چکیده ای از بیوگرافی عمار یاسر:
نام کامل: عَمَّار ٱبْن یاسر ٱبْن عَامِر ٱبْن مالک ٱلْعَنْسِیّ
تاریخ تولد: ۵۳ سال قبل از هجرت
محل تولد: مکه، حجاز
معروفیت: از یاران با وفای پیامبر اکرم و امام علی
نژاد: حجازی مردم عرب
تاریخ شهادت:۳۷ هجری قمری
مدفن:رقه( سوریه)
بیوگرافی عمار یاسر:
عَمَّار ٱبْن یاسر ٱبْن عَامِر ٱبْن مالک ٱلْعَنْسِیّ با کنیه ابوالیقظان و معروف به عمار یاسر بر اساس آنچه به دست آمده در سال ۴۴ قبل از هجرت در مکه به دنیا آمده است. وی از یاران با وفای پیامبر اکرم و بعد از ایشان از صحابی امام علی بودند.
یاسر پدرعمار بود که از مردم یمن، از طایفه مذحج و از قبیله عنس می باشد و تا دوران جوانی خود در یمن زندگی می کرد. وی برای پیدا کردن برادر گمشده اش به مکه می آید اما در این شهر ماندگار شد و محل سکونت خود را تغییر داد. یاسر با ابوحذیفه که بزرگ قبیله محسوب می شد پیمان می بندد و به آنها می پیوندد.
بعد از گذشت مدتی با مشاهده رفتار و کردار یاسر توسط ابوحذیفه، وی یکی از کنیزان خود به نام سمیه را به عقد ازدواج یاسر درمی آورد. حاصل این ازدواج عمار بود که در مکه به دنیا می آید و مانند مادرش از کنیزان ابوحذیفه می شود، اما از آنجایی که اوبحذیفه شخص بلندنظری بود وی را آزاد کرد، به همین دلیل است که عمار را به عنوان مولی ابوحذیفه (غلام آزاد شده ابوحذیفه) نیز می شناسند. زمانی که عمار بزرگتر شد محبت های ابوحذیفه را فراموش نکرد و همواره در خدمت او ماند تا زمانی که از دنیا رفت.
پذیرش اسلام:
بعد از گذشت ۴۸ سال از عمر عمار زمانی که شنید شخصی ادعای پیامبری دارد و مردم را از پرستیدن بت ها نهی می کند، به حقانیت اسلام پی برد و تصمیم گرفت نزد پیامبر رفته و مسلمان شود. در آن زمان پیامبر اکرم در خانه ارقم بن ابیارقم بود و تعدادی از مسلمانان اطراف او نیز به آن مکان پناه برده بودند. عمار یاسر نیز مخفیانه و با رعایت احتیاط به سمت پیامبر روان شد و علاقه اش به اسلام آشکار شد.
پیامبر نیز عمار یاسر را به اسلام دعوت کرد و او در همان لحظه اعلام مسلمانی کرد، به مدت یک روز نزد پیامبر ماند و بعد از آن به خانه رفت و پدر، مادر و برادر خود را نیز به اسلام دعوت کرد.
ایمان و ولایت عمار یاسر:
عمار از جمله معدود افرادی است که خدا، پیامبر و ائمه از شهادت و درجه رفیع معنوی او اطلاع داده بودند. ایشان از برترین یاران پیامبر و سپس امام علی محسوب می شود. پیامبر اکرم خطاب به عمار یاسر می فرمایند: ای عمّار! تو را گروه باغی و ستمگر خواهد کشت و تو از شیعیان برگزیده من هستی.
بسیاری از منابع اعتقاد دارند که برخی از آیات قرآن بر توصیف عمار یاسر نازل شده اند، برای مثال آیه: «الّا مَن اکرهَ و قَلبه مُطمئنّ بالایمان: به جز آنها که تحت فشار واقع شدهاند در حالی که قلبشان آرام و با ایمان است.»
جمیع مفسران معتقد هستند این آیه درباره عمار یاسر نازل شده است.
صحبت های رسول خدا درباره پیامبر اکرم بسیار زیاد است که همین موضوع می تواند نشانه جلالت مقام و بلند مرتبگی ایشان در دنیا و آخرت باشد. از جمله آنجایی که پیامبر اکرم می فرمایند: «سراسر وجود عمار سرشار از ایمان است.» و جای دیگر فرمود: «از سر تا قدم عمار مملو از ایمان است و ایمان با گوشت و خون او آمیخته است.»
شکنجه شدن عمار یاسر به جهت اسلام:
عمار از جمله ضعیفانی بود که کافران برای اسلام او را عذاب می دادند، پدر، مادر و خاندان او نیز از شکنجه های کافران درامان نبودند. بزرگان قبیله «بنیمخزوم» دستور می دادند که وی را گرفته، به بطحای مکه ببرند و در ریگ گرم آنها را میخواباندند و انواع شکنجه ها را برایشان اجرا کنند. بعد از اینکه یاسر و سمیه در راه اسلام به دست مشرکان به شهادت رسیدند، عمار همچنان تحت شکنجه شدید بود به او گفتند که به محمد ناسزا بگو اما ایشان شکنجه را تحمل کرد، تا زمانی که دست به تقیه زد و خواسته مشرکان را انجام داد؛ ولی قلبش سرشار از ایمان بود.
برخی از افراد عمار را مخفیانه محکوم کردند اما پیامبر از او طرفداری کرد و فرمود: «قلب عمار سراسر از ایمان است.»
هجرت عمار یاسر به مدینه:
بعد از پذیرفتن اسلام توسط عمار او همچنان استوار و مقاوم در خدمت پیامبر اکرم بود و برای گسترش اسلام از هیچ تلاشی فروگذار نکرد. تا زمانی که ماجرای هجرت پیامبر از مکه به مدینه رخ داد. وی پیش از این به گفته برخی یک مرتبه به حبشه هجرت کرده بود و بعد از مدتی بازگشت و مجدد هجرت دوم را انجام داد، در مسیر اسلام وطن خود را ترک گفت و همراه و هم مسیر پیامبر به سوی مدینه روانه شد.
عمار به قدری به پیامبر نزدیک بود که طبق گفته خودش: «من همراه و دوشادوش رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) بودم. هیچ کس مثل من به آن حضرت نزدیک نبود.»
شاید همین دلیل است که پیامبر درباره عمار می فرمایند: «همانا عمار پوست بین دو چشمان و بینی من است» یعنی پیوند و اختصاص عمار به من، در درجه بالایی است.
ساختن مسجد قبا:
زمانی که پیامبر به قبا رفت عمار نزد آن حضرت بودند و پیشنهاد ساختن مکانی برای اقامه نماز را دادند، این پیشنهاد از سوی پیامبر تصویب شد. عمار یاسر سنگ هایی را جمع آوری کرد و مسجد قبا را به عنوان اولین مسجدی که در اسلام ساخته شد بود، بنا کرد.
شرکت عمار یاسر در جبهههای جنگ:
درباره شرکت پرتلاش عمار یاسر در جنگ ها؛ سیره نویسان اینگونه عنوان می کنند: عمار در جنگهای بدر، احد و در بیعت رضوان و جنگهای دیگر همراه رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) شرکت نمود و در این راستا به خوبی در آزمایش الهی پیروز گردید. او در همه نبردها و حوادث از پیشگامان لشکر اسلام بود.
روزی پیامبر اکرم با دیدن زحمات او می فرمایند: «انک من اهل الجنة، تقتلک الفئة الاغیة؛ تو اهل بهشت هستی و قوم ستمگر تو را میکشند.»
تلاش عمار یاسر برای بیعت کردن مردم با امام علی:
زمانی که عمر بن خطاب مرد، عمار کمر همت بست تا بعد از وی امام علی رهبری و هدایت جامعه را برعهده بگیرد. پیش از این به گوش مردم رسیده بود که عمار می گوید: «اگر عمر بمیرد، با علی (علیهالسّلام) بیعت میکنم.»
با گذشت سه روز از فوت عمر عبدالرحمن بن عوف، وی مسلمانان را دور هم جمع کرد و روبه آنها گفت: در مورد علی و عثمان با هم مشورت میکنیم. عمار گفت: اگر میخواهی مردم اختلاف نکنند، با علی (علیهالسّلام) بیعت کن.
عبدالله بن ابیربیعه گفت: اگر با عثمان بیعت کنی، ما اطاعت میکنیم. عمار خشمگین شد و بر سر عبدالله فریاد کشید و گفت: از چه زمان تو خیرخواه اسلام شدهای؟
بعد از آن بنی هاشم و بنی امیه گفتگو کردند، در این زمان عمار بلند شد و در منقبت حضرت علی (علیهالسّلام) سخنرانی کرد. بعد از برخاستن عمار برخی بر سر او فریاد کشیدند اما عمار گفت: «حمد و سپاس خدا را، که همواره یاران حق در اقلیت هستند.»
بعد از به قتل رسیدن عثمان تعدادی از اصحاب پیامبر در مدینه به مسجدالنبی رفته و در انجا برای تعیین خلیفه دور هم جمع شدند. گروهی که عمار یاسر از سران آن بود جهاد، سابقه و قرابت حضرت علی (علیهالسّلام) به رسول خدا ذکر کردند و مردم را برای بیعت با ایشان بسیج کردند. در این اجتماع عمار از کسانی بود که سخنرانی جالبی کرد و سپس در همان مجلس، مردم با علی (علیهالسّلام) بیعت کردند.
تلاش عمار یاسر در جنگ صفین:
با توجه به اینکه جنگ صفین طولانی شده بود، عمار چندین مرتبه به خط مقدم رفت تا بجنگد و حرکت وی به اشکال مختلف بود. گاهی فرمانده سوارهها و گاهی فرمانده پیادگان رزمنده کوفه بود و گاهی به عنوان دعوتکنندگان دشمن به سوی حق و یا دعوتکنندگان سپاه دوست به سوی نبرد بود و زمانی هم فرمانده گروه کمین محسوب می شد.
شهادت عمار یاسر:
عمار یاسر در جنگ صفین در ماه صفر سال ۳۷ هجری قمری به شهادت رسید، قاتل وی ابوالعادیه به سرکردگی معاویه بود که با نیزه ضربه ای به سر ایشان زد. پیکر ایشان در همان مکان به خاک سپرده شد.
مرقد آن بزرگوار در شمال سوریه در منطقه رقه میباشد و از طرف کشور ایران در فضایی به وسعت ۲۰۰۰۰ متر مربع مورد بازسازی و توسعه قرار گرفته است.
گردآوری: بخش بیوگرافی سرپوش
- 14
- 1