صدر اعظم آلمان

صدراعظم جمهوری فدرال آلمان ، که بیشتر با عنوان کوتاه صدراعظم آلمان نامیده می‌شود، رئیس دولت آلمان است. در سیاست آلمان، صدراعظم معادل نخست وزیر در بسیاری از کشورهای دیگر است. معادل مستقیم کلمه نخست وزیر به آلمانی  در آلمان برای اشاره به مسئولان دولت‌های ایالات آلمان بکار می‌رود.

صدراعظم کنونی آلمان آنگلا مرکل است که در سال ۲۰۱۳ برای سومین بار پس از انتخابات سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۹ به قدرت رسید. او نخستین صدراعظم زن در آلمان به شمار می‌آید.

مقام کنونی صدراعظم از مقامی که برای اتو فون بیسمارک در کنفدراسیون آلمان شمالی در ۱۸۶۷ ساخته شده بود گسترش یافته‌است. کنفدراسیون بعداً پس از اتحاد آلمان در سال ۱۸۷۱ به کشور آلمان تغییر یافت. نقش صدراعظم در طول تاریخ آلمان متفاوت بوده‌است. اکنون صدراعظم به طور عمده رهبر دولت شناخته می‌شود.

تاریخچه
مقام صدراعظم تاریخی طولانی دارد و ایجاد آن به امپراتوری مقدس روم باز می‌گردد.این عنوان در آن زمان در بخش‌های مختلفی از اروپای آلمانی زبان استفاده می‌شد. مقام کنونی با کنفدراسیون آلمان شمالی ایجاد شد که در آن اتو فون بیسمارک به مقام صدراعظمی رسید. پس از اتحاد آلمان در ۱۸۷۱، این مقام در آلمان با نام رایشکانتزلر (ترجمه مستقیم: صدراعظم شاهنشاهی) شناخته شد. گرچه نام انگلیسی آن همچنان همان صدراعظم ماند، ولی نام رسمی آلمانی آن بعداً به بوندزکانتزلر (ترجمه مستقیم: صدراعظم فدرال) تغییر کرد.

 

در دوران‌های مختلف نقش صدراعظم متفاوت بوده‌است. از ۱۸۷۱ تا ۱۹۱۸ صدراعظم تنها به امپراتور پاسخگو بود. با انقلاب آلمان در ۱۹۱۸، پارلمان اختیار برکناری صدراظم را کسب کرد. بر اساس قانون اساسی وایمار  سال ۱۹۱۹، صدراعظم توسط رئیس‌جمهور منسوب می‌شد و در برابر پارلمان پاسخگو بود. اما پس از مرگ رئیس‌جمهور پاول فون هیندنبورگ قانون اساسی ویمار عملاً در دوران نازی کنار گذاشته شد. در قانون اساسی ۱۹۴۹ اختیارات بیشتری به صدراعظم داده شد و رئیس‌جمهور تقریباً به مقامی تشریفاتی تبدیل شد.

 

صدراعظم جمهوری فدرال آلمان (از ۱۹۴۹)
قانون اساسی ۱۹۴۹ آلمان، به صدراعظم قدرت تعیین ساسیت‌های دولتی را می‌دهد. به همین دلیل برخی ناظران آلمان را "دموکراسی صدراعظمی"می‌نامند. دولت فدرال شامل صدراعظم و اعضای کابینه‌اش می‌شود.

قدرت صدراعظم از مواد قانون اساسی سرچشمه می‌گیرد و در عمل از موقعیتش در رهبری حزبی که بیشترین تعداد کرسی را در پارلمان داشته باشد. به استثنای هلموت اشمیت، صدراعظم معمولاً رئیس حزب خود نیز هست. البته در مورد گرهارد شرودر در سال ۱۹۹۹ هم چنین بود تا اینکه در سال ۲۰۰۴ از رهبری حزبش استعفا داد.

صدراعظم آلمان، چناچه مرد باشد، به طور رسمی "Herr Bundeskanzler" (هر بوندزکانتزلر) خوانده می‌شود. نام صدراعظم زن (فعلاً فقط آنگلا مرکل) به طور رسمی "Frau Bundeskanzlerin" (فراو بوندزکانتزلرین) است