صوت و فیلم گزارش تصویری کاریکاتور
دوشنبه ۱۴ آبان ۱۴۰۳
sarpoosh
نگارخانه > صادق هدایت

صادق هدایت

صادق هدایت

صادق هدایت متولد زادهٔ ۲۷ بهمن ۱۲۸۱ داستان‌نویس، مترجم و روشنفکر ایرانی بود. او را همراهِ محمدعلی جمال‌زاده و بزرگ علوی و صادق چوبک یکی از پدران داستان‌نویسی نوین ایرانی می‌دانند.

 

هدایت از پیشگامان داستان‌نویسی نوین ایران و نیز، روشنفکری برجسته بود. بسیاری از پژوهشگران، رمانِ بوف کور او را مشهورترین و درخشان‌ترین اثر ادبیات داستانی معاصر ایران دانسته‌اند. هرچند شهرت عام هدایت در نویسندگی است، امّا آثاری از نویسندگانی بزرگ مانندِ ژان پل سارتر و فرانتس کافکا و آنتون چخوف را نیز ترجمه کرده‌است. حجم آثار و مقالات نوشته شده دربارهٔ نوشته‌ها، زندگی و خودکشی صادق هدایت بیان‌گر تأثیر ژرف او بر جریان روشنفکری ایران است.[۸] شمار بسیاری از سخنوران ایرانی نسل‌های بعدی، از غلامحسین ساعدی و هوشنگ گلشیری و بهرام بیضایی تا رضا قاسمی و عباس معروفی و دیگران، هر یک به نوعی کمتر یا بیشتر تحت تأثیر کار و زندگی هدایت واقع شده و درباره‌اش سخن گفته‌اند.

 

هدایت در ۱۹ فروردین سال ۱۳۳۰ در پاریس خودکشی کرد و چند روز بعد در قطعهٔ ۸۵ گورستان پر-لاشز به خاک سپرده شد.

 

«در زندگی زخم‌هایی هست که مثل خوره روح را آهسته در انزوا می‌خورد و می‌تراشد. این دردها را نمی‌شود به کسی اظهار کرد.


عزیمت به اروپا
هدایت در سالِ ۱۳۰۳ از مدرسه سن لویی فارغ‌التحصیل گشت و در همین سال بود که با تقی رضوی آشنا شد. در سال ۱۳۰۵ با اوّلین گروه دانش‌آموزان اعزامی به خارج راهی بلژیک شد و در رشتهٔ ریاضیات محض به تحصیل پرداخت. در همین سال داستان «مرگ» را در مجلهٔ ایرانشهر شمارهٔ ۱۱، که در آلمان منتشر می‌شد به چاپ رسانید و مقاله‌ای به فرانسوی به نام «جادوگری در ایران» در مجلهٔ له‌ویل دلیس، شماره ۷۹ نوشت. هدایت از وضع تحصیل و رشته‌اش در بلژیک راضی نبود و می‌خواست که خود را به فرانسه و در آن‌جا به پاریس که آن زمان مرکز تمدن غرب بود برساند. سرانجام در اسفند ۱۳۰۵ پس از تغییر رشته و دوندگی فراوان به پاریس منتقل شد. در همین سال نسخهٔ کامل‌تری از کتاب «انسان و حیوان» و کتاب دیگری به نام فواید گیاهخواری با مقدمهٔ حسین کاظم‌زادهٔ ایرانشهر در برلین آلمان به چاپ رساند.


بازگشت به تهران
هدایت در سال ۱۳۰۹، بی‌آنکه تحصیلاتش را به پایان رسانده باشد، به تهران بازگشت و در بانک ملی (در قسمت محاسباتی و دفتر ارسال مرسلات) مشغول به کار شد. لیکن از وضع کارش راضی نبود و در نامه‌ای که به تقی رضوی (که دوستیشان در دوران متوسطه آغاز شده بود) در پاریس نوشته‌است، از حال و روز خود شکایت می‌کند. دوستی با حسن قائمیان که پس از مرگ هدایت خود را وقف شناساندن او کرد در بانک ملی اتفاق افتاد. در همین سال مجموعه داستان زنده‌به‌گور و نمایشنامهٔ پروین دختر ساسان را در تهران منتشر کرد. هدایت در این سال با مسعود فرزاد، بزرگ علوی و مجتبی مینوی آشنا شده و حلقهٔ دوستی‌ای ایجاد می‌شود که گروه ربعه نامیده شد.

 

خانهٔ صادق هدایت
خانه صادق هدایت در تهران، خیابان سعدی، بالاتر از خیابان منوچهری، ضلع جنوب‌غربی بیمارستان امیر اعلم، خیابان شهید تقوی (خیابان هدایت) پلاک ۳، کنار خانهٔ سفیر کبیر دانمارک واقع شده‌است.

 

خانه مورد نظر توسط پدر صادق هدایت بنا شده و شکل و ساختار بنا به سبک اواخر دوران قاجار برمی‌گردد. در دههٔ ۱۳۵۰ خورشیدی، دفتر فرح پهلوی اقدام به خرید خانهٔ پدری صادق هدایت کرد و اشیاء شخصی‌اش را از بازماندگان وی جمع‌آوری کردند تا آن را تبدیل به موزه برای صادق هدایت کنند. پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران این کار انجام نگرفت. رژیم جدید ملک را مصادره کرد و در اختیار دانشگاه علوم پزشکی تهران قرار داد. سپس، به‌عنوان مهدکودک کارکنان «مهد کودک صادقیه» مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

 

نهایتاً عمارت مذکور در تاریخ ۲۶ آبان ماه ۱۳۷۸ در سیاههٔ آثار ملی ایران با شمارهٔ ۲۴۹۱ به ثبت رسید.

 

سال ۱۳۸۱ برادرزاده هدایت - جهانگیر هدایت - و جمعی دیگر به نوع کاربری این خانه توسط دانشگاه علوم پزشکی اعتراض کردند و کاربری خانه از مهدکودک به کتابخانه تغییر پیدا کرد. این اعتراض‌ها برای تغییر نهایی خانه به موزه ادامه دارد.[۴۷] در سال ۱۳۹۲ حیاط و محوطهٔ خانهٔ صادق هدایت تبدیل به انبار ضایعات بیمارستان شده‌است.

 

 

سایر مطالب درباره صادق هدایت

  • اخبار فرهنگی,خبرهای فرهنگی,کتاب و ادبیات,صادق هدایت

    صادق هدایت، نویسنده‌ای برای تمام فصول

    ۲۸ بهمن سالروز تولد صادق هدایت است... نویسنده‌ای که اگر هم می‌خواست، نمی‌توانست ننویسد... هنرآنلاین: ۲۸ بهمن سالروز تولد صادق هدایت است... نویسنده‌ای که اگر هم می‌خواست، نمی‌توانست ننویسد... صادق هدایت در ۲۸ بهمن ۱۲۸۱ به دنیا آمد و در ۱۹ فروردین ۱۳۳۰ درگذشت... قریب...

  • صادق هدایت,اشعار صادق هدایت,سگ ولگرد صادق هدایت

    بیوگرافی صادق هدایت از کودکی تا زمان خودکشی اش (+ تصاویر)

    صادق هدایت به زبان فرانسوی مسلط بود صادق هدایت طلایه دار ادبیات معاصر ایران است. صادق هدایت از پیشگامان داستان نویسی نوین ایران بود، در تاریخ ادبیات ایران هیچ نویسنده ای به اندازه صادق هدایت مورد پرستش و در عین حال نکوهش نبوده است. چکیده ای از بیوگرافی صادق هدایت...

  • اخبار فرهنگی,خبرهای فرهنگی,کتاب و ادبیات

    سفارت فرانسه زادروز صادق هدایت را تبریک گفت

     سفارت فرانسه در ایران در زادروز صادق هدایت، نویسنده بزرگ ایرانی، به او ادای احترام می‌کند.                              ...

  • مسابقه ادبی صادق هدایت,اخبار فرهنگی,خبرهای فرهنگی,کتاب و ادبیات

    معرفی نامزد‌های جایزه 'صادق هدایت'

    داستان‌های راه‌یافته به مرحله دوم داوری جایزه «صادق هدایت» معرفی شدند. به گزارش ایسنا، به گفته جهانگیر هدایت، دبیر جایزه، امسال در هجدهمین دوره مسابقه ادبی «صادق هدایت» ۹۱۳ داستان از ایران و خارج از ایران به دبیرخانه رسیده که پس از داوری نخستین تعداد ۲۶ داستان برتر...

  • صادق هدایت,اخبار فرهنگی,خبرهای فرهنگی,کتاب و ادبیات

    ۶۸ سال از مرگ خالق بوف کور گذشت

    اول سر وقت یکسری از آثار منتشر نشده‌اش رفت و آنها را سوزاند و بعد احتمالاً یک یادداشت فکاهه نوشت تا مرگ هم پارادوکسی باشد از تلخی و شیرینی که در شادخویی ظاهری‌اش بود و تلخی بی‌پایان آثارش. صادق هدایت که لحظه‌های آخر حضور و حیاتش در آپارتمان خیابان لاشامپیونه پاریس را این...

  • رمان بوف کور, نویسنده ی رمان بوف کور, صادق هدایت, تاثیر بوف کور بر ادبیات داستانی, آثار صادق هدایت

    بررسی تاثیر بوف کور صادق هدایت بر ادبیات داستانی

    کمتر کسی است که اهل مطالعه باشد و نام «بوف کور» را نشنیده باشد. این کتاب مهم‌ترین اثر صادق هدایت، یکی از پیشگامان داستان‌نویسی نوین در ادبیات فارسی است.شهرت هدایت بیشتر در زمینه نویسندگی است اما او علاوه بر آن مترجم آثاری از نویسندگان بزرگی مانند ژان پل سارتر ، فرانتس...

  • خسرو سینایی,اخبار فیلم و سینما,خبرهای فیلم و سینما,سینمای ایران

    گفتند «بفروش بساز» اکران خوب بگیر

     مستند داستانی خسرو سینایی درباره صادق هدایت دوشنبه ٢٤ دی ماه دوباره به نمایش گذاشته می‌شود؛ سینماگری که با وجود داشتن کارنامه درخشان به دلیل سبک متفاوت کاری همیشه در حاشیه بوده است. او حالا درباره مسائل مرتبط با ساخت این فیلم، زندگی صادق هدایت، قضاوت‌های سطحی نسبت به...

  • صادق هدایت,اخبار هنرمندان,خبرهای هنرمندان,اخبار بازیگران

    سند حمله افخمی به صادق هدایت چیست؟

    افخمی درباره نویسنده‌ای حرف زده که هواخواهان پروپاقرصی دارد. اما فراموش نکنیم که خود افخمی هم سرش برای این‌جور دعواها درد می‌کند. پس منتظر ادامه داستان می‌مانیم. روزنامه شهروند نوشت: «یک بار دیگر بهروز افخمی جنجال ساخت؛ اتفاقی که اول باری نیست که رخ می‌دهد و سینمادوستان...

  • ویدئو/ بهروز افخمی کارگردان سینما و تلویزیون: صادق هدایت هم‌جنس‌گرا بود

    بهروز افخمی کارگردان سینما و تلویزیون: صادق هدایت هم‌جنس‌گرا بود.   اظهارات بهروز افخمی در مورد صادق هدایت,کلیپ بهروز افخمی,فیلم سخنان بهروز افخمی در مورد همجنسگرا بودن صادق هدایت   ...

  • حبيب احمدزاده,اخبار فرهنگی,خبرهای فرهنگی,کتاب و ادبیات

    براستی صادق هدايت كيست؟

    در تاريخ ادبيات ما تقريبا هيچ نويسنده‌اي به اندازه صادق هدايت مورد پرستش و در عين حال نكوهش نبوده است.گروهي او را تا حد خداي داستان‌نويسي ستوده‌اند و گروهي ديگر او را متوهمي دانسته‌اند كه بايد كتاب‌هايش را آتش زد. زندگي پرفراز و نشيب، خانواده اشرافي، ناكامي‌هايش در عشق،...

  • صادق هدایت,اخبار فرهنگی,خبرهای فرهنگی,کتاب و ادبیات

    اعلام اسامی برگزیدگان مسابقه «صادق هدایت»

    برگزیدگان مسابقه ادبی «صادق هدایت» همزمان با صد و پانزدهمین سالگرد تولد این نویسنده معرفی شدند. به گزارش ایسنا، در مراسمی که روز جمعه ۲۷ بهمن‌ماه ۱۳۹۶ به مناسبت تولد صادق هدایت در نشر هنوز برگزار شد، جهانگیر هدایت، برادرزاده این نویسنده، برندگان این دوره از مسابقه هدایت...

  • مسابقه صادق هدایت,اخبار فرهنگی,خبرهای فرهنگی,کتاب و ادبیات

    اعلام اسامی نامزدهای مسابقه «صادق هدایت»

    داستان‌های راه‌یافته به آخرین مرحله مسابقه «صادق هدایت» معرفی شدند. به گزارش ایسنا، به گفته جهانگیر هدایت، از میان ۳۴ داستان برتر مسابقه ادبی «صادق هدایت»، ۱۰ داستان به این شرح به مرحله نهایی راه یافتند:   ۱- آغل‌ها -آرش خوش‌صفا   ۲- پابلندی‌های یک قرمساق(...

  • سگ,اخبار فرهنگی,خبرهای فرهنگی,کتاب و ادبیات

    حقوق حيوانات در نوشته‌های صادق هدايت

    در زماني كه خرافه، جهل و بي‌سوادي در تاروپود جامعه ايراني تنيده بود، نگاه به ديدگاه و زاويه ديد شخصي كه متفاوت می‌انديشيد، خالي از لطف نيست. چه او در جامعه‌ای به حقوق حيوانات می‌انديشيد كه اكنون پس گذشت يك قرن، هنوز برخي در پذيرش ابتدايي‌ترين حقوق انسان‌ها دچار ترديد و...

  • اخبار فرهنگی,خبرهای فرهنگی,کتاب و ادبیات,صادق هدایت

    نکات خواندنی درباره صادق هدایت

    یادداشت های شاهرخ مسکوب درباره صادق هدایت را حسن کامشاد در اختیار ما قرار داد و ما نیز این یادداشت ها را برای بررسی و تحلیل بیشتر زیر ذره بین حورا یاوری پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات ایران دانشگاه کلمبیا و مولف کتاب هایی چون گفتارهایی در نقد ادبی و روان کاوی و ادبیات در ایران قرار...

  • اخبار فرهنگی,خبرهای فرهنگی,کتاب و ادبیات,صادق هدایت

    نخستين ممنوع‌القلم

    «در ايران درباره هيچ نويسنده‌ ديگري به اندازه او سخن نگفته‌اند، بااين‌همه زندگي‌اش پر از ابهام است.»١ شايد همين ابهام، روايات و آثاري چند درباره زيست و مرگ صادق هدايت به‌دست داده است. آنچه از زندگي او مي‌دانيم تكه‌پاره‌هايي است از ادوار مختلف زندگي‌اش، از خلال نامه‌ها و دست‌...