نوبل اقتصاد
جایزه یادبود نوبل در اقتصاد هر ساله توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد به محققان در زمینه اقتصاد اعطا می‌شود. این یکی از پنج جایزه نوبل است که در سال ۱۸۹۵ توسط آلفرد نوبل برای مشارکت‌های برجسته در زمینه‌های فیزیک، شیمی، ادبیات، صلح و فیزیولوژی یا پزشکی اهدا می‌شود. البته جایزه نوبل اقتصاد، جایزه‌ای است که به یاد آلفرد نوبل توسط بانک مرکزی سوئد به اقتصاددانان اعطا شده و به بیان دقیق و رسمی جزء جوایز نوبل محسوب نمی‌شود. این جایزه توسط بنیاد نوبل اداره می‌شود و توسط یک کمیته که متشکل از پنج عضو منتخب آکادمی علوم سلطنتی سوئد هستند به برندگان اعطا می‌شود. این جایزه از سال ۱۹۶۸ هر ساله به محققان در زمینه اقتصاد اعطا می‌شود. برای نخستین بار این جایزه در سال ۱۹۶۹ به یان تینبرگن از هلند و راگنار فریش از نروژ اهدا شد.
هر جایزه شامل یک مدال، یک دیپلم افتخار و جایزه نقدی است که در طول سالهای مختلف مقدار آن متفاوت بوده‌است. در سال ۱۹۶۹، مقدار جایزهیان تینبرگن و رنجر فریچ به‌طور مشترک، ۳۷۵٫۰۰۰ کرون بود که ارزشی برابر با ۲،۸۷۱،۰۴۱ کرون در دسامبر ۲۰۰۷ است. این جایزه در سالانه استکهلم در تاریخ ۱۰ دسامبر برابر با سالگرد مرگ نوبل به برندگان اهدا می‌شود.
۴۶ جایزهٔ نوبل تا سال ۲۰۱۴ به ۷۵ نفر داده شده‌است. تا سال ۲۰۰۷، نُه جایزه در زمینه اقتصاد کلان بوده، بیش از هر زمینهٔ دیگری در اقتصاد همچنین ۲۸ نفر از برندگان به دانشگاه شیکاگو وابسته بوده‌اند.
گفتنی است «ریچارد تیلر» (Richard Thaler) به خاطر تلاش هایش در حوزه «اقتصاد رفتاری» به عنوان برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال ۲۰۱۷ اعلام شد.
او در سال ۲۰۰۸ «نظریه القایی» (Nudge Theory) را معرفی کرد و نشان داد که با ایجاد تغییرات جزئی و خفیف در سیاست های دولت، می تواند مردم را در درازمدت به سمت منافعشان هدایت کرد.
یکی دیگر از اقدامات ارزشمند تیلر، شناسایی و تفسیر مفهوم «حسابداری ذهنی» (Mental Accounting) است که بیان می کند افراد به صورت ذهنی بودجه خاصی را به هر کدام از سرفصل های هزینه ای خود اختصاص می دهند، هرچند شاید این روش در عمل چندان بهینه نباشد. سال گذشته او «برگزیت» (خروج انگلستان از اتحادیه اروپا) را نمونه بارزی از تصمیم گیری تعداد زیادی از شهروندان بر مبنای احساس و نه بر اساس منافع اقتصادی نامید.
آخرین باری که جایزه نوبل اقتصاد (یا به بیان دقیق تر، جایزه یادبود نوبل در علوم اقتصادی) به دانشمندی در حوزه اقتصاد رفتاری رسید، به سال ۲۰۰۲ و «دنیل کانمن» بر می گردد که همکاری نزدیکی با تیلر داشت.
کمیته نوبل در بیانیه رسمی خود اظهار داشت ریچارد تیلر، پلی ارزشمند را بین علوم اقتصادی و آنالیزهای روانشناختی در فرایند تصمیم گیری افراد برقرار ساخته است. این کمیته افزود:
«یافته های تجربی تیلر و بینش نظری او، توانست حوزه ای نوین و رو به رشد را در اقتصاد رفتاری خلق نماید که تأثیر شگرفی بر ابعاد مختلف تحقیقات اقتصادی و سیاست های وابسته به آن دارد.»
