونی از مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی وابسته به این وزارتخانه اقدام نکرده و موظف است برای دریافت مجوز اقدام کند؛ به همین دلیل فعالیت این موسسه تا اطلاع ثانوی به حالت تعلیق درمی‌آید. این در حالی است که پیشتر و پس از انتشار عکسی از کارمندان موسسه طاقچه بدون حجاب، محمدمهدی اسماعیلی، وزیر ارشاد گفته بود: «آن دسته از پلتفرم‌ها که مجوزشان را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرده‌اند به‌دلیل بی‌توجهی به قانون حجاب، پیگیری خواهد شد. مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی که در وزارتخانه مستقر است، حتماً پیگیری خواهد کرد.»

در پی انتشار عکس‌هایی از کارکنان زن شرکت کتاب اینترنتی "طاقچه" بدون حجاب، خبرگزاری میزان روز چهارشنبه ۴ مرداد اعلام کرد که برای کارکنان این شرکت پرونده قضایی تشکیل شده است. پس از آن محمدحسین غفوری یکی از بنیان‌گذاران "طاقچه" در توضیحاتی گفت که این عکس مربوط به مهمانی یک ماه و نیم پیش برای خداحافظی یکی از همکاران بوده و در خارج از محوطه شرکت و جلوی دیوار گرفته شده است. یکی از مجریان صدا و سیما اما این توضیحات را "قلدرمابانه" و به دور از "عذرخواهی" دانست و خواهان برخورد امنیتی با پلتفرم طاقچه شد. از امروز صبح ۹ مرداد اپلیکیشن طاقچه در اینترنت از دسترس خارج شده است.

"ازکی" هم تعطیل شد

طاقچه اما تنها استارتاپی نیست که این روزها به بهانه خودداری کارمندانش از تن دادن به حجاب، با برخوردهای حذفی مواجه می‌شود. پیشتر شرکت دیجی‌کالا که بزرگترین شرکت فروش اینترنتی در ایران به شمار می‌رود نیز به دلیل رعایت نکردن حجاب از سوی کارمندانش، تعطیل شده بود. همچنین شرکت "ازکی" که در زمینه خرید بیمه‌نامه فعالیت می‌کند، به دنبال انتشار عکس کارمندانش بدون حجاب قربانی این برخورد شد. خبرگزاری تسنیم نوشته، شرکت خرید بیمه‌نامه ازکی توسط نهاد ناظر تا اطلاع ثانوی به حالت تعلیق درآمده است. این خبرگزاری روز گذشته با انتشار خبری از احتمال تعلیق این استارتاپ به دلیل انتشار عکس کارمندان بدون حجاب خبر داده بود.

انجمن "فین‌تک ایران" در یک رشته توییت نسبت به تعطیلی کسب و کارهای اینترنتی از جمله "ازکی" اعتراض کرده و آن را موجب سرخوردگی کسانی دانسته که دانش و توانایی خود را برای بهبود کسب و کار در داخل ایران به کار گرفته‌اند؛ این انجمن، برخوردهای این‌چنینی را سبب مهاجرت هرچه بیشتر کارآفریان دانسته است. این انجمن با ارائه آمار جهانی یادآور شده که اقتصاد دیجیتال ۱۵ درصد از تولید ناخالص جهان را به خود اختصاص داده است. در پایین این رشته توییت آمده است: «تعلیق مجوز فعالیت شرکت ازکی و اعلام آن از طریق رسانه رویه‌ای غیرمعمول است که نتیجه‌ای جز از دست رفتن اعتماد اجتماعی، آسیب جدی به بدنه‌ دانش‌بنیان و نوآور اقتصاد و ناامید کردن نیروی کار متخصص ندارد.»

 در همین خصوص، حسن نمک‌دوست، استاد علوم ارتباطات در توییترش نوشته است: «حجاب، تنها موضوع تسویه حساب با استارت‌آپ‌ها نیست. بغض نسبت به جوان‌هایی هم هست که توانسته‌اند به‌دور از فضای متصلب و گفتمان تحمیلی رایج، یک الگوی سازمانی و کاری خلاق، شاداب، صمیمی و موفق ارائه کنند. جوان‌هایی که تلاش، پیشرفت و البته انتخاب سبک زندگی را حق خودشان می‌دانند.»

ویرانگر نباشید

محمد فاضلی (جامعه‌شناس) هم در توییتی نوشت: اگر در حکومت هنوز کسانی هستند که ذره‌ای علاقه به ایران دارند، جلوی تعطیل کردن کسب‌وکارهای دیجیتال را بگیرند. این کسب‌وکارها آخرین سنگر امیدواری جوان ایرانی هستند و اگر فروبریزند چنان ناامیدی و مهاجرت اوج می‌گیرد که باید با ذره‌بین دنبال جوان ایرانی بگردید. بسازید، ویرانگر نباشید.

برخورد قهری با استارت‌آپ‌ها به بهانه حجاب

اگر دولت محترم با استارت‌آپ‌ها مشکلی دارد؛ خیلی ساده می‌تواند بیان کند. اگر این کسب و کارها، بسیاری از فعالیت‌های سنتی را کنار زده و سرعت و دقت را بیشتر کرده که به مذاق عده‌ای خوش نیامده، بحث دیگری است. دنیا در حال پیشرفت است و کسانی که امروز با چنین برخوردهایی زمینه مهاجرت متخصصان ایرانی را فراهم می‌کنند، بهتر است نگاهی به همین کشورهای همسایه ایران بیندازند و ببینند که چنین اقداماتی چه تهدیدهای اقتصادی برای ایران به دنبال دارد.