فریبرز عربنیا متولد ۲۵ فروردین ۱۳۴۳، تهران بازیگر و کارگردان ایرانی است. بیشتر شهرت وی به خاطر ایفای نقش مختار ثقفی در سریال تلویزیونی مختارنامه است.او در فیلم چ به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا نقش مصطفی چمران را ایفا کرد.
فعالیت هنری
همزمان با تحصیلات دانشگاهی، آموزش سینما را در مجتمع آموزشی سینما آغاز کرد و مدتی نیز کلاسهای بازیگر تئاتر را در کانون تئاتر تجربی گذراند. نمایشهایی که طی این دوره بازی و کارگردانی کرده عبارتند از: آوازخوان طاس، کالیگولا، دایره گچی قفقازی، بهرام چوبینه و…
فریبرز عربنیا تا قبل از سال ۱۳۷۴ در هشت فیلم در نقشهای دوم و سوم ظاهر شد و هیچگاه نتوانست تواناییهایش را به معرض نمایش بگذارد. اما وقتی از طرف مسعود کیمیایی برای بازی در فیلم ضیافت از او دعوت شد، همگان بر این عقیده بودند که کیمیایی قهرمان خود را یافتهاست. بازی او در فیلم ضیافت یکی از بهترین بازیهای جشنواره چهاردهم فیلم فجر بود. همچنین بازی او در مجموعه تلویزیونی مختارنامه نیز باعث مشهور شدن وی شد و تصویر خوبی از وی در اذهان عمومی باقی ماند. اوج هنرنمایی فریبرز عربنیا در سینما فیلم سلطان بود. او توانست شمایل یک قهرمان به ته خط رسیده را به زیبایی هرچه تمام تر ایفا کند. این نقشآفرینی تا حدی خوب و پذیرفتنی بود که منتقدان ماهنامه فیلم بازی او را بهترین بازی جشنواره پانزدهم فیلم فجر خواندند. این در حالی بود که عرب نیا حتی کاندیدای دریافت جایزه هم نشده بود.
فریبرز عربنیا در فاصله بین ضیافت و سلطان سه فیلم بازی کرد. سه فیلم حادثهای فیلمهایی که نه ارزش ماندگاری داشتند و نه عربنیا نشانی از خود داشت. فریبرز عربنیا پس از سلطان، سه چهار بازی خوب هم در کارنامه سینمایی خود ثبت کرد تا همچنان خیلیها به او امیدوار باشند.
بازی قابل قبول او در فیلم جهان پهلوان تختی و بخصوص شوکران هر دو ساخته بهروز افخمی و بازی متفاوت و بسیار دشوارش در فیلم شیفته فریبرز عرب نیا را به عنوان یکی از چهرههای برتر دهه هفتاد سینمای ایران معرفی کرد.
فریبرز عرب نیا بیش از پنج سال از عمر هنری خود را برای بازی در سریال پربیننده مختارنامه به کارگردانی داوود میرباقری صرف کرد که به گفته اکثر کارشناسان در ایران و کشورهای عربی یکی از بهترین بازیهای خود را انجام دادهاست. عرب نیا از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ در این سریال پرمخاطب نقش مختار ثقفی را بازی کردهاست. بازی او در سریال مختارنامه باعث شد او چندین سال از سینما دور باشد.
او همچنین در فیلم چ اثر ابراهیم حاتمی کیا، در نقش شهید چمران به هنرنمایی پرداختهاست.
او در صحنهٔ تئاتر مهمترین کار خود را در سال ۱۳۹۴ به نام عاشقانههای نا آرام انجام داد. عرب نیا در این تئاتر با بازیگرانی مثل محمد رضا فروتن، یکتا ناصر، سارا بهرامی، نیکی کریمی و پانته آ بهرام هم بازی بود. این تئاتر با استقبال بسیار خوبی همراه شد.
جنجالها
انتقادها و گفتار وی در سه برنامهٔ تلویزیونی هفت که در تاریخهای ۳۰ اردیبهشت و ۶ خرداد و ۱۳ خرداد ۱۳۹۰ به صورت زنده پخش شد جنجالهایی بهدنبال داشت. همچنین در سال ۱۳۹۱ به دلیل اختلاف با ابراهیم حاتمی کیا، در سکانس پایانی فیلم چ حاضر نشد و کارگردان مجبور به استفاده از بدل به جای وی گردید.[۴] اختلاف و جنجالهای فریبرز عرب نیا و حامد بهداد بعد از فیلم سینمایی پرتقال خونی جنجالهای زیادی را به پا کرد و بعد از حضور عرب نیا در برنامهٔ تلویزیونی هفت به اوج خود رسید و باعث موضع گیریهای بسیار این دو علیه یکدیگر شد.[۵]
کارگردانی
بنا به نقل روزنامه همشهری، فریبرز عرب نیا قرار بود پیش تولید فیلم سینمایی اش آمبولانس را به تهیه کنندگی محمود فلاح و مشاور کارگردانی داوود میرباقری در سال ۹۰ آغاز کند[۶] که به دلیل نبود سرمایهگذار موفق به این امر نشد. وی اولین کارگردانی خود را در قالب یک سریال ۵ قسمتی به نام «رنگ شک» کلید زد. این سریال مهرماه ۹۲ وارد مرحله تصویر برداری شد.
فیلم شناسی فریبرز عرب نیا
سینمایی:
چ (۱۳۹۱) اثر ابراهیم حاتمی کیا
پرتقال خونی (۱۳۸۹) اثر سیروس الوند
پنهان (۱۳۸۹)
خاک و آتش (۱۳۸۹)
شکلات داغ (۱۳۸۸) اثر حامد کلاهداری
صندلی خالی (۱۳۸۷) اثر سامان استرکی
طاووس های بی پر (۱۳۸۷)
باج خور (۱۳۸۲) اثر فرزاد موتمن
برگ برنده (۱۳۸۲) اثر سیروس الوند
پروانه ای در باد (۱۳۸۲) اثر عباس رافعی
دختری در قفس (۱۳۸۱) اثر قدرت الله صلح میرزایی
ستاره های سربی (۱۳۸۱)
عطش (۱۳۸۱) اثر محمدحسین فرح بخش
از صمیم قلب (۱۳۷۹)
رنگ شب (۱۳۷۹) اثر محمدعلی سجادی
شیفته (۱۳۷۹)
هزاران زن مثل من (۱۳۷۹) اثر رضاکریمی
هفت پرده (۱۳۷۹)
بادام های تلخ (۱۳۷۸) کاظم معصومی
دلباخته (۱۳۷۸)
سحرگاه پیروزی (۱۳۷۸)
شوکران (۱۳۷۷) اثر بهروز افخمی
طوطیا (۱۳۷۷) اثر ایرج قادری
جهان پهلوان تختی (۱۳۷۶) اثر بهروز افخمی
شاهرگ (۱۳۷۶)
بالاتر از خطر (۱۳۷۵)
سلطان (۱۳۷۵) اثر مسعود کیمیایی
ضیافت (۱۳۷۴) اثر مسعود کیمیایی
فرار مرگبار (۱۳۷۴)
بوی خوش زندگی (۱۳۷۳)
سال های بی قراری (۱۳۷۳) اثر مسعود نوابی
کاکادو (۱۳۷۳) اثر تهمینه میلانی
مرد پنجم (۱۳۷۳)
من زمین را دوست دارم (۱۳۷۲)
خسوف (۱۳۷۱)
مسافران (۱۳۷۰) اثر بهرام بیضایی
وصل نیکان (۱۳۷۰)
آهوی وحشی (۱۳۶۹)
سریال ها:
وکیل اثر سیروس مقدم
مختارنامه اثر داوود میرباقری