یک پرونده و ده ها ابهام؛ کلید ماجرا شاید آنجاست!

با گذشت ۵ روز از پرونده قتل میترا استاد همسر دوم محمدعلی نجفی شهردار اسبق تهران و شروع روند رسیدگی به این پرونده که به‌زعم بسیاری از حقوقدان‌ها تاحدودی غیر معمول به‌نظر می‌رسد هنوز نتوانسته ابعاد پنهان این پرونده را رمزگشایی کند. ابهاماتی که شاید ملاقات متهم با وکیلش و همین‌طور تحقیقات تکمیلی بتواند اطلاعات مستندتری را از این پرونده نمایان کند.در همین چند روز اخبار متعدد و البته غیرموثق بسیاری در فضای رسانه‌ای منتشر شد که ما را بر آن داشت تا با سید محمود علیزاده طباطبایی وکیل متهم و عبدالصمد خرمشاهی حقوقدان در خصوص جزئیات و ارزیابی آنها از رسیدگی به این پرونده گفت‌و‌گویی انجام دهیم.

به گمانه‌ها نمی‌توان اعتماد کرد

سیدمحــــــمود علیزاده طباطــــــــــــــــبایی وکیل محمدعلی نجفی در گفـــــــت‌و‌گو با ایران عنوان کرد: من با دکتر نجفی آشنایی ۴۰ ساله دارم. ایشان شخصیتی بسیار متین و باوقار دارند بنابراین حتی ذره‌ای نمی‌توانم احتمال ارتکاب قتل از سوی ایشان را تصور کنم با این حال او هم یک انسان است و جایزالخطا. بنابراین باید ببینیم که اگر ایشان دست به این اقدام زده در آن لحظه چه شرایطی داشته و به کجا رسیده که مرتکب قتل شده است. اما باید در نظر داشته باشیم که اقرار به قتل تنها یک بخش از ماجراست و بازپرس هم فقط به اقرار بسنده نمی‌کند و همه شواهد و مدارک و دلایل را بررسی می‌کند تا بفهمد قاتل کیست.

وی در رابطه با اینکه آیا تاکنون دکتر نجفی را ملاقات کرده یا نه، گفت: متأسفانه هنوز آقای نجفی را از نزدیک ملاقات نکرده‌ام و تنها سند وکالت اینجانب از سوی ایشان امضا شده است. ضمن اینکه بعد از دیدار حضوری که قرار است روز شنبه بعد از ملاقات با بازپرس پرونده و با موافقت ایشان انجام شود، بیشتر می‌توانم در خصوص جزئیات این حادثه صحبت کنم.

پرونده در مرحله تحقیقات است و اظهارنظرهای افراد و رسانه‌ها در حد گمانه و نظر شخصی افراد منتشر می‌شود. اما مسأله اصلی و موثق آن است که قانون وضعیت ایشان را مشخص می‌کند نه اظهارنظرهای اشخاص غیرمرتبط. حتی من به‌عنوان وکیل ایشان تا زمانی که با خود آقای نجفی دیدار و گفت‌و‌گو نداشته باشم اظهارنظر قطعی نمی‌کنم بنابراین به اخبار گمانه‌ها خیلی نمی‌توان اعتماد کرد.

علیزاده طباطبایی درباره اینکه در روز پنجشنبه با ورود شخص سومی به پرونده ابعاد تازه‌تری مطرح شده، گفت: از زمانی که به‌صورت رسمی وکیل محمدعلی نجفی شدم، تماس‌های متعددی با من گرفته شد و هریک از تماس گیرندگان مدعی بودند حرف‌ها و شواهدی دارند که می‌تواند پرونده را با ابعاد متفاوتی روبه‌رو کند که من هرکدام از این افراد را به ارائه مدارک و مستنداتشان به پلیس آگاهی ارجاع می‌دادم.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا می‌توان امیدوار بود که با ورود اشخاص دیگر به پرونده، تغییری در وضعیت فعلی متهم و روشن شدن زوایای مبهم پرونده رخ دهد تأکید کرد: ما امیدواریم اطلاعاتی که این افراد در اختیار پلیس قرار می‌دهند روند پرونده را به نفع دکتر نجفی تغییر دهد اما باید تا تکمیل مراحل تحقیقات منتظر بمانیم.این وکیل دادگستری  خاطرنشان کرد: از قوه قضائیه این انتظار می‌رود که با این پرونده به‌صورت صد درصد قانونی برخورد کند و به طور قطع تا این لحظه هم این گونه بوده است. البته در هر مرحله‌ای اگر کار غیرقانونی ببینم حتماً اقدام خواهم کرد.

وی در پایان ضمن اشاره به شرایط روحی پسر مقتول گفت: ما باید رعایت حال خانواده مقتول و بخصوص پسر نوجوان میترا استاد را هم بکنیم و رسانه‌ها هم نباید با دامن زدن به شایعات آرامش آنها را برهم بزنند.

یک پرونده و ده ها ابهام

شاید پرونده قتل همسر دوم محمدعلی نجفی را بتوان یکی از پرابهام‌ترین پرونده‌های جنایی سال و حتی شاید ۱۰ سال اخیر خواند. پرونده‌ای که از همان نخستین ساعت‌های انتشار خبر قتل میترا استاد ده‌ها سؤال در ذهن مخاطب ایجاد کرد. حواشی این پرونده به قدری زیاد است که هنوز با گذشت ۵  روز از وقوع آن همچنان نقل محافل سیاسی و اجتماعی و حتی مردم عادی است و شاید تنها سؤالی که در این میان مشترک است و هر روز نیز پررنگ‌تر می‌شود این است که آیا نجفی قاتل این پرونده است؟ مردی تیزهوش، چهره‌ای سرشناس، سیاستمداری خوش نام و انسانی آرام و صبور که همه او را حتی بعد از این قتل با بهترین خصایص اخلاقی اش یاد می‌کنند آیا می‌تواند قاتل باشد؟

در این میان برخی اظهارات قابل تأمل‌تر است مانند مطلبی که بهروز شجاعی - از اعضای تیم رسانه‌ای نجفی در زمان شهردار بودنش- درباره ماجرای مسمومیت وی نوشت. شجاعی ضمن انتشار اسکرین شات چت خود با محمدعلی نجفی، در یک پیام توئیتری نوشت: این اسکرین شات چتی است که روز انتشار خبر خودکشی دکتر نجفی با ایشان انجام دادم، از بازپرس محترم پرونده، وکیل آقای نجفی، خبرنگاران و حتی دستگاه امنیتی می‌خواهم ماجرای مسمومیت نجفی را واکاوی کنند، کلید ماجرا شاید آنجاست!

نجفی به وی گفته بود که در آذر سال ۹۷ قصد داشتند وی را مسموم کنند.

همچنین محمود صادقی، نماینده مردم تهران در مجلس نیز در صفحه توئیتر خود نوشت: یک وکیل باتجربه این فرضیه را طرح کرده که نجفی مباشر قتل نیست و قتل را به گردن گرفته است. با توجه به شخصیت نجفی و حالات او پس از وقوع قتل و قراین متعدد دیگر، صحت این فرضیه بعید به نظر نمی‌رسد.

خبرگزاری برنا نیز مدعی شد: مردی با مراجعه به اداره آگاهی تهران، مدعی شده قبلاً با میترا استاد ارتباط داشته و اطلاعات کاملی از مقتول دارد. این فرد مدعی بود مقتول مدتی با وی در ارتباط بود و مبالغی از او و دیگران دریافت و سپس ناپدید شده است. هر چند سردار رحیمی فرمانده انتظامی پلیس تهران این موضوع را تکذیب کرد.

گفته شده زهرا نجفی دختر شهردار پیشین تهران نیز از رسانه‌ها و جریانات سیاسی و غیرسیاسی خواسته در روند رسیدگی به پرونده پدرش ورود نکرده و اخبار کذب منتشر نکنند و اجازه بدهند بدون حاشیه و هیاهو دستگاه قضایی به این پرونده رسیدگی کند.

اما اینکه بواقع میترا استاد چه کسی بوده و چگونه و با چه نیتی قدم به زندگی نجفی گذاشته و در یک سال گذشته چه اتفاقی در زندگی آنها رخ داده که داستان زندگی مشترک کوتاهشان با قتل پایان یافت همگی سؤال‌هایی است که ذهن مخاطب خاص و عام را درگیر کرده و امید می‌رود دستگاه قضایی و پلیس با شفافیت به آن پاسخ دهند.

تحقیقات باید محرمانه انجام می شد

عبدالصمد خرمشاهی وکیل پایه یک دادگستری هم در گفت‌و‌گو با روزنامه ایران ضمن اشاره به روند بررسی پرونده قتل میترا استاد عنوان کرد: به اتهامات یک متهم اگر بر اساس قوانین آیین دادرسی کیفری مورد بررسی قرار گیرد هیچگاه شبهه‌ای به وجود نخواهد آمد. در این قوانین به صراحت به جزئیات رسیدگی از وظیفه بازپرس تا چگونگی برخورد با متهم و شهادت شهود و بازسازی صحنه اشاره شده است. به طوری که ضمانت حفظ آبرو و حیثیت متهم در ارجحیت قرار گرفته است.

در این پرونده مسائلی اتفاق افتاد که نه تنها برای حقوقدان‌ها بسیار عجیب بود بلکه سؤالاتی را در افکار عمومی به وجود آورد که تقریباً خیلی به نفع متهم نبود.

خرمشاهی با ذکر چند مثال خاطرنشان کرد: شما از همان ابتدا به نوع برخوردها دقت کنید؛ از نحوه برخورد پلیس با نجفی که بسیار مهربانانه بود و شبهاتی را برای جامعه به وجود آورد تا اسلحه‌ای که ساعاتی پس از قتل در دست خبرنگار صدا و سیما مورد بررسی قرار گرفت و همین‌طور حضور خبرنگاران در قالب بازجو و مواردی از این دست نشان می‌دهد پرونده در مسیر قانون آیین دادرسی کیفری پیش نمی‌رود.

وی در ادامه با اشاره به مواد ۶۱ و ۶۹  قانون دادرسی کیفری عنوان کرد: قانون دقیقاً تأکید کرده که اسرار پرونده حفظ شود. حتی در ماده ۹۱ همین قانون به صراحت تأکید شده که تحقیقات باید به‌صورت محرمانه صورت گیرد و افشا‌کنندگان مسائل پرونده را می‌تواند با محکومیت مواجه کند. اما دیدیم که خیلی راحت بسیاری از محرمانه‌ها و اسرار این پرونده در رسانه منعکس شد.

خرمشاهی در پاسخ به این پرسش که آیا انتشار عکس‌های متهم قانونی بوده، گفت: طبق بند الف و ب ماده ۹۶ انتشار عکس و تصویر متهم در رسانه‌ها ممنوع است مگر با موافقت بازپرس و شرایط ارتکاب به جرم که آن هم منوط بر این است که یا متهمی مرتکب جرایم عمدی شده و بعد از آن متواری است یا متهمی جرایم متعددی مرتکب شده و با اجازه مرجع قضایی انتشار تصویرش برای شناسایی شاکیان احتمالی منتشر می‌شود.

این وکیل دادگستری در ادامه ضمن تعجب از نوع برخورد با محمدعلی نجفی اظهار کرد: در پرونده‌ای اینچنینی چطور وکیل متهم هنوز با موکلش ملاقات حضوری نداشته اما خبرنگاران اجازه پیدا می‌کنند از او سؤالات متعدد داشته باشند. این حق متهم است که سکوت کند و تا عدم حضور وکیلش حتی با بازپرس هم صحبتی نکند که به ضررش تمام شود اما در تصاویر منتشر شده می‌بینیم که او به تنهایی پاسخگوی سؤال‌کنندگان است.

وی در پایان تأکید کرد: این قوانین تنها برای تدریس در دانشگاه‌ها و برای انتشار در کتاب مجموعه قوانین نیست. این قوانین وضع شده تا عدالت بدرستی اجرا شود.

نتیجه کالبدشکافی

مدیرکل پزشکی قانونی استان تهران نیز از اعلام نتیجه کالبدشکافی جسد «میترا استاد» همسر دوم محمدعلی نجفی شهردار اسبق تهران به مرجع قضایی خبر داد.مسعود قادی پاشا گفت: پایان وقت اداری چهارشنبه نتیجه کالبدشکافی که شرح معاینات جسد میترا استاد بود به دادسرا اعلام و پس از آن جسد به بستگان وی تحویل شد.

پیکر میترا صبح پنج شنبه در بهشت سکینه کرج به خاک سپرده شد.

بازسازی صحنه قتل

ظهر دیروز بازسازی صحنه قتل میترا استاد با حضور متهم و بازپرس پرونده به‌همراه تیم جنایی در محل حادثه واقع در سعادت‌آباد تهران انجام شد که از حضور خبرنگاران در محل جلوگیری کردند. در این مرحله از رسیدگی به پرونده که حدود دو ساعت طول کشید متهم جزئیات این حادثه را برای بازپرس و کارآگاهان جنایی تشریح کرد و دوباره به اداره آگاهی منتقل شد.