در تاریخ باستان، هر سنت و فرهنگی برای دفن اجساد روش متفاوتی داشتند. در برخی از فرهنگ ها، فردی که می مرد را می سوزاندند و به دریا می انداختند، افراد دیگری، اجساد را در حفره هایی در زمین یا حتی در کوه ها دفن می کردند و کارهای متفاوت دیگری که همگی به یک فرهنگ خاص بر می گشت. اما در این بین، یکی از عجیب ترین اتفاقاتی که بعد از مرگ شخصی می افتاد، مومیایی کردن آن بود. یکی از کشورهای مهمی که روش مومیایی کردن آن همیشه برای باستان شناسان و هرشخصی مرموز و جالب است، مصر باستان نامیده می شود.
تعریف مومیایی:
مومیایی به جسدی گفته می‌شود که پوست و گوشت خشک شده آن در اثر تماس عمدی یا تصادفی با مواد شیمیایی، سرمای فوق‌العاده زیاد، رطوبت بسیار پایین یا عدم وجود هوا حفظ شده‌است. مومیایی کردن، روشی برای حفظ جسد است که در آن امعاواحشا و مغز را پیش از خواباندن جسد در سدیم‌کربنات از بدن خارج می‌کردند و سپس در نوارهای پارچه‌ای می‌پیچیدند. مومیایی کردن اجساد اشراف و امرا در مصر باستان مرسوم بوده است. مومیایی‌ها مربوط به سال‌های خیلی دورتر است.
روش مومیایی کردن
ابتدا باید بگوییم که روش مومیایی کردن تنها یک مورد خاص نیست و روش های بسیار متفاوتی برای اینکار وجود دارد. معمولا مومیایی کردن اجساد ۷۰ روز طول می کشد. افراد خاصی وجود داشتند که به عنوان فرد مومیایی کننده کار می کردند و کار را به طور کامل انجام می دادند. فراتر از دانستن آیین های صحیح که در مراحل مختلف انجام می شود، آن ها نیاز به دانش کاملی در مورد آناتومی انسان داشتند.
بیرون آوردن اعضای داخلی
اولین گام در این فرآیند حذف تمام اعضای داخلی بود که ممکن است به سرعت فرو بپاشد. مومیایی کنندگان، توسط ابزارهای قلاب شکل مخصوصی به مغز دسترسی پیدا می کردند تا بافت مغزی را بیرون بیاورند. این یک عمل بسیار کار ظریفی بود که درست انجام ندادن آن، به راحتی می توانست چهره را نابود کند. سپس مومیایی کنندگان، اندام‌های شکم و سینه را از طریق برشی، معمولا در سمت چپ شکم، در می آورند.
آنها تنها قلب را در بدن باقی می گذاشتند و معتقد بودند که قلب، مرکز هستی و هوش است. باقی اعضاء به طور جداگانه ای نگهداری می شدند. مثلا معده، جگر و شش ها در ظرف های مخصوصی به نام کانوپیک (Canopic Jars) که روی آن ها نام عضو، نام فرد و نام فرشته نگهبان آن نوشته می شد، قرار گرفته و همراه با مومیایی دفن می شدند. در روش مومیایی کردن جدیدتر، این اعضا بیرون کشیده شده و بسته بندی می شدند و سپس دوباره آن ها را داخل بدن می گذاشتند. حتی بعد از آن زمان هم، آن جعبه ها همراه با جسد دفن می شدند.
خشک کردن جسد
مومیایی کنندگان پس از این مراحل باید تمام رطوبت را از سطح بدن می گرفتند. آن ها این کار را توسط ناترون، نوعی از نمک که ویژگی خشک کننده بالایی دارد، انجام می دادند و سپس بسته هایی از این نمک را برای اطمینان بیشتر داخل بدن می گذاشتند. زمانی که بدن به طور کامل خشک شد، آن ها بسته های ناترون را درآورده و به آرامی نمک های روی بدن را می شستند. نتیجه این فرآیند، یک جسد کاملا خشک اما قابل شناسایی بود. برای اینکه جسدها بیشتر شبیه به انسان زنده گردند، مومیایی کنندگان بدن را با پارچه و مواد دیگری پر می کردند و در بیشتر مواقع، چشم های مصنوعی برای اجساد قرار می دادند.
بستن با پارچه
بعد از اقداماتی که ذکر شد، نوبت مرحله بستن جسد با پارچه است. هر جسد به صدها نوار پارچه کتان احتیاج داشت. مومیایی کننده، با دقت فراوان، این نوارهای پارچه ای را به دور جسد می پیچید و حتی انگشت های دست و پا را به طور جداگانه باندپیچی می کرد. برای اینکه اجساد از حالت اصلی خود خارج نشوند، سنگ هایی که اعتقاد به جادویی بودن آن ها داشتند را در میان این پارچه ها می گذاشتند و جمله های خاصی را روی برخی از نوارهای پارچه ای می نوشتند. در آخر، پارچه و یا پارچه نهایی را در جای خود قرار داده و آن را با نوارهای کتانی تثبیت می کردند.
مومیایی در آن زمان کامل می شد! اگر تمام این عملیات درست انجام می‌شد، بر اساس اعتقاد مصری‌ها، فرعون مرده به زودی به زندگی باز می‌گشت. هنگامی که بدن مومیایی می‌شد، وقت برگزاری مراسم یادبود فرا می‌رسید. جسد را در سه تابوت بزرگ تودرتو می‌گذاشتند. سپس هر سه تابوت را در یک تابوت بزرگ‌تر سنگی می‌گذاشتند و روی یک پایه تابوت قرار می‌دادند که به آرامگاه کشیده می‌شد.
