وظیفه ترموستات خودرو چیست؟

به گزارش جام جم آنلاین، پیشرانه هر خودرویی که با آب خنک می‌شود یک دستگاه کوچک به نام «ترموستات» دارد که بین پیشرانه و رادیاتور قرار گرفته است. قطر ترموستات در اکثر خودروها حدود ۵ سانتی‌متر است.

وظیفه ترموستات مسدودکردن مسیر جریان مایع خنک‌کننده به سمت رادیاتور در زمان سردی پیشرانه است. هنگامی که پیشرانه سرد است مایع خنک‌کننده اطراف آن جریان پیدا نمی‌کند. وقتی که پیشرانه به دمای کاری ایده‌آل خود می‌رسد که معمولا حدود ۹۵ درجه سانتی‌گراد است، ترموستات باز می‌شود.

این قطعه سبب می‌شود که پیشرانه ر در سریع‌ترین زمان ممکن به دمای ایده‌آل برسد و از این طریق فرسایش، تشکیل رسوبات و آلاینده‌های خروجی را کاهش می‌دهد.

اگر فرصت آزمایش یک ترموستات را داشته‌ باشید می‌بینید که نگاه‌کردن به ترموستات شگفت‌انگیز است زیرا کاری که انجام می‌دهد غیرممکن به نظر می‌رسد. می‌توانید ترموستات را در ظرف آبی قرار دهید و سپس ظرف را روی اجاق روشن بگذارید تا آب داخل ظرف شروع به جوشیدن کند.

هنگامی که دمای آب بالا می‌رود سوپاپ ترموستات کم کم باز می‌شود. اگر می‌خواهید خودتان یک ترموستات را آزمایش کنید، به یک فروشگاه لوازم یدکی خودرو مراجعه کنید و یک ترموستات بخرید.

راز عملکرد ترموستات به سیلندر کوچکی که در سمت موتور قرار می‌گیرد مربوط می‌شود. داخل این سیلندر از موم پر شده است که تقریبا در دمای ۸۲ درجه سانتی‌گراد به‌تدریج به مایع تبدیل می‌شود.

ترموستات‌های مختلف در دماهای متفاوتی باز می‌شوند ولی دمای رایج آنها ۸۲ درجه است. یک میله که به سوپاپ ترموستات متصل است داخل این موم قرار گرفته است. وقتی موم به مایع تبدیل می‌شود به اندازه قابل توجهی منبسط شده و میله را به سمت خارج سیلندر هدایت می‌کند و در نتیجه سوپاپ باز می‌شود. اگر با نحوه کار دماسنج‌ها آشنا باشید مشابه همین فرآیند را می‌بینید. هرچه دما بالاتر باشد، انبساط موم بیشتر بوده و سوپاپ بیشتر باز می‌شود.

اگر بخواهیم به طور خلاصه وار عواقب ناشی از ترموستاتی که دمای آن پایینتر از دمای استاندارد باشد را ذکر کنیم می توان گفت فرسایش بیشتر پیشرانه و افزایش مصرف سوخت از مهم ترین ویژگی های منفی آن هستند.

از عواقب منفی حذف ترموستات نیز می توان علاوه بر دو مورد فوق به خطر تاب برداشتن سرسیلندر نیز اشاره کرد. نصب ترموستاتی که دمای آن استاندارد باشد باعث کاهش مصرف سوخت، کاهش فرسایش موتور و کارکرد بهتر آن می شود. پس هیچ گاه ترموستات خودروی خود را بر ندارید (چه در تابستان چه در زمستان) و همچنین از ترموستاتی که دمای باز شدن آن پایینتر از نرمال است استفاده نکنید.

اگر احساس می کنید خودروی شما داغتر از دمای نرمال کار می کند و از سالم بودن ترموستات ممطئن هستید باید عیب را در دیگر اجزای سیستم خنک کننده جستجو کنید. مطمئن باشید سیستم خنک کننده ای که معیوب باشد با نصب ترموستات دما پایین عیبش رفع نمی شود و تحت فشار خودش را نشان می دهد.

پس با نصب ترموستات دما پایین یا حذف ترموستات فقط صورت مسئله را پاک می کنید و مشکل گرم شدن و بازده پایین سیستم خنک کننده همچنان سر جای خودش است.