به گزارش ایسنا، اسکنهای سه بعدی از ساعات پایانی زندگی یک کروکودیل رود نیل، قبل از مومیایی شدن در مصر باستان پرده برداشته است. این اکتشاف غافلگیرکننده شواهد مهمی را درباره رویکرد مصریان نسبت به این خزندگان خطرناک که هزاران مورد آن به عنوان پیشکشهای آیینی مومیایی شدهاند، ارائه کرد.
اسکنهای جدید نشان میدهد زمانی که این جانور ۲ متری در حدود ۲۰۰۰ سال پیش جانش را از دست داد، در شکمش یک ماهی و یک قلاب ماهی فلزی وجود داشته است. به نظر میرسد بخش اعظمی از این ماهی هضم نشده است، که نشان میدهد این ماهی آخرین غذای کروکودیل بوده است.
به گفته «لیدیا مکنایت»، باستانشناس و مصرشناس دانشگاه منچستر، ممکن است این کروکودیل صید اتفاقی یک صیاد رود نیل بوده باشد یا اینکه یک شکار عامدانه برای مومیایی کردن این کروکودیل در آینده بوده باشد.
با اینحال «مکنایت» نمیتواند درباره علت مرگ این جانور گمانهزنی کند. این محقق توضیح داد: «ما اطلاعات کافی درباره اینکه مصریان چطور کروکودیلهای بالغ را صید میکردند در اختیار نداریم اما این احتمال وجود دارد که آنها از قلاب برای گرفتن کروکودیلها استفاده میکردند.»
مومیایی مرموز
تقریبا هیچ اطلاعاتی درباره این کروکودیل مومیاییشده که در «موزه بریتانیا» نگهداری میشود، در دست نیست و «مکنایت» امیدوار بود اسکنهای سه بعدی ایکسری بتواند اطلاعات بیشتری را آشکار کند.
مومیایی تمساح برای انجام سیتیاسکن به بیمارستان کودکان سلطنتی منچستر منتقل شد. در نتیجۀ این کار، دانشمندان موفق شدند به عمق شکم این جانور نگاه کنند و بقایای مومیاییشده ماهی ۳۰ سانتیمتری را مشاهده کردند که ممکن است این کروکودیل تنها چند ساعت قبل از کشته شدنش آن را خورده باشد.
همچنین به کمک این اسکنها مشخص شد، آنچه که «مکنایت» به عنوان قلاب شناسایی کرده است از جنس برنز ساخته شده است.
محققان با توجه به وجود ماهی هضمنشده این فرضیه را مطرح کردند که این کروکودیلِ شکار شد، کشته و سپس مومیایی شده است تا در یک مراسم آیینی پیشکش شود.
ارباب رود نیل
کروکودیلها مورد احترام مصریان باستان بودند، آنها معتقد بودند جمعیت سالم کروکودیل برای رفاه آنها ضروری است. آنها «سوبک» خدای کروکودیل را به عنوان «ارباب نیل» میپرستیدند و کروکودیلهای وحشی را تجسم این خدای خود میدانستند. «سوبک» با مفاهیمی مانند آب، طغیان سالانه رود نیل و پوشش گیاهی مرتبط بود.
در نتیجه، کروکودیلها از جمله حیواناتی بودند که برای مراسمهای آیینی مومیایی شده بودند تا به خدای خاصی پیشکش شوند.
وویچ ایزموند «Wojciech Ejsmond»، مصرشناس آکادمی علوم لهستان معتقد است دهها هزار حیوان مومیاییشده از جمله صدها کروکودیل نوجوان به خدایان مصر باستان پیشکش شده بودند. به گفته این کارشناس، تعداد بسیار کمی از کروکودیلهای «مقدس» احتمالاً تا زمانی که در سنین پیری از دنیا میرفتند، توسط کشیشان در مراکز فرقهای خاص در شرایط مناسب نگهداری میشدند. برای مثال «هرودوت»، مورخ یونانی در قرن پنجم قبل از میلاد گزارش داده است که کروکودیل مقدسی در شهر «فیوم»، زیورآلات طلا و شیشهای به گوش داشت و بر دستانش نیز دستبند داشت و غذای خاصی میخورد.
به گفته «مکنایت»، به نظر میرسد کاهنان احتمالا کروکودیلهای کوچک را به عنوان پیشکش در بخش محصورشده رود نیل پرورش میدادند و کسی که میخواست پیشکشی اهدا کند به کشیش پول میداد تا چنین کروکودیلی را قربانی کند.
البته کروکودیلی که مورد بررسی قرار گرفته است، یک کروکودیل کاملا بالغ و بزرگ است و به نظر میرسد شکار آن خطرناک بوده است.
«مکنایت» معتقد است بدون مطلع بودن از جزئیات محل شکار کروکودیل، شرایط مرگ او و همچنین مومیایی کردن آن مبهم است.
نکته قابل توجه آن است که این نخستینباری نیست که نتایج اسکنهای ایکسری وجود یک ماهی و یک قلاب را در داخل یک کروکودیل بزرگسال مومیاییشده آشکار کرده است.
در سال ۲۰۱۰ نیز «نشنال جئوگرافیک» از نتایج اسکنهای ایکسری یک کروکودیل بالغ مومیاییشده گزارش داد که در داخل شکمش یک ماهی و قلاب ماهی وجود داشت.
«سلیما اکرم»، مصرشناس دانشگاه آمریکایی در قاهره و کارشناس حیوانات مومیاییشده مصری که در تحقیقات اخیر شرکت نداشت، معتقد است بررسی مومیایی این کروکودیل نشان میدهد چطور فناوریهای تصویربرداری مدرن میتواند گذشته را آشکار کند.
- 18
- 1