یک سال از حادثه دنا گذشت؛ سقوط تلخ هواپیمای آسمان. پرواز شماره ۳۷۰۴ از تهران عازم یاسوج بود؛ پروازی که هیچگاه به مقصد نرسید و همه سرنشینان آن جایی در نزدیکی قله دنا جان باختند. ٥٩ مسافر همراه با ٦ خدمه پرواز در این حادثه کشته شدند. هواپیمای ای‌تی‌آر ۷۲ شرکت هواپیمایی آسمان ٥٠ دقیقه پس از برخاستن از فرودگاه مهرآباد در قله پازن پیرکوه دنا و در نزدیکی روستای کهنگان از توابع پادنا به کوه برخورد کرد.
شرایط جوی محل حادثه و بارش سنگین برف به حدی بود که حتی پیداکردن لاشه هواپیما ساعت‌ها به طول انجامید. در روز دوم حادثه یعنی سی‌ام بهمن ماه، ارتش با استفاده از پهپادهای خود موفق به تعیین محل سقوط در ارتفاع ٤٥٠٠ متری شد و پس از آن مختصات محل سقوط در اختیار ستاد بحران قرار گرفت و این سرآغازی شد برای شروع یک عملیات طولانی. کار جست‌وجو و پیداکردن اجساد و البته انتقال آنها با وجود همه مشکلات به پایان رسید. از سوی دیگر علت این حادثه هم همزمان در کمیته‌ای ویژه در حال پیگیری بود.
تنها چند هفته پس از وقوع این حادثه کمیته بررسی سانحه سازمان هواپیمایی کشوری در گزارش مقدماتی خود با اشاره به برخی موارد فنی شرکت هواپیمایی آسمان و خلبان را مقصران این حادثه اعلام کرد. اما آخرین خبر رسمی در خصوص این حادثه مربوط به صحبت‌های معاون دادستان کل کشور است. محمدجواد حشمتی اواخر مهر ماه سال جاری از بررسی علت حادثه در هیأت کارشناسی سه نفره خبر داد. هیأتی که به گفته او به دلیل اعتراض هر دو طرف پرونده یعنی شرکت هواپیمایی آسمان و خانواده‌های داغدار این حادثه مسئول بررسی علل وقوع و تشخیص مقصران حادثه شده است.
دلتنگی دخترها برای پدر
حالا یک سالی می‌شود که «آرشیدا» صبح‌ها با صدای پدرش از خواب بیدار نمی‌شود. دختری که امسال به کلاس ششم ابتدایی رفته و حالا خودش را برای برگزاری مراسم سالگرد پدرش آماده می‌کند. او حالا غم نبود پدر را بیشتر از قبل احساس می‌کند، وقتی از پدر برای «آناشید» خواهر کوچکترش قصه می‌گوید و به پرواز و کوه دنا می‌رسد، بغض گلویش را می‌گیرد. حالا خانواده انصاری در حالی سالگرد از دست‌دادن «افشین» را برگزار می‌کنند که در انتظار مشخص‌شدن علت اصلی حادثه هستند. اینها را «امید انصاری» برادر افشین به «شهروند» می‌گوید: «این حادثه برای همه ما سخت است. همسر و دخترهای برادرم هنوز هم به نبود او عادت نکرده‌اند. پدرم در این یک سال به اندازه همه عمرش شکسته شد. واقعا حادثه تلخی بود.»
او ادامه می‌دهد: «بیشتر کشته‌شدگان حادثه از اهالی کهگیلویه و بویراحمد بودند و تا جایی که من اطلاع دارم، بیشترشان به نظر اولیه کارشناسان اعتراض داشتند.» به گفته امید در بررسی اولیه خلبان، شرکت هواپیمایی آسمان، مدیرعامل و افراد دیگر هر کدام درصدی در این حادثه مقصر بودند، اما خانواده انصاری و عده‌ای دیگر از داغداران این حادثه نظر دیگری در خصوص علت این حادثه دارند: «به نظر ما این حادثه نیاز به بررسی بیشتری دارد. چطور بیشتر مسافران آن پرواز قبل از سوارشدن به هواپیما در تماس‌های تلفنی از احتمال لغو پرواز به دلیل شرایط آب‌وهوایی خبر داده بودند، بیشتر این افراد از مسافران ثابت این پرواز بودند و در شرایط مشابه به طور معمول پرواز کنسل می‌شد. واقعا برای ما جای سوال است که چطور اجازه پرواز صادر شده است. به همین دلیل هم ما به رأی اولیه اعتراض کردیم و الان هم در هیأت کارشناسی سه نفره، پرونده در حال بررسی است.»
امید در پاسخ به این پرسش که در حال حاضر فرودگاه یاسوج چه وضعی دارد، گفت: «تا چند ماه قبل هیچ پروازی در این فرودگاه انجام نمی‌شد. البته تنها پرواز یاسوج از تهران و بالعکس بود، اما مدتی است که فرودگاه به روال سابق برگشته و پرواز انجام می‌شود.»
با رفتن جلال تنها شدم
جلال‌الدین امیدی‌پور یکی دیگر از جانباختگان پرواز تهران-یاسوج است. او دانشجوی ترم آخر مهندسی برق بود و در تهران زندگی می‌کرد. جلال‌الدین برای عیادت از مادرش عازم یاسوج بود، اما او هم مثل بقیه مسافران هیچ وقت به مقصد نرسید. عنایت برادر جلال‌الدین هم هنوز نتوانسته به نبودن برادرش عادت کند: «وقتی در تهران مسیر رفت‌وآمدش به محل کار و دانشگاه را می‌بینم، احساس تنهایی می‌کنم. چون در شهرستان یاسوج به خاک سپرده شده است، برای آرام‌شدن به شهرستان می‌روم. جای خالی او برای من و خانواده خصوصا پدر و مادر پیرم خیلی سخت و خالی است.»
او ادامه می‌دهد: «من در همان روز وقوع حادثه خودم را به محل حادثه رساندم؛ نه‌تنها برای پیکر برادرم بلکه تا آخرین پیکری که پزشک قانونی استان کهگیلویه‌وبویراحمد تحویل خانواده‌اش داد، آن‌جا را رها نکردم و از روز اول حادثه تا پایان عملیات جست‌وجو و انتقال پیکرهای جانباختگان در شهرستان دنا حضور داشتم. روزهای خیلی بدی بود.»
به گفته او دنا کوهی است که هر زمان در زمستان هوا ابری شود، برف می‌بارد و فرودگاه یاسوج یکی از سخت‌ترین فرودگاه‌های کشور برای خلبان‌ها از نظر فرود است، متاسفانه به خاطر سهل‌انگاری شرکت هواپیمایی آسمان در آن شرایط نامساعد جوی کوه دنا مجوز پرواز صادر می‌شود. این هواپیمای فرسوده متناسب با شرایط اقلیمی ایران نیست، سال ۹۲ درحین پرواز یکی از موتورهایش از کار می‌افتد که خلبان توانسته آن را به زمین بنشاند.
امیدی‌پور درباره مقصران این حادثه هم می‌گوید: «در آن پرواز ٦٦ نفر از بهترین‌های این مملکت جان باختند. قطعا ضعف عملکرد سیستم مدیریتی و نظارتی شرکت هواپیمایی آسمان علت وقوع این حادثه بود. شرکت هواپیمایی آسمان یکی از متهمان این پرونده است. فرزندان، برادران و خواهران ما از دست رفتند.
آقای دکتر دانشی، پزشک متخصص مغز و اعصاب از فرزندان آن منطقه است که در این سانحه همسر و دو فرزندش را از دست داد. آقای دکتر یاری‌پور خود، همسر و فرزندش در این هواپیما بودند. خانم فاطمه دالوند، دانشجوی پزشکی دانشگاه علوم‌پزشکی شهر یاسوج بود. همه جانباختگان این حادثه به نوعی در مسئولیت‌هایی به همنوعان و کشورشان خدمت می‌کردند. آب رفته به جوی دیگر برنمی‌گردد، اما ما انتظار داریم قوه قضائیه با شدت در چارچوب قانون با مسببان و مقصران این حادثه برخورد کند که خدای ناکرده شاهد چنین اتفاقات ناگوار دیگری نباشیم. پرونده این سانحه از اصفهان به دادستانی استان تهران منتقل شده است، نمی‌توانیم پیشداوری کنیم. اما انتظار ما این است با مسببان و مقصران این حادثه تلخ برخورد شود.»
سخت‌ترین ماموریت در ارتفاع ٤هزار متری
مرتضی سلیمی، رئیس سازمان امدادونجات جمعیت هلال‌احمر عملیات روزهای سخت سال گذشته در ارتفاعات دنا را تشریح کرد و دراین‌باره به خبرنگار «شهروند» گفت: «حدود سه ماه از حادثه دلخراش زلزله غرب استان کرمانشاه گذشته بود. هنوز زخم جان‌باختن هموطنان در زمین‌لرزه التیام نیافته بود که شاهد حادثه سقوط هواپیمای مسیر تهران-یاسوج در رشته کوه زاگرس و ارتفاعات دنا بودیم. قله‌هایی که مانند مردمان سربلند این سرزمین، سر بر آسمان کشیده و مسافران هواپیمایی آسمان را در آغوش کشیدند. بعد از اعلام این حادثه، خانواده بزرگ جمعیت هلال‌احمر نیز همراه و در کنار خانواده بازماندگان داغدار شدند و از همان لحظات اولیه برای جست‌وجو و انتقال پیکر جانباختگان تلاش خود را آغاز کرده و تمام سعی خود را به کار بستند، تا یکی از دشوارترین و سخت‌ترین ماموریت‌های جمعیت هلال‌احمر را در ارتفاع ٤هزار متری از سطح دریا و سرمای ٤٠- درجه سانتیگراد به مدت ١٢٨ روز با موفقیت به پایان برسانند. عملیاتی که ١٢٦٠ نیروی متخصص در قالب ٣٤٦ تیم امدادی از ٢٥ استان کشور در آن حضور داشته و طی ٢٥٦ ساعت پرواز بالگرد، ٣٦٣ سورتی توسط خلبان‌های جان بر کف امداد هوایی هلال‌احمر انجام شد. هرچند خیلی از سازمان‌ها که در روزهای نخست در منطقه حضور داشتند، ما را در طول مدت عملیات تنها گذاشتند، ولی این عملیات علاوه بر نشان دادن سطح توانمندی نیروهای داوطلب، فداکار و ایثارگر جمعیت هلال‌احمر، نمایشی از همدلی مردمان خوب سرزمین سرافرازمان بود و حمایت خانواده‌های داغدار از نیروهای امدادی که علت طولانی‌شدن عملیات را درک کرده و با جمعیت هلال‌احمر همراهی داشتند.»
- 20
- 3
