جعفر پناهی متولد ۲۰ تیر ۱۳۳۹ در میانه، کارگردان است
فارغ التحصیل کارگردانی از دانشکده صدا و سیما است، بجز کارگردانی فیلمنامه نویس است، ازدواج کرده، مدتی در زندان اوین بود و حالا یک کارگردان صاحب نام می باشد
میانه از شهرهای آذربایجان شرقی می باشد.
حمایت پدر تا شروع فعالیت
پدرش نقاش ساختمان بود که مشوق اصلی او در این راه شد
شروع فعالیت اش در ۱۲ سالگی با نوشتن داستانی شروع می شود که این داستان جایزه کتابخانه محله را می برد، و سپس اولین بار به عنوان بازیگر در فیلم کوتاه فیل و فنجان ایفای نقش می کند
از دستیار تا جبهه و سربازی
بعد از مدتی فعالیت در چند فیلم کوتاه به عنوان دستیار، دوربین عکاسی می گیرد و شروع به عکاسی می کند، سپس به سربازی رفت و در جبهه ها جنگ کار عکاسی و برپایی نمایشگاه در پادگان را انجام می دهد
به پیشنهاد یکی از مسئولان تلویزیون بعنوان مستندساز به جبهه می رود و گزارش های مختلفی از عملیات مختلف جنگ ایران و عراق را تهیه می کند.
دانشگاه و دستیاری
در سال ۱۳۶۳ در سن ۲۴ سالگی وارد دانشگاه شدم
سه سال بعد کامبوزیا پرتوی فیلم ماهی را می ساخت. سر فیلمش رفتم و دستیار شدم بعد از مدتی هم در مرکز صدا و سیمای بندر عباس مشغول فیلمسازی شد
اولین فیلم و شهرت جهانی
بعد از بازیگری و دستیاری عباس کیارستمی در فیلم زیر درختان زیتون در سال ۱۳۷۳ تصمیم به ساخت اولین فیلم خود گرفت
او فیلم بادکنک سفید را به نویسندگی عباس کیارستمی سال ۱۳۷۳ برای شبکه دو ساخت
این فیلم علارقم هیچ جایزه ای در ایران برنده دوربین طلایی فیلم کن فرانسه، برنده هنر و تجربه فیلم کن فراسنه، برنده انجمن منتقدان بین المللی فیلم کن، جایزه بزرگ توکیو ژاپن، و جایزه فیلم سائوپولو شد.
ازدواج
جعفر پناهی با طاهره سعیدی ازدواج کرد و صاحب دو فرزند دختر بنام پناه و سولماز می باشد
دستگیری و محکومیت
او در اتفاقات سال ۸۸ دوبار در جریان اعتراضات بازداشت شد، بار دوم به دلیل حکم دادگاه به تبانی علیه نظام جمهوری اسلامی راهی زندان شد
در نهایت به ۶ سال حبس تعزیری، ۲۰ سال محروم از فیلمسازی و فیلمنامه نویسی، ۲۰ سال محکومیت از سفر به خارج و ۲۰ سال ممنوعیت مصاحبه با رسانه های داخلی و خارجی شد.
نزدیک سه ماه در زندان اوین بازداشت بود.
جوایز
جعفر پناهی در جشنواره کن ۲۰۱۸ با فیلم سه رخ جایزه بهترین فیلمنامه را دریافت کرد اخرین فیلم جعفر پناهی با نام تاکسی برنده جایزه خرس طلایی جشنواره فیلم برلین شد، خواهر زاده وی این جایزه را به نیابت از ایشان اخذ کردند، جعفر پناهی درسال ۱۹۹۵ میلادی، برای ساخت بادکنک سفید برنده دوربین طلایی جشنواره فیلم کن شد.او در سال ۲۰۰۰ میلادی، با فیلم دایره برنده جایزه شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز و در ۲۰۰۶ میلادی، برنده خرس نقرهای جشنواره بینالمللی فیلم برلین برای فیلم آفساید شد.
فیلم مستند «این یک فیلم نیست» ساخته پناهی در دسامبر سال ۲۰۱۱، جایزه اول بخش آسیا-آفریقای هشتمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم دبی را دریافت کرد.
جعفر پناهی، در نهم مارس ۲۰۱۲، برنده نشان هنر برای آزادی از بنیاد فیر پلی در سوئیس شد.
جایزه دوربین زرین جشنواره کن ۱۹۹۵
پناهی با بادکنک سفید درخشید و در جشنواره کن حضور یافت و موفق به دریافت جایزه دوربین زرین این دوره از جشنواره کن شد.
جایزه ساخاروف
در آبان ماه سال ۱۳۹۱ اعلام شد جایزه آزادی افکار ساخاروف از طرف پارلمان اروپا به جعفر پناهی و نسرین ستوده اهدا شد. اعضای هیئت پارلمانی اروپا نیز تصمیم گرفتند در طی سفر از پیش برنامهریزیشدهشان به تهران، ضمن دیدار با ستوده و پناهی، دعوتنامه رسمی پارلمان اروپا از آنها در ارتباط با دریافت جایزه ساخاروف را بهدست آنها برسانند. اما سفر هیئت اروپایی مذکور به دلیل عدم پذیرش شرط آنها مبنی بر دیدار با نامبردگان به ایران لغو شد.
خرس نقرهای جشنواره فیلم برلین ۲۰۱۳
روز شنبه ۲۹ بهمن ۹۱ (شانزدهم فوریه۲۰۱۳)، هیئت داوران جشنواره فیلم برلین، جایزه خرس نقرهای بهترین فیلمنامه را به جعفر پناهی به خاطر نوشتن فیلمنامه پرده اهدا کرد. کامبوزیا پرتوی که این فیلم ساخته مشترک او و جعفر پناهی است برای دریافت جایزه به روی سن رفت.
جایزهٔ آسیا پاسیفیک برای فیلمنامهٔ گُل
در سال ۲۰۱۴ فیلمنامهٔ گُل پناهی جایزهٔ ۲۵ هزار دلاری هشتمین دورهٔ جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک را که به عنوان کمکهزینه برای ساخت فیلم اهدا میشود، در کنار سه فیلم دیگر از بنگلادش، دانمارک و اسرائیل از آن خود کرد.
خرس طلایی جشنواره فیلم برلین ۲۰۱۵
پناهی در ۱۴ فوریه ۲۰۱۵ به خاطر فیلم تاکسی برنده خرس طلایی جشنواره بینالمللی فیلم برلین شد.
جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم کن ۲۰۱۸
فیلم 'سه رخ' جعفر پناهی برنده جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره کن شد.