در این مطلب قصد داریم تا تعدادی از شناختهشدهترین و به اعتقاد برخی، مرموزترین معبدهای باستانی ساختهشده بر روی زمین را معرفی کنیم؛ با ما همراه باشید. از هزاران سال پیش تمدنهای سراسر جهان بناهای شگفتانگیزی را ساختهاند که گذشته از شناساندن فرهنگ باستانی آنها در عصر حاضر، توانایی نسلهای پیشین در بهکارگیری دانش ستاره شناسی، ریاضیات، معماری و مهندسی را به انسان مدرن نشان میدهند.
این بناها که بسیاری دارای ویژگیهای منحصر به فرد و حتی مرموز هستند، صدها و هزاران سال از شرایط محیطی مختلف در امان ماندهاند و بقایا آنها توسط دانشمندان و به وسیله تجهیزات پیشرفته جدید موردبررسی قرار گرفته است؛ این بررسیها اطلاعات جالبی را آشکار کرده و در کنار گسترش دانش باستان شناسی ما در مورد بناهایی مانند هرم بزرگ جیزه و یا سازههای مشابه، سوالات عجیبی را در مورد سطح پیشرفت علمی و تکنولوژیکی باستانیان مطرح کرده است!
۱. پرستشگاه خورشید کونارک
مورد اول لیست پرستشگاه خورشید کونارک (The Konark Sun Temple) نام دارد که معبدی در اوریسا هند بوده و گفته شده که توسط پادشاه ناراسیمهادوا اول (Narasimhadeva I) از سلسلهای مربوط به شرق رود گنگ ساخته شده است؛ تاریخ ایجاد بنا به قرن ۱۳ میلادی و سال ۱۲۵۵ برمیگردد.
این معبد باستانی به شکل یک ارابه عظیم ساخته شده و جزئیات طراحی شگفتانگیز آن جزو مهمترین ویژگیهایی است که بازدیدکنندگان را شگفتزده میکند؛ مشخصههای طراحی گوناگونی از جمله ظرافت حیرتانگیز به کار رفته در ساخت چرخهای سنگی، ستونها و دیوارها که با گذشت صدها سال از تراش خوردن، هنوز زیبایی خیرهکنندهای دارند.
۲. معبد بریهادیسوارا
یکی دیگر از معبدهای باستانی جالبتوجه جهان، پرستشگاه بریهادیسوارا (Brihadeeswarar Temple) است که در ایالت تامیل نادو هند واقع شده و تاریخ ساخت آن به سال ۱۰۱۰ میلادی برمیگردد.
از ویژگیهای منحصر به فرد بنا میتوان به ویمانا (Vimana) یا همان قسمت مخروطی شکل بالای معبد اشاره کرد که با ارتفاع ۴۰ متر یکی از بلندترین ویماناهای ساخته شده در جهان است. کل بنا هم از سنگ گرانیت تشکیل شده که بر اساس برآوردها، وزن کلی آن به ۱۳۰ هزار تن میرسد!
۳. معبدهای باستانی پرامبانان
مورد بعدی فهرست در کشور اندونزی قرار گرفته و گفته شده که ساخت آن به قرن ۹ میلادی برمیگردد؛ به طور دقیقتر، مجموعه معابد پرامانان (Prambanan) در جاوه مرکزی واقع شده و در آن ۲۴۰ سازه موشک مانند وجود دارد.
پرامانان بزرگترین معبد هندو موجود در اندونزی و یکی از عظیمترین معابد جنوب شرقی آسیا است. بناهای نوکتیز و شبیه به راکت هم یکی دیگر از مشخصههایی است که سبک معماری این معبد باستانی شگفتانگیز را به سایر پرستشگاههای آیین هندو شبیه میکند؛ بلندترین ساختمان این مجموعه ۴۷ متر ارتفاع دارد.
۴. معبد کایلاساناتا در ماهاراشترا هند
پرستشگاهی دیدنی از سنگ ساخته شده که علاقهمندان آن را با اسم معبد کایلاساناتا (Kailasanatha temple) میشناسند؛ این بنا که غار شماره ۱۶ از مجموعه ۳۴ پرستشگاه داخل دل کوه بوده، در مجموعه غارهای الورا (Ellora Caves) واقع شده و ویژگیهای منحصر به فرد آن باعث شده تا جهانیان کایلاساناتا را به عنوان بزرگترین معبد سنگتراشی شده سیاره بشناسند!
تاریخ ساخت این مورد از معابد باستانی لیست به قرن ۸ و دوره حکومت پادشاه کریشنا یکم (Krishna I) برمیگردد.
۵. معبد دندره
از آسیا به قاره آفریقا و سرزمین فرعونهای مصر باستان میرویم؛ در این کشور معبدی به نام پرستشگاه دندره (Temple of Dendera) وجود دارد که برای ستایش الهه حاثور (Hathor) ساخته شده است.
این سازه که در ۲.۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر دندره واقع شده، دارای بقایایی است که به نسبت سایر آثار باستانی مصر سالمتر باقیمانده و از زمان ساخت تا کشف در قرن ۱۹، به واسطه مدفون شدن در زیر شن و خاک، هماکنون اطلاعات شگفتانگیزی را در مورد تمدن مصر آشکار کرده است.
۶. معبد دره خافره
معبدهای باستانی متعددی در مصر وجود دارد که برای بسیاری شناختهشده هستند و معبد دره خافره (Khafre’s Valley Temple) جزو یکی از این بناهاست.
در این پرستشگاه چند هزارساله، سنگهای خمیدهی عجیبی وجود دارند که مهمترین وجه تمایز معبد از سایر بناهای مشابه هستند و نظریههای عجیبی در مورد روش ساخت آنها مطرح شده است. بلوکهای سنگی عظیمی که وزن برخی به ۱۵۰ تن میرسد، یکی دیگر از شگفتیهای معبد دره خافره به شمار میرود.
۷. هرم عظیم بوروبودور
یکی دیگر از مهمترین بناهای باستانی اندونزی، معبد شکوهمند بوروبودور (Borobudur) است که به عنوان بزرگترین پرستشگاه هرمی شکل آیین بودائی شناخته میشود.
جالب است بدانیم که ابهامات این مورد از لیست مهمترین معبدهای باستانی جهان بسیار زیاد است و با اینکه به وجود آمدن سازه به قرن ۹ پس از میلاد مربوط میشود، جریان غالب متخصصان باستان شناسی دنیا نمیدانند که بوروبودور به دستور چه کسی ساخته شده، هدف از احداث آن چه بوده و اصلا چگونه ساخت شده است!
۸. معابد باستانی پرو
افراد زیادی در جهان نیستند که بدانند چیزی در حدود ۵ هزار سال پیش تمدنی باستانی معبدها و هرمهای شگفتانگیزی را در منطقه صحرایی کشور پرو بنا کرد.
جالب است بدانیم که این بناهای تاریخی از اهرام مصر باستان قدمت بیشتری دارند و بسیاری از دانشمندان میگویند که سازههای باستانی پرو ۵۰۰ سال زودتر از هرم جیزه و توسط قوم کارال (Caral) به وجود آمدهاند.
۹. پرستشگاه خورشید کوریکانچا (Coricancha) یا همان معبد خورشید
یکی دیگر از معبدهای باستانی و منحصر به فرد کشور پرو بوده که به عنوان مکانی مقدس، مربوط به تمدن اینکا، شناخته میشود.
اجزا دیوارهای داخلی این سازه با دقتی شگفتانگیز کنار یکدیگر قرار گرفتهاند و در کمال تعجب، قرنها پیش در زمان حکمرانی امپراتوری اینکا این دیوارها تماما با پارچههایی تزئین شده با طلا پوشانده شده بودند. البته کوریکانچا در داخل مجموعهای متشکل از چند معبد باستانی دیگر قرار گرفته که محلی پر رفت و آمد و شناختهشده برای توریستان به شمار میرود.
۱۰. معبد بایون
مورد آخر فهرست شگفتانگیزترین معبدهای باستانی جهان در کشور کمبوجیه قرار گرفته و با نام پرستشگاه بایون (Bayon Temple) شناخته میشود.
همانطور که از تصاویر این بنای زیبا پیداست، معبد بایون شهر آنگکور ثوم (Angkor Thom) کمبوجیه به خوبی شایستگی قرارگیری در لیست تهیهشده را دارد و با وجود خراب شدن قسمت قابلتوجهی از سازههای مربوط به کل معبد، وجود ۲۰۰ مجسمه از چهرههایی که لبخند میزنند، به خوبی و پس از گذشت سالها در این محل خودنمایی میکنند. بر اساس اسناد موجود معبد بایون در اواخر قرن دوازدهم میلادی و در دوران حکومت جایاوارمان هفتم (Jayavarman VII) ساخته شده است؛ سبک معماری بنا شبیه به پرستشگاههای آیین بودائی بوده و وجود ۵۴ برج به همراه چهرههای بشاش، سرشار از آرامش و زیبایی که بر روی سنگهای معبد حک شدهاند، جزو مهمترین و شگفتانگیزترین مشخصههای این مکان باستانی هستند.
- 16
- 5