نجات در ارتفاع ٢هزارمتری

«گردنه اسدآباد به علت بارش برف مسدود شد»، «تردد در گردنه اسدآباد بدون زنجیر چرخ امکانپذیر نیست»، «بارش برف در گردنه اسدآباد سنگین است»؛ اینها تیترهایی است که در روزهای اخیر زیاد دیده یا شنیده می‌شود، تیترهایی که مربوط به یکی از پرمخاطره‌ترین محورهای غرب کشور است: «گردنه اسدآباد»؛ گردنه‌ای که پرونده‌اش از واپسین نفس‌های میهمانانش پر است. این گردنه یکی از گردنه‌های معروف کشور است که بین همدان و کرمانشاه قرارگرفته و ارتفاع آن به ۲۲۴۱ متر می‌رسد.

گردنه اسدآباد غیر از زیبایی‌هاي خارق‌العاده‌اش استعداد زیادی در حادثه‌خیزی دارد. نقطه‌ به ‌نقطه آن مستعد سانحه است. حالا فکرش را بکنید که زمان برف و کولاک که کاهش دید را به همراه دارد و رانندگی را سخت و حتی غیر ممکن می‌کند، چه عاقبتی در انتظار مسافران خواهد بود. اختلاف ارتفاع کنار جاده وضع را به قدری خطرناک کرده که کوچکترین کم‌دقتی حادثه ناگوار پدید می‌آورد. در نیمه نخست امسال ٢٥ تصادف در این محور رخ داده که ٧ کشته بر جای گذاشته است.

مشکل؛ مثل مختل‌شدنِ تردد

«محمدمهدی ‌هاشمی‌نیا» فقط ١٩سال دارد. او نجاتگر دوم هلال‌احمر شهرستان اسدآباد است و در دانشگاه در رشته تکنيسین داروخانه تحصیل می‌کند. «به خاطر صعب‌العبور‌بودن گردنه اسدآباد و مسافت طولانی و ارتفاع بیش از ۲هزار متری، کولاک و یخبندان توی این مسیر باعث مشکلایی مثه تصادف‌های جاده‌ای، ترافیکای سنگین و در نتیجه مختل‌شدن تردد شده.» محمدمهدی این روزها در گردنه برفگیر اسدآباد مشغول امدادرسانی است. او می‌گوید عدم رعایت نکات ایمنی و ناآشنا بودن سرنشینان و رانندگان به وضع جوی دردسرهای زیادی درست می‌کند. «متاسفانه بعضی اوقات مسافرا در موقع کولاک و یخبندان برای تردد از لاین‌های مخالف استفاده ميکنن. این کار به روند امدادرسانی آسیب میزنه.»

وقتی گردنه سه روز بسته شد

سرمای گردنه استخوان‌سوز است و محمدمهدی این را خوب می‌داند. «شاید توی ذهن خیلی مردم باشه، وقتی که فروردین ‌سال ٨٨ بارش برف و یخبندان در حدی بود که مسیر گردنه اسدآباد برای سه روز کاملا بسته شد. اون موقع همه مسافرا در مسیر گردنه و داخل پایگاه جاده‌ای هلال اسکان داده شدن. بقیه هم که قبل از ورودی‌های این مسیر مونده بودن در شهرهای اسدآباد و بهار اسکان داده شدن. سالن بزرگی برای اسکان مسافرا تدارک دیده شده که در مواقع بحرانی تا زمان رسیدن به شرایط جوی مناسب مشکلی نداشته باشیم.»

نجاتگران گردنه اسدآباد از ابتدای بارندگی به صورت آماده‌باش قرار می‌گیرند و تا اتمام آن و بازشدن مسیر گشت‌زنی می‌کنند تا در صورت نیاز از آمبولانس و نجاتگران آنکال استفاده كرده و در مواقع بحران به نجاتگران استان (تیم واکنش سریع) درخواست پشتیبانی بدهند. محمدمهدی می‌گوید: «روستای تاجی‌آباد در ۱۶کیلومتری پایگاه امداد جاده‌ای واقع شده. خانم بارداری در برف‌و‌کولاک این روستا گیر افتاده بود. به خاطر صعب‌العبور بودن مسیر، کار نجات سه ساعت طول کشید. درنهایت این خانم رو به بیمارستان قائم اسدآباد منتقل کردیم و نجات پیدا کرد.»

او فقط یک درخواست از مسافران گردنه دارد: «خواهشا لباس گرم، مقداری جیره خشک و زنجير چرخ همراتون داشته باشین. چون موقع کولاک و یخبندان ساعت‌های طولانی برای بازشدن مسیر طول میکشه.» میرزاآقاعسگری، یکی از شاعران شهر محمدمهدی سال‌ها پیش در شعری نوشته بود: «اسدآباد کوه‌هایی برهنه و طلایی رنگ دارد، مردمی شاد و شوخ و کارا، هوایی خشک و گرم در تابستان و برف‌آلود و سرد در زمستان. زیر گردنه اسدآباد درازکشیده و گذرگاه مسافران بین باختر و خاور است.»

امدادگران و زمستان

آیدین سقایی - امدادگر|  با توجه به شروع فصل سرما و حیطه وظایف هلال‌احمر و سازمان امداد‌و‌نجات، امدادگران جمعیت هلال‌احمر در محورهای مواصلاتی کشور جهت امدادرسانی به آسیب‌دیدگان در پایگاه‌های امداد‌و‌نجات به صورت ٢٤ ساعته آماده پاسخگویی هستند. نجاتگرانی که در پایگاه‌های امدادونجات مستقر هستند، همیشه آمادگی این را دارند تا بتوانند در زمان بروز شرایط جوی ناسالم به هموطنان عزیز کمک كنند. نکته بسیار مهم و حایز اهمیت این است که نجاتگران با داشتن اطلاعات کافی و توانایی بالقوه همیشه آماده کمک به هموطنانند. 

نجاتگران در فصل سرما در جاده‌های کشور مشکلاتی دارند؛ مثلا خواست برخی از موارد غیرمعمول از نیازمندی‌های همشهریان عزیز. با توجه به این‌که مهمترین وظیفه نجاتگران پایگاه‌های امداد‌و‌نجات امدادرسانی سریع به هموطنان است، بعضی وقت‌ها در عملیات‌های امدادی با موارد غیرامدادی برخورد می‌کنند و این موضوع باعث عدم رسیدگی به آسیب‌دیدگان می‌شود. این نکته نیز حایز اهمیت است که بایستی با تبلیغات و اطلاع‌رسانی بیشتر بتوانیم به اطلاع عموم مردم عزیزمان درخصوص شرح وظایف نجاتگران پایگاه‌های امدادونجات اقدام کنیم. 

از سایر شرایط امدادگران و نجاتگران هلال‌احمر در فصل زمستان انجام عملیات‌های امدادونجات در کوهستان است که در نوع خود بسیار زمانبر بوده و شرایط سخت مناطق عملیاتی و بارش برف و طوفان باعث می‌شود که امدادگران در بحث امدادرسانی با وضعیت‌های مختلفی برخورد کنند و درخصوص انتقال مصدوم نیز شرایط ویژه‌ای داشته باشند که این نوع از عملیات‌ها توان بالایی می‌خواهد. نجاتگران و امدادگران همیشه سعی می‌کنند با تمرین و تلاش‌هایی که انجام می‌دهند به شکل مناسبی در خدمت هموطنان باشند و به آنها یاری برسانند. دلم می‌خواهد همین جا برای تمامی امدادگران کشور آرزوی سلامتی کنم.

امیر‌ هاتفی‌نیا