محافظ شخصی
محافظ شخصی یا جانپاس یا بادیگارد فردی است که از فردی محافظت میکند، که غالباً صاحب قدرت، شهرت، ثروتمند یا سیاسی باشند. کاربرد این افراد در جلوگیری از حمله، ربودن، ترور، یا از دست دادن اطلاعات محرمانه یا کارهای دیگر است.
افراد مشهور غالباً بیش از یک محافظ دارند که ممکن است گروه آنها توسط سازمانهای امنیتی (خصوصی یا دولتی) تعیین شده باشد و یا با هزینه شخصی آنها را استخدام کرده تا محافظت کنند.
آدمهایی بالباسهای یک دست، گوشیهایی به گوش، هیکلهایی بزرگ و قدهایی بلند که وقتی با آنها رو به رو میشوی به قاعده یک دیوار بزرگ جلوی چشمانت را میگیرند. اینها مشخصات اشخاصی است که کمابیش نگاههایمان به دیدنشان در مراسمهای بزرگ و محفلهای پروپیمان عادت کرده است و ما آنها را با اسمهای مختلفی مثل بادیگارد، تیم حفاظت، تیم تشریفات و ... میشناسیم. این گروه که عمر چندان زیادی در کشور ما ندارند این روزها به خاطر حضور در جشنهای مختلف و قرار گرفتن در جوار چهرههای مختلف سیاسی، هنری و ورزشی بیشتر از پیش به چشم دوربینها و نگاه مردم برخورد میکنند. مردمی که برای دیدن ستاره مورد نظرشان به یک قرار همگانی آمدهاند و حالا باید تحت نظارت و حفاظت این افراد و با رعایت فاصله ایمنی چهره محبوبشان را تماشا کنند. اما سؤال اینجاست که حضور این تیم مخصوص به چه کار میآید؛ صرفاً جنبه نمایشی دارد یا واقعا جنبه امنیتی و حفاظتی؟
بادیگارد یا پلیس خصوصی؟
بادیگارد تعریف لغویاش میشود محافظ شخصی یعنی کسی که از یک فرد در برابر خطرات احتمالی که ممکن است برای آن شخص به وجود بیاید از او مراقبت و محافظت میکند و تعهد دارد که تحت هر شرایطی بر اساس توانایی بدن و هوش خود از جان آدمها مراقبت کند. بدیهی است که بیشتر افرادی که بادیگارد برای رفت و آمدهای روزانه و معاشرتهایشان استفاده میکنند افراد سرشناس و چهرهای هستند که بنا بر موقعیت اجتماعی خودشان محافظ شخصی دارند. فارغ از چهرههای سیاسی که به لحاظ بحثهای امنیتی دیدن این افراد کنارشان برایمان چیز عجیب و پیچیدهای نیست؛ اما سؤال اینجاست که چرا باقی افراد مثل آدمهای متمول یا چهرههای سرشناس دیگر از بادیگار برای آمدوشدهایشان استفاده میکنند؟ خیلیها میگویند این دسته از افراد به خاطر شرایط ویژهای که دارند که برای تأمین امنیت بیشتر از این قشر استفاده میکنند. چیزی شبیه به کار بستن یک پلیس خصوصی در اجتماع که تمام وقت حواسش به شماست.
بادیگارد در کشور ما قانونی نیست
نکته جالب توجه اینجاست که داشتن بادیگارد به صورت رسمی و قانونی در کشور ما محلی از اعراب ندارد تا جایی که پلیس نیروی انتظامی هم با صراحت اعلام کرده است؛ استخدام بادیگارد، کارآگاه خصوصی و چیزهایی از این قبیل بر اساس نص صریح قانون به رسمیت شناخته نمیشود. تا جایی که مدتها قبل رئیس پلیس پیشگیری نیروی انتظامی در این باره گفته بود:« در جمهوری اسلامی با توجه به امنیت بالایی که وجود دارد برای افراد بادیگارد شخصی و خصوصی نداریم و ما نیز همچنین چیزی نداریم، البته همانطور که گفتم ممکن است برای فردی با دستور قضایی یا حکم شورای تأمین یا شورای امنیت کشور برای مدتی محدود فردی به عنوان محافظ فعالیت کند.» این در حالی است که خارج از ایران این افراد به طور رسمی و تحت عنوان بادیگارد مشغول به کار هستند و در برابر مشکلات احتمالی از شخص مورد نظر محافظت میکنند.
با کت و شلوار مشکی بادیگارد نمیشوید
با همه اینها و در این میان میتوان افرادی را پیدا کرد که نه به عنوان بادیگارد بلکه با عنوان گروههای تشریفاتی و امنیتی فعالیت میکنند. سعید صفایی و تیمش که شاید سرشناس ترین گروه ایرانی این حوزه باشند در یکی از گفتوگوهایش درباره کارشان این طور گفته است.«متأسفانه خیلیها فکر میکنند این کار فقط یک شو است. مثلاً ممکن است کسانی ۳۰ سال در این کار باشند و در طی این مدت هیچ اتفاقی رخ ندهد اما ممکن است یک اتفاقی بیفتد که در طی ۳۰ سال هم نتوان آن را جبران کرد. خیلیها تصور میکنند با پوشیدن کت و شلوار مشکی و داشتن بدن خوب اینکاره هستند ولی اصلاً اینگونه نیست.»
قدی بیش از۱۸۰و وزنی بیش از۱۰۰کیلوگرم
بیشتر ما فکر میکنیم که اگر یک نفر صرفاً ارتفاع بلند و هیکلی درشت داشت با پوشیدن یک دست کتوشلوار مشکی با عینک دودی و گوشی حالا یکی از اعضای حفاظت و تشریفات است.با اینکه قرار نیست هرکس که قد بلند و وزن سنگین داشت لزوماً یک محافظ شخصی به حساب بیاید اما قطعاً داشتن این ویژگیها یکی از فاکتورهای کار به حساب میآید. ویژگیهایی که لازم هستند ولی کافی نیستند. یعنی علاوه بر آموزشهای لازم مثل آموزشهای ورزشی که افراد باید تحت تعلیم آن قرار بگیرند. از شرایط حضور در این گروههای تشریفات میتوان به این موارد اشاره کرد؛ ورزشکاران آموزش دیدهای که بالا۱۸۰ سانتیمتر قد و بالا۱۰۰کیلوگرم وزن دارند و باید بالای ۲۶سال سن داشته باشند.
بادیگاردی برای مانور تجمل یا مراقبت؟
از عکسهایی که در این چند وقت اخیر مدام دست به دست میشود و مردم در شبکههای اجتماعی مدام آنها را دست به دست میکنند میتوان به دیدن عکسهای ورزشکاران و هنرمندانی اشاره کرد که با حضورشان در محفلهای عمومی از همین تیم محافظت و تشریفات یا همان بادیگارد استفاده میکنند. آنهای در این مدت واکنشهای مختلفی را به همراه داشتهاند تا جایی که عده زیادی از مردم این کار را چیزی جز مانور تجمل نمیدانند و عدهای دیگر میگویند مگر قرار نبود چهرههای هنری و ورزشکاری مردمی باشند؟ اما جالب است بدانید که کسانی که در این حوزه مشغول به کار هستند برای انجام این کار دلایل مخصوص به خودشان را دارند و میگویند این کار برای چهرههای سرشناس، مدیریت شرایطی است که برای نظم دادن اوضاع انجام میشود چون وقتی یک سلبریتی در یک محفل همگانی حضور پیدا میکند علاوه بر به هم ریختن شرایط و هرج و مرج متأسفانه، افرادی حضور دارند که با ابراز علاقههای اشتباه میتوانند دردسر باشند. به همین خاطر هم تیم های حفاظت و محافظان تلاش میکنند تا از به وجود آمدن این مشکلات جلوگیری کنند.
چقدر دستمزد میگیرند؟
شاید خیلیها به این موضوع فکر بکنند افرادی که با این فیزیک ورزشکاری و قدهای بلند در شیفتهای مختلف کار در قالب تیم های مراقبتی و تشریفاتی قرار میگیرند چقدر دستمزد میگیرند؟خوب است بدانید که در کشورهای غربی مثل امریکا هر کدام از بادیگاردها که از یک چهره معروف به صورت شیفتی محافظت میکنند به ازای هر ساعت حداقل چیزی حدود ۱۰۰دلار حقوق میگیرند. در ایران هم تیم هایی از این قبیل که به صورت شیفتی و ساعتی کار میکنند چیزی حدود ۶تا ۸ ساعت؛ به شکلی که در هر پروژه و مراسم بین ۲۵۰ تا ۳۵۰هزار تومان درآمد دارند.