اپلیکیشن چینی «تیک تاک» چگونه به برنامه محبوب نسل جوان تبدیل شد؟

«تیک تاک» طی دو سال توانست خود را به جایگاهی برساند که اینک از آن بعنوان رقیبی براي اینستاگرام، نت فلیکس، یوتیوب، اسنپ چت و حتی فیسبوک یاد ميکنند . این اپلیکیشن توانست در بیش از ۱۵۰ کشور جهان که به ۷۵ زبان حرف ميکنند ، بیش از یک هزارمیلیون دانلود را براي خود ثبت کند. با مدد این اپلیکیشن، کاربران میتوانند ویدئوهای کوتاه خود را در حالت ها و با افکت های گوناگون تهیه نموده و در شبکه های اجتماعي با ديگر کاربران جهانی به اشتراک بگذارند. محیط کار با این نرم‌افزار بگونه ای طراحی شده که نیازی به برگردان ندارد و استفاده از آن بسیار راحت است. این خصوصیت، برگ تیز و برنده تیک تاک در قیاس با نرم افزارهای مشابه چینی همانند« وی چت» یا« تنسنت» به حساب می آید.

استراتژی تیک تاک

ژانگ ییمینگ (Zhang Yiming)، بنیانگذار استارت آپ بایت دنس بهمراه تیم خود در طراحی تیک تاک نشان داد که میتوانند علاوه بر بازار کشور چین، در یک بازار بین المللی هم با ديگر شرکتهای فعال، رقابت کنند. گفتنی است نهادهای قانونگذار در کشور چین قانون های سفت و سختی را پیش روی شرکتهای آمریکایی قرار می‌دهند و دسترسی مردم این کشور به وب سایت ها و شبکه های اجتماعي را مسدود ميکنند . ولی ژانگ ییمینگ، استراتژی مناسبی را براي تیک تاک برگزید؛ به این معنی که او دو نسخه از این اپلیکیشن را تولید کرد که یک نسخه براي چینی ها و مناسب با بازار اینترنت این کشور تولید و نسخه ديگر براي کاربرانی از سرتاسر دنیا طراحی گردید. این استراتژی و راه حل خلاقانه میتواند الگویی براي ديگر استارت آپ ها و شرکت هایی باشد که به دنبال جذب کاربرانی از سرتاسر دنیا هستند، به خصوص شرکت هایی که می خواهند از جمعیت میلیاردی کشور چین آخر استفاده را ببرند و با این شیوه میتوانند نسخه ای از اپلیکیشن خود را همسو با قانون های و قانون این کشور طراحی کنند.

ژانگ که سابقه کار در شرکت مایکروسافت را دارد و یکی از کارآفرینان برجسته کشور چین به شمار میرود ، از همان نخستین روزهایی که خود را در دنیای آی.تی پیدا کرد، رویای راه اندازی شرکتی بزرگ و بی حد و مرز را در سر می پروراند. وی که اینک تنها ۳۶ سال دارد، جزء نسل جدیدی از چهره هاي تاثیرگذار کشور چین محسوب می شود که به دنبال ادامه دادن راه بزرگانی مانند« جک ما» بنیانگذار علی بابا،« رابین لی» بنیانگذار بایدو و« پونی ما » موسس تنسنت است. اکنون ، ارج شرکت تحت هدایت ژانگ یعنی بایت دنس، حدود ۷۸ هزارمیلیون دلار ارزیابی شده است. بایت دنس، پشتیبانی شرکت هایی مانند Sequoia از کشور چین، Softbank Group از ژاپن، KKR از آمريکا، Hillhouse از چین و Sig Asia را پشت سر خود می بیند. اگرچه بایت دنس توانسته در چین، اعتماد نهادهای رگولاتوری را بدست‌آورد ، ولی کار این شرکت در عرصه بین المللی بسی دشوار است؛ به دلیل آن که بنا به دلایلی مانند مسائل امنیتی و مشکلاتی که براي شرکتهای چینی مثل هواوی در جاده اندازی نسل پنجم شبکه ارتباطی یا همان ۵G بوجود آمده، در معرض بسته شدن و محدودیت های زيادي قرار دارد.

در آگوست ۲۰۱۲، یعنی ۵ ماه پس از را ه اندازی استارت آپ بایت دنس، ژانگ نخستین اپلیکیشن موبایلی خود را تحت عنوان Toutiao که با اسم Headlines هم شناخته ميشود ، ایجاد کرد. این اپلیکیشن از فن آوری هوش مصنوعي بهره می برد و محتوای خبری به روز را در اختیار کاربران قرار ميدهد . در سال ۲۰۱۶ هم، ژانگ از اپلیکیشن دیگری به اسم Fouyin ویژه اشتراک ویدئو براي کاربران چینی پرده برداشت و یک سال بعد تیک تاک را براي استفاده کاربران ديگر کشورهای دنیا گسترش داد. در همان سال، بایت دنس چیزی حدود ۹۰۰ ميليون دلار را براي خرید یکی از اپلیکیشن های فعال در این زمينه به اسم Musical. ly پرداخت کرد. نزديک به ۲۰۰ ميليون کاربر در دنیا از این کاربر استفاده می کردند. بدین ترتیب، تیک تاک توانست با تکیه بر فن آوری هوش مصنوعي و استفاده از نوآوری های بکار رفته در اپلیکیشن Musical. ly، نظر کاربرانی از سرتاسر دنیا را بخود جلب کند. در آگوست ۲۰۱۸، شرکت بایت دنس با ترکیب اپلیکیشن Musical. ly و تیک تاک، یک اپلیکیشن واحد را با عنوان تیک تاک روانه بازار کرد و جالب آنکه ظرف سه ماه توانست، بالغ بر ۳۰ ميليون کاربر را به نصب و استفاده از این اپلیکیشن تشویق کند. محیط کار با این نرم‌افزار بسیار ساده و کاربرپسند طراحی شده و قادر است باتوجه به سابقه استفاده کاربر از این برنامه و عادات او در مشاهده ویدئوها، پیشنهادهایی را به او عرضه ميدهد . تیک تاک از طريق آگهی ها و فروش محصولات مجازي مانند ایموجی ها و استیکرها به کاربران، درامد به دست می آورد.

گزارش ها نشان ميدهد که تیک تاک توانسته در کشورهای کم تر پیشرفته ، منطقه های محروم کشور چین و هند و بطور کل، کشورهایی که کاربران براي دسترسی به بعضی اپلیکیشن ها با محدودیت هایی مواجهند، با استقبال خوبی روبرو شود. ژانگ در استفاده از فن آوری نوشکفته هوش مصنوعي در این اپلیکیشن هم بسی باعزم است و اعلام نموده که مقصود این شرکت استفاه از قدرت هوش مصنوعي و کمک دریافت کردن از رشد اینترنت تلفن همراه براي بوجوداوردن تحولی بزرگ در روش استفاده و دریافت اطلاعات به وسیله کاربران است. در تیک تاک از الگوریتم هایی مبتنی بر هوش مصنوعي استفاده ميشود که پختگی نسبتا فردی را از کار با این اپلیکیشن براي هر کاربر آماده ميکند و این روشها ، با آنچه که به وسیله شرکتهای فیسبوک ، نت فلیکس، برنامه اسپاتیفای و یوتیوب در استفاده از هوش مصنوعي براي عرضه پیشنهادها به کاربران بکار گرفته ميشود ، متمایز است. بایت دنس طی یکی دو سال گذشته توانسته چند استارت آپ را خريداري و به کلکسیون خود اضافه کند. هر کدامیک از این اپلیکیشن ها، خصوصیت های خاص خود را دارند و بایت دنس تلاش دارد تا با ادغام این توانایی ها، اپلیکیشنی کامل را در اختیار کاربران قرار دهد.

با این حساب، میتوان خاطرنشان کرد شرکت هایی مانند فیسبوک ، رقیبی تازه و بسی جدّي نزد روی خود خواهند مشاهده کرد. در سال ۲۰۱۸، تیک تاک توانست رده چهارم لیست بهترین اپلیکیشن های دانلودی غیربازی را از آن خود کند. براي این اپلیکیشن، حدود ۶۶۳ ميليون دانلود ثبت گردید که این رقم براي فیس بوک برابر با ۷۱۱ ميليون نصب تیتر گردید. شواهد نشان ميدهد که حدود یک چهارم دانلودهای تیک تاک، از طرف کشور هند ها بوده به طوریکه براي سه ماهه اول سال ۲۰۱۹، بالغ بر ۱۸۸ ميليون دانلود از طرف کاربران این کشور نوشته شده است. این در حالیست که این ميزان دانلود، براي اپلیکیشن محبوبی مانند فیس بوک ۱۷۶ ميليون دفعه گزارش گردید.

ترس فیس بوک از تیک تاک

در اواخر سال ۲۰۱۸، شرکت فیس بوک که تهدید تیک تاک را براي خویش بسی پرخطر می مشاهده کرد، از اپلیکیشنی به اسم Lasso رونمایی کرد که عملکردی تقریباً شبیه با تیک تاک عرضه می داد و به ایده بسياري از کارشناسان، صرفا براي خروج کردن این اپلیکیشن چینی از توجهات روز افزون کاربران طراحی و وارد بازار شده بود. تعداد دانلودهای Lasso در چهار ماهه اول ارائه در آمريکا، حدود ۷۰ هزار دفعه تیتر شده که در قیاس به ۴۰ ميليون دانلود تیک تاک در همین مقطع زمانی ، رقم ناچیزی محسوب می شود . اگرچه تیک تاک مستقیما شبیه اینستاگرام( منتسب به فیسبوک ) نیست و روی ویدئو تأکید بیشتری دارد ولی بنظر میرسد این اپلیکیشن نوشکفته میتواند بسياري از کاربران اینستاگرام را به طرف خود جلب کند. بالاخص باتوجه به علاقه مندی نسل جوان تر این اپلیکیشن احیانا بزودی دیگر شبکه های اجتماعي رقیب را عمیقاً تحت فشار قرار خواهد داد. افزایش محبوبیت تیک تاک در بین جوانان و نوجوانان، نگرانی هایی را براي کشورهایی مانند آمريکا بوجود آورده و اخیرا کمیسیون تجارت فدرال این کشور، تیک تاک را به علت عدم دریافت اجازه والدین براي گردآوری اسامی، نشانی ایمیل و ديگر اطلاعات فردی اشخاص زیر ۱۳ سال، ۷/ ۵ ميليون دلار جریمه کرد.

در هند هم، استفاده از این اپلیکیشن از ماه آوریل قبل براي کاربران اندروید و iOS ممنوع اعلام و علت آن هم« خراب فرهنگی» عنوان گردید. ولی چند هفته بیش تر طول نکشید که وکلای بایت‎دنس توانستند مقامات این کشور را راضی کنند که سیستم تیک تاک قادر است بازدارنده از نمایش محتواهای نامطلوب براي بچه ها و نوجوانان شود. آن ها همچنين تیتر کردند که این اپلیکیشن پیوسته به روزرسانی و سختی های شناسایی شده برطرف خواهد گردید. برغم تمامی پرتاب سنگ هایی که در مسیر حرکت روبه جلویی بایت دنس و اپلیکیشن تیک تاک انجام می گیرد، این شرکت براي رسيدن به مقصود خود یعنی ایجاد امپراتوری از اپلیکیشن ها براي نسل تازه کاربران مصمم است. بایت دنس با تیک تاک توانست این عقیده را در شرکت ها و استارت آپ ها ایجاد کند که میتوانند به بازارهای بین المللی هم بیندیشند و خود را بعنوان رقیبی جدّي براي شرکتهای بزرگ فعال در این عرصه معرفی کنند. چنين رویه ای باعث ميشود تا گزینه های بیشتری پیش روی کاربران دنیای دیجیتال قرار گیرد.