محسن صفایی فراهانی
محسن صفایی فراهانی زاده ۱۳۲۷ در تهران عضو شورای مرکزی و رئیس هیئت اجرایی جبهه مشارکت ایران اسلامی، او از معدود چهره‌هایی است که در چند حوزه مختلف سیاست، اقتصاد و ورزش فعالیت داشته‌است.
اعم فعالیت‌های وزارتخانه‌ای او به دولت اصلاحات بازمی‌گردد؛ از قائم مقامی در وزارت صنایع گرفته تا مشاوره در وزارت نیرو مشمول همین دوران می‌شود. او همچنین سابقه عضویت در اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران و فعالیت در جمعیت دفاع از حقوق آزادی‌بشر را دارد که از این حیث می‌توان او را در زمره افراد برجسته اقتصادی کشور برشمرد.
صفایی‌فراهانی در مجلس ششم نیز به نمایندگی از مردم تهران و با فهرست حزب مشارکت به مجلس راه پیدا کرد تا عضویت در کمیسیون برنامه و بودجه را نیز تجربه کند. البته تمام سوابق او به موضوعات اقتصادی محدود نمی‌شود.
صفایی‌فراهانی در بین سالهای ۷۶ تا ۸۱ ریاست فدراسیون فوتبال ایران و همچنین عضویت در کمیته اجرایی کنفدراسیون فوتبال آسیا را در کارنامه ورزشی خود به ثبت رساند. در سال ۸۸ و پس از حوادث آن دوره به ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شد تا سابقه محکومیت هم به کارنامه سیاسی این عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت ایران اسلامی اضافه شود.
زندگی‌نامه
محسن صفایی‌فراهانی متولد تهران است. او درسن ۲۳ سالگی با درجه فوق‌لیسانس از دانشکده فنی فارغ‌التحصیل گردید. پیش از انقلاب به عنوان یک فعال بخش خصوصی مشغول به فعالیت‌های عمرانی بود. از سال ۱۳۵۶ با مرحوم مهندس بازرگان در جمعیت دفاع از آزادی حقوق بشر شروع به همکاری می‌کند و از روز ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ در ستاد نیروی زمینی مستقر می‌شود. روند خدمت وی به انقلاب همچنان ادامه داشت و به‌طوری‌که او با محمد توسلی شهردار تهران در شهرداری همکار می‌شود و بعد به عنوان عضو هیئت عامل سازمان گسترش نو سازی صنایع ایران که آن زمان با چالش‌های بسیاری مواجه بود، به دلیل مسائل و مشکلات کارگری مسئولیت می‌پذیرید و با حفظ سمت، قائم مقام مجتمع فولاد اهواز می‌شود. صفایی فراهانی پس از تأسیس وزارت صنایع سنگین، معاونت طرح و برنامه را عهده‌دار می‌شود اما طولی نمی‌کشد که او به عنوان معاون و قائم‌مقام وزارت صنایع سنگین فعالیتش را ادامه می‌دهد. با تشکیل دولت سازندگی و بازسازی نیروگاه‌های کشور، او مدیرعامل شرکت توانیر می‌شود چراکه مقامات وقت به دلیل توان مدیریت بالا، بازسازی نیروگاه‌هایی که در جنگ صدمه دیده بودند را به او می‌سپارند در ادامه مسیر صفایی فراهانی شرکت‌های فراب و مپنا را پایه‌گذاری می‌کند. پس از آن در دی ماه ۱۳۷۶ ریاست رئیس فدراسیون فوتبال ایران را می‌پذیرد و با طرح‌های اقتصادی و نوآوری‌های‌اش فوتبال کشور را دگرگون می‌کند. او در انتخابات مجلس موفق می‌شود رای مردم تهران را کسب کند و له عنوان نماینده این شهر وارد مجلس ششم شود. با پایان مجلس ششم به عنوان قائم‌مقام وزارت امور اقتصادی و دارایی ایران دولت خاتمی منصوب می‌شود. صفایی فراهانی با انتخاب محمود احمدی‌نژاد در سال ۱۳۸۴ استعفا می‌دهد و از خدمات دولتی خارج می‌شود اما با توجه به دانش و تجربه‌ای که طی این سال‌ها به دست آورد بار دیگر به پارلمان بخش خصوصی می‌رود و فعالیت‌های خود را به عنوان یک فعال بخش خصوصی ادامه می‌دهد تا خرداد سال ۱۳۸۸ که در جریان مربوط به رویدادهای پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران بازداشت شد و تمامی فعالیت‌هایش متوقف می‌شود.
مدیریت در فوتبال
صفایی فراهانی از دی‌ماه۱۳۷۶ تا شهریور ۱۳۸۱ رئیس فدراسیون فوتبال ایران بود. عادل فردوسی‌پور در مقاله‌ای دربارهٔ فوتبال ایران در مجله ورلدساکر؛ او را از بازیگردانان اصلی فوتبال در سالهای گذشته می‌داند و می‌نویسد مدیریت او «فوتبال ایران را به سمت حرفه‌ای شدن هدایت کرد».
کار فدراسیون فوتبال وقتی گره خورد که سازمان تربیت بدنی که سرپرستی آن را محمد علی‌آبادی، یکی از نزدیکان محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهور سابق ایران بر عهده داشت، به دلیل ناکامی ایران در جام جهانی ۲۰۰۶، محمد دادکان رئیس این فدراسیون را بر کنار کرد و تلاش کرد خودش ریاست فدراسیون فوتبال را به عهده گیرد. برکناری محمد دادکان و این اقدام محمد علی‌آبادی باعث بروز مشکلات و محرومیت فوتبال ایران شد. احمدی‌نژاد بعداً گفت علی‌آبادی به درخواست شخص او کاندیدا شده بود. پس از آن با مذاکراتی که با فیفا صورت گرفت قرار بر تشکیل کمیته انتقالی فیفا و تغییر و تحولات در فدراسیون فوتبال شد. محسن صفایی فراهانی به عنوان رئیس و محمد خبیری به عنوان نایب رئیس، موفق‌ترین فدراسیون فوتبال را از نظر نظم و قانونگرایی پس از انقلاب اداره کرده بودند و همین امر باعث پافشاری فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا در گزینش صفایی فراهانی و سپردن سکان مسوولیت به او شد. فدراسیون جهانی فوتبال، فیفا، پس از لغو محرومیت فوتبال ایران و در جهت استقلال فدراسیون فوتبال ایران، محسن صفایی فراهانی را به ریاست کمیته ویژه منصوب کرد. در حکم فیفا، محسن صفایی فراهانی به عنوان رئیس، کیومرث هاشمی به عنوان نایب رئیس، ومحمدحسن انصاری‌فرد، دکتر حسن غفاری، دکتر محمد خبیری و علی رغبتی به عنوان اعضا معرفی شده بودند. در مذاکراتی که ابتدا منجر به اجازه حضور تیم‌ملی امید در بازیهای آسیایی و سپس قبول شرایط فیفا از سوی نمایندگان ایرانی حاضر در جلسات گفتگو با نمایندگان فیفا شد، در مورد وظایف هیئت رئیسه انتقالی مورد پذیرش فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا، توافق شد که مدیریت فوتبال ایران در سطح ملی و بین‌المللی را هیئت رئیسه بر عهده داشته باشد. تهیه پیش نویس و تصویب اساسنامه جدید برای فدراسیون فوتبال ایران بر پایه اساسنامه فیفا و سازماندهی انتخابات برای رهبری آینده فدراسیون فوتبال ایران بر اساس مفاد این اساسنامه جدید نیز از جمله وظایف این هیئت بود. در حکم فیفا آمده که با تشکیل این کمیته، گزینه‌های پیشین از سوی تربیت بدنی در مورد سرپرست، نایب رئیس و دبیر موقت فدراسیون رسمیتی ندارد و کمیته‌های فدراسیون فوتبال زیر نظر هیئت رئیسه یاد شده به کار خود ادامه می‌دهند.
برای سازمان تربیت بدنی که خود را عالی‌ترین مرجع تصمیم‌گیری در ورزش ایران می‌دانست، کنترل نداشتن بر امور کمیته انتقالی چندان پذیرفتنی نبود، از این رو، این سازمان در تصمیم‌گیری و اجرای امور مختلف فوتبال با کمیته منتخب فیفا درگیری‌های آشکاری داشت. سازمان تربیت بدنی به ریاست محمد علی‌آبادی، که دخالت و تغییرات حاصل از آن در راس هییت رئیسه فدراسیون موجبات تعلیق ایران را فراهم کرده بود، با همراهی داریوش مصطفوی بدون توجه به حکم قاطع فیفا، تلاش زیادی برای اعمال نفوذ در برنامه‌های فوتبال کردند و همین امر باعث شد که مهندس صفایی فراهانی دولت را تهدید به استعفا کند. صفایی فراهانی در اعتراض به تصمیم‌های غیرقانونی که در فدراسیون فوتبال گرفته می‌شد به خبرگزاری ایسنا گفته بود: «در طول یک ماه گذشته تلاش کردیم با سازمان تربیت بدنی به تعامل برسیم تا فوتبال ایران بیشتر از این دچار مشکل نشود، سعی کردیم مشکلات را حل کنیم ولی متأسفانه عملاً این اتفاق نیفتاد. ظاهراً دوستان قصد همکاری با کمیته شش نفره را ندارند و نمی‌خواهند مسایل با تعامل و به نفع فوتبال به پایان برسد. آنها می‌خواهند یک جانبه عمل کنند و این خلاف وظایف کمیته شش نفره است.» اشاره صفایی فراهانی به تصمیم فدراسیون فوتبال در انتخاب سرمربی تیم ملی امید و انتخاب رئیس سازمان لیگ بود که بدون مشورت با این کمیته انجام شده بود. بعدها محسن صفایی فراهانی در مصاحبه با وب‌سایت قانون با اشاره به کمیته انتقالی و موضوع تعلیق گفت: یک روز مدارک آقای احمدی‌نژاد را آوردند و گفتند ایشان می‌خواهد برای ریاست فدراسیون فوتبال ثبت نام کند. ما قبول نکردیم، توضیح دادیم که رئیس دولت نمی‌تواند رئیس فوتبال باشد و این اقدام باعث تعلیق فدراسیون خواهد شد. پس از آن بود که علی‌آبادی هم برای انتخاب ریاست فدراسیون ورود کرد.
صفایی فراهانی پس از انتخابات ۲۲ خرداد مانند بسیاری دیگر از فعالان سیاسی یا رسانه‌های گروهی و معترضان به نتایج اعلام شده در انتخابات، دستگیر و روانه زندان شد. بر اساس مقررات کنفدراسیون فوتبال آسیا، وقتی یکی از اعضا در دو نشست غایب باشد، صندلی اش را از دست خواهد داد. با این حال با توجه به اهمیت و تأثیرگذاری صفایی فراهانی در کنفدراسیون و مطلع بودن مقامات عالیرتبه این ارگان از وضعیت او، تا مدت‌ها در فهرست اعضای کمیته اجرایی کنفدراسیون فوتبال آسیا حضور داشت. اما علی کفاشیان، رئیس فدراسیون فوتبال ایران، تلاش می‌کرد در انتخابات کنفدراسیون فوتبال آسیا که به میزبانی دوحه، نامزد پستی شود که در اختیار صفایی فراهانی بود. این در حالی است که محمد بن همام، رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا، در تهران و خطاب به خبرنگاران تأکید کرده بود: «بدون شک رأیی که اعضای کنگره فوتبال آسیا به صفایی داده‌اند تا پایان سال ۲۰۱۱ پس گرفته نمی‌شود.» او همچنین به کنایه گفته بود که ما اعضای کنفدراسیون فوتبال آسیا بی صبرانه منتظر پیوستن مجدد این عضو ایرانی تأثیرگذار، به جمع خودمان هستیم. بالاخره در دی‌ماه سال ۱۳۸۹ در بخش کمیته اجرایی، که پیشتر علی کفاشیان نامزد شده بود، پیش از آغاز انتخابات به نفععلی سعیدلو کناره‌گیری کرد.
اما حتی این اقدام نیز در جلب آرای کافی برای سعیدلو مؤثر نبود. تا تمام رایزنی‌ها و رفت‌وآمدهای چند ماه پیش از انتخابات علی سعیدلو با مسئولین ورزش کشورهای حوزه خلیج فارس، حتی برای غلبه بر نماینده نپال هم کفایت نکند و معاون محمود احمدی‌نژاد، با دست خالی، اجلاس کنفدراسیون فوتبال آسیا در دوحه را ترک کند. رئیس کمیته تربیت بدنی و جوانان وقت مجلس، جلال یحیی‌زاده گفت: ناکامی علی سعیدلو در بدست آوردن کرسی نایب رئیسی کنفدراسیون فوتبال آسیا، یکی از ناکامی‌های بزرگ فدراسیون فوتبال در چند سال گذشته بود؛ و این رویداد را برای ورزش، فوتبال و مدیریت کشور «تحقیر آمیز و ناپسند» توصیف کرد و گفت: این شکست به عدم محاسبه دقیق، اتخاذ تصمیمات نادرست و مدیریت ضعیف مرتبط است.
