اصفهان نماد فرونشست زمین در ایران/ در سکوت شبانه صدای تَرَک خوردن را می‌شنویم
به گزارش تسنیم، در مسیر رشد و توسعه شهرها و کشورهای مختلف، وجود چالشها و بحران‌ها به‌عنوان امری بدیهی به حساب می‌آید و اتخاذ تصمیمات صحیح و به‌موقع مسئولان و دولت‌های متولی نقش و تأثیری بسزا در میزان و سرعت مرتفع‌سازی این مسائل دارد. فرونشست در استان اصفهان که همه دشت اصفهان را در بر گرفته است، چندسالی به بحران تبدیل شده است و طبق گفته کارشناسان در صورت تداوم این وضعیت سالانه با ۱۲ تا ۱۸ سانتی‌متر فرونشست مواجه خواهیم بود.
با تداوم این شرایط و عدم جاری شدن آب در رودخانه زاینده‌رود به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در پیشگیری از این بحران و از سوی دیگر تأثیر ۲۰ساله خشکی بستر زاینده‌رود با بی‌توجهی بیش از پیش نسبت به این بحران، در سالهای آتی شاهد تخریب خانه‌های مردم، ابنیه‌های شاخص و تاریخی و در نهایت «اصفهان زیبا» خواهیم بود.
مهدی طغیانی، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی با مشاهده آثار فرونشست در بنای تاریخی «مسجد سید»، بنای متعلق به دوره قاجار، مشخصاً درباره بحران فرونشست در اصفهان می‌گوید: رسیدن فرونشست و آثار و پیامدهای آن به بناهای تاریخی کابوس ما بود که به‌تدریج شواهد آن بر بناها و سایر ابنیه‌های تاریخی نمایان می‌شود، به‌نظر می‌رسد این موضوع یک هشدار است که اگر به‌موقع به داد آن نرسیم باغ‌موزه اصفهان به‌عنوان امانت تاریخی با بی‌تدبیری در حوزه مدیریت منابع آب از بین خواهد رفت.
وی افزود: باید خیلی سریع اقدام کرد و به داد آن رسید، ضروری است ضمن جبران کسری‌های اتفاق‌افتاده، برداشت از آبخوان را به حداقل ممکن رساند. اینکه از حق محیط زیست بزنیم نتیجه آن ویرانی، فرونشست، از بین رفتن سازه‌های هویت‌ساز تاریخی و اوضاع و احوالی که اکنون شاهد آن هستیم می‌شود. چه‌کسی می‌تواند بر بناهای شاخص و تاریخی اصفهان قیمت بگذارد؟
نماینده مردم اصفهان در مجلس بیان کرد: آقای وزیر اکنون به نصب کنتورهای هوشمند به‌روی پمپاژهای بالادست اقدام کردند چرا که ما می‌گفتیم اما کسی قبول نمی‌کرد و حرف ما آن بود که بالادست بسیار بیشتر از پروانه‌شان برداشت می‌کنند، هرچند ما به اصل پروانه‌ها نیز معترضیم.
وجود ۲۱هزار حلقه چاه غیرمجاز در استان اصفهان
به‌دنبال برداشت‌های غیرمجاز در بالادست، بنا بر اعلام روابط عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، بر اساس آمارها ۴۲ هزار و ۳۴۹ حلقه چاه مجاز در استان اصفهان وجود دارد که سالانه ۳.۵ میلیارد مترمکعب آب برداشت می‌کنند و حدود ۲۱ هزار حلقه چاه غیرمجاز وجود دارد که در زمان حاضر حدود ۹ هزار و ۸۲۳ حلقه چاه فعال است، حدود ۶ هزار حلقه چاه مسدود شده‌اند و بقیه چاه‌ها آبی ندارند و متروکه هستند و محققان سازمان زمین‌شناسی، اصفهان را پرمخاطره‌ترین منطقه و نماد فرونشست کشور نام‌گذاری کرده‌اند.
علیرضا ایزدی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان درباره تأثیر بحران فرونشست بر آثار تاریخی اصفهان می‌گوید: با بررسی وضعیت توپوگرافی اصفهان میزان خاک موجود و سفره‌های زیرزمینی، آبخوان‌ها و تخلیه آنها می‌تواند عامل اصلی فرونشست باشد، درباره آثار تاریخی به توافق رسیده‌ایم که یک‌سری دستگاه‌ها را که در مقوله GPS فعال هستند برای پایشهای مداوم خودمان در ابنیه‌های واجد ارزش نصب کنیم که ظرف ۲ ماه آینده با نصب این دستگاه‌ها رفتار بناهای خود را مورد سنجش قرار خواهیم داد.
شهر اصفهان سالانه ۱۲ تا ۱۸ سانتی‌متر نشست می‌کند
اکبر قاضی‌فرد، استادتمام دانشکده زمین‌شناسی دانشگاه اصفهان گفت: باتوجه به اینکه کل شهر اصفهان و اکثر مناطق آن در معرض فرونشست است و ایستگاه‌های اندازه‌گیری GPS نشان می‌دهد بین ۱۲ تا ۱۸ سانتی‌متر شهر در حال فرونشست است این فرونشست مسلماً بی‌تأثیر بر بخشی از تخریب‌های ابنیه‌های تاریخی نبوده است.
وی ادامه داد: هرچقدر برداشت آب از سطح شهر بیشتر شود و سطح آب زیرزمینی افت کند شاهد نشست و بازشدگی بیشتر ترک‌ها و تخریب ابنیه‌های تاریخی و حتی خانه‌های مردم خواهیم بود.
با عدم‌کنترل برداشت از آبخوان توسعه ناپایدار ایجاد کرده‌ایم
بهرام نادی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است که تغذیه نامناسب آبخوان به‌سبب عدم جریان مداوم زاینده‌رود از سال ۱۳۷۹، نبود تخصیص ۱۷۶ میلیون مترمکعب حق‌آبه سالانه تالاب گاوخونی و کاهش میزان بارندگی، انتقال سالانه ۸۰ تا ۹۰ میلیون مترمکعب آب زاینده‌رود به خارج دشت به‌میزان تقریبی ۲ میلیارد مترمکعب بدون انجام الزامات ورودی آب به زاینده‌رود همچون تونل سوم کوهرنگ و... موجب افت سطح آبهای زیرزمینی و در نتیجه سبب بروز مشکلات عدیده‌ای از جمله تخریب محیط زیست، آسیب به کشاورزی، تولید، تأمین آب آشامیدنی، نشست گسترده و تهدید تداوم زندگی در دشت خواهد شد.
وی درباره پدیده فرونشست در حوضه آبریز زاینده‌رود با اشاره به حفر ۳۶۰۰ حلقه چاه ثبت‌شده در محدوده شهری اصفهان و تداوم تخلیه آب در دشت اصفهان برخوار با تأکید بر اینکه برداشت آبهای زیرزمینی و تخلیه آب از مخازن آب زیرزمینی (آبخوان) از بیشترین عوامل فرونشست در استان اصفهان است، گفت: تعدادی از این چاه‌ها با مجوز حفاری برای کشاورزی، تأمین آب شرب برخی مناطق و صنعت استفاده می‌شود اما با حفر چاه‌های غیرمجاز و پمپاژهایی بیش از ظرفیت آبخوان بدون هیچ‌گونه کنترلی، توسعه ناپایدار ایجاد کردیم.
در سکوت شبانه صدای ترک‌خوردن دیوار خانه را می‌شنویم
خبرنگار تسنیم برای بررسی میدانی فرونشست در اصفهان، به بخش‌های مختلف حتی شمالی کلان‌شهر اصفهان رفت؛ محله‌ها و خانه‌هایی مشاهده شد که به‌دلیل وضعیت نامناسب ایمنی و بحران فرونشست از سوی برخی سازمان‌های متولی دستور تخلیه به آنها اعلام شده است.
یکی از ساکنان این خانه‌ها گفت: هنگام سکوت شب، صدای خُرد شدن برخی چیزها در ساختمان را می‌شنویم، این صدا نه‌تنها در خانه‌های چندسال ساخت بلکه در خانه‌های نوساز نیز به گوش می‌رسد. مردم از توان مالی مناسب برای ترک خانه‌ها و سکونت در محل و خانه دیگر برخوردار نیستند.
- 9
- 3
