سفارت آمریکا

سفارت آمریکا در تهران تنها نمایندگی سیاسی ایالات متحده آمریکا در ایران تا قبل از ماجرای اشغال سفارت آمریکا بود. لانهٔ جاسوسی نامیست که بعد از انقلاب اسلامی و اشغال سفارت آمریکا در تهران بر روی این سفارت قرار داده‌شد. 

محدوده و ساختمان سفارت

این سفارت در محدوده خیابان‌های مفتح و طالقانی قرار دارد.معمار ساختمان این سفارت، که در ۱۹۴۸ ساخته گردید، شخصی بنام وان در گراکت  بود که سفارت آمریکا در آنکارا را نیز طراحی کرده بود. طرح ساختمان بدلیل شباهت به طرح دبیرستان‌های آمریکایی در دهه ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ آمریکا، توسط کارکنان آن «هندرسون های»  لقب گرفت. «هندرسون های» در انگلیسی آمریکایی عامیانه بمعنای «دبیرستان هندرسون»، و لوی هندرسون نام سفیر آمریکا در سال ۱۹۵۱ در زمان پس از ساخت آن بود.

در حال حاضر سفارت سوئیس مسئولیت حفاظت از منافع آمریکا در ایران را بر عهده دارد. دولت آمریکا در تاریخ ۶ دسامبر ۲۰۱۱ اقدام به تاسیس سفارتخانه مجازی آمریکا در تهران بر روی اینترنت کرد.

روابط ایران و آمریکا
روابط ایران و آمریکا از اواسط قرن نوزدهم میلادی آغاز شد. این روابط از سال ۱۹۴۴ تا انقلاب اسلامی در بهمن ماه سال ۱۳۵۷ برقرار بود.

روابط ایران و امریکا از فردای پیروزی انقلاب اسلامی ایران به سطحی رسید که بنا به اذعان بسیاری از کارشناسان، واقعهِ تسخیر سفارت امریکا قابل پیش‌بینی بود؛ بنابراین، هر چند این حادثه تأثیرات شگرفی در روابط خارجی ایران و حتی مسیر تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی داشت، طوری که صدای این تأثیر هنوز طنین‌انداز است، اما وقوعش را در آن مقطع زمانی نباید بسیار عجیب دانست.

تسخیر سفارت امریکا در نهایت، سیاستهای خصومت‌آمیز امریکا علیه ایران را تشدید کرد. بدین ترتیب، امریکا تصمیم گرفت رابطه با ایران را قطع کند. در مقابل، جمهوری اسلامی ایران نیز بدون هیچ درنگی، از این قطع رابطه استقبال کرد؛ بنابراین، بسیاری از کارشناسان افزون بر این که در مقام تأمل در مورد روابط ایران و امریکا به این حادثه رجوع می‌کنند، عمده تحولات داخلی و خارجی بعدی کشور را با در نظر داشت این مؤلفه به بحث می‌گذارند. از این دیدگاه، پایان روابط ایران و امریکا و تحولات مربوط بدان را در سه مقطع حساس دنبال می‌کنیم.

تسخیر سفارت امریکا در تهران‌
  ۱۳ آبان ماه سال ۱۳۵۸ ( ۴ نوامبر ۱۹۷۹): حدود چهارصد تن از دانشجویان مسلمان پیرو خط امام سفارت امریکا را اشغال کردند و به مدت پانزده ماه، بیش از شصت تن از کارکنان سفارت را به گروگان گرفتند.
  آبان ماه سال ۱۳۵۸ (نوامبر ۱۹۷۹): کارتر با صدور دستور‌العمل اجرایی شمارهِ ۴۷۰۲ واردات نفت ایران به امریکا را ممنوع اعلام کرد.
  ۲۳ آبان ماه سال ۱۳۵۸ ( ۱۴ نوامبر ۱۹۷۹): رئیس جمهور امریکا طی فرمان ۱۲۱۷۰، به بلوکه کردن تمامی دارییهای ایران نزد بانکهای دولتی و خصوصی امریکا در داخل و خارج از کشور اقدام کرد.
  ۱۰ فروردین ماه سال ۱۳۵۹ (۳۰ مارس ۱۹۸۰): کارتر با ارسال پیامی برای رهبر نقلاب به اشتباهات امریکا در قبال ایران اعتراف کرد.

  ۱۸ فروردین ماه سال ۱۳۵۹ ( ۷ آوریل ۱۹۸۰): رئیس جمهور امریکا طی فرمان ۱۲۲۰۵، صادرات کالاهای امریکایی به ایران را قطع کرد.
  ۱۹فروردین ماه سال ۱۳۵۹ (۸ آوریل ۱۹۸۰): خبرگزاری فرانسه از واشنگتن گزارش داد: <جیمی کارتر در یک سخنرانی تلویزیونی، قطع روابط دیپلماتیک بین امریکا و ایران را اعلام کرد.>
  ۱۹ فروردین ماه سال ۱۳۵۹ (۸ آوریل ۱۹۸۰): رهبر انقلاب اسلامی ایران در نخستین پیام خود پس از قطع رابطهِ امریکا با ایران اظهار کرد: <اگر کارتر در عمر خود یک کار کرده باشد که بتوان گفت به خیر و صلاح این ملت مظلوم است، همین قطع رابطه با ایران است...>.

  ۵ اردیبهشت ماه سال ۱۳۵۹ (۲۴ آوریل ۱۹۸۰): شکست عملیات نجات گروگانها از سوی امریکا موسوم به واقعهِ طبس و استعفای وزیر خارجهِ امریکا در اعتراض بدین عملیات.
  خرداد ماه سال ۱۳۵۹ (ژوئن ۱۹۸۰): آغاز تحریم اقتصادی امریکا علیه ایران.
  شهریور ماه سال ۱۳۵۹ (سپتامبر ۱۹۸۰): رهبر انقلاب چهار پیش شرط آزادی گروگانها را اعلام کرد: <بازگرداندن داراییهای شاه؛ ۲) تعهد به عدم مداخله در ایران؛ ۳) آزاد کردن دارایی‌های ایران در امریکا؛ ۴) لغو ادعاهای امریکا علیه ایران

پس از روی کار آمدن دولت یازدهم به ریاست حسن روحانی، رئیس جمهور اعتدالگرای ایران، بر سر پرونده هسته‌ای ایران آغاز شد. مذاکراتی که بصورت مستمر نزدیک دو سال به طول انجامید و در نهایت به انعقاد برنامه جامع اقدام مشترک انجامید. انعقاد این توافق، بالاترین سطح روابط دیپلماتیک ایران و آمریکا پس از انقلاب اسلامی ایران بوده است.