
به گزارش ورزش سه، شکست استقلال در بازی شب گذشته مقابل النصر عربستان، تنها به معنای حذف نماینده ایران از لیگ نخبگان آسیا نبود. این باخت، پیامی تلخ و هشداردهنده برای فوتبال ایران داشت؛ پیامی که فراتر از ناکامی یک تیم، به کاهش سهمیههای ایران در لیگ نخبگان آسیا برای دو فصل آینده اشاره دارد. در حالی که هواداران فوتبال ایران امیدوار بودند که نمایندگان کشور با عملکردی درخشان سهمیه ۲+۱ را زنده نگه دارند، اتفاقات شب گذشته مسیر را به کلی تغییر داد. پیروزی السد قطر مقابل الوصل امارات به زیان فوتبال ایران تمام شد و حالا، تنها امید باقیمانده برای حفظ جایگاه، به دیدار امشب تراکتور دوخته شده است.
برگزاری دیدارهای مرحله برگشت یک هشتم نهایی لیگ نخبگان آسیا، استقلال را از رقابتها حذف کرد. آبیپوشان که در بازی رفت در ورزشگاه آزادی نمایش نسبتاً قابل قبولی داشتند، در دیدار برگشت نتوانستند انتظارات را برآورده کنند و با شکست ۳-۰ برابر النصر، با این تورنمنت خداحافظی کردند. اما این پایان کار نبود. در سمت مقابل، السد قطر موفق شد الوصل را شکست دهد و راهی مرحله یک چهارم نهایی شود؛ نتیجهای که کاملاً به ضرر فوتبال ایران تمام شد.
حالا سهمیه فوتبال ایران در لیگ نخبگان آسیا برای دو فصل آینده کاهش یافته است. بارها در رسانهها به این موضوع اشاره شده که نتایج امسال لیگ نخبگان و سطح دوم لیگ قهرمانان آسیا، تعیینکننده سهمیه کشورها در دو فصل آینده خواهد بود. بر این اساس، امتیازات کسبشده توسط تیمهای هر کشور در ۸ دوره اخیر لیگ قهرمانان آسیا محاسبه میشود و همین نتایج، سهمیههای کشورها را برای فصل ۲۰۲۶-۲۰۲۷ مشخص خواهد کرد.

برای فصل بعد، یعنی ۲۰۲۵-۲۰۲۶، فوتبال ایران بهصورت قطعی سهمیه ۱+۱ دارد؛ یعنی یک سهمیه مستقیم در مرحله گروهی لیگ نخبگان آسیا و یک سهمیه در پلیآف. همچنین، ایران یک سهمیه مستقیم در سطح دوم لیگ قهرمانان آسیا دارد. اما نتایج امسال برای دو فصل بعد تعیینکننده خواهد بود و به همین دلیل، حذف استقلال و پیروزی السد میتواند به طور جدی به فوتبال ایران ضربه بزند.
هواداران و کارشناسان فوتبال ایران امیدوار بودند که نمایندگان ایران بتوانند با عملکردی قویتر، سهمیه ۲+۱ را بازگردانند. اما پس از حذف ناباورانه پرسپولیس در دور گروهی و حالا با نتایجی که شب گذشته رقم خورد، فوتبال ایران در آستانه از دست دادن این امتیاز است و تنها یک معجزه میتواند سهمیه ایران را نجات دهد.
با پایان دیدارهای شب گذشته، دو نتیجه تأثیرگذار در رتبهبندی سهمیههای آسیا ثبت شد:
السد قطر با پیروزی مقابل الوصل، امتیازات فوتبال قطر را به عدد ۶۹.۰۷۶ رساند.
فوتبال ایران در مجموع ۸ سال اخیر تنها ۶۸.۷۱۷ امتیاز کسب کرده است.
این یعنی فوتبال ایران از رتبه سوم غرب آسیا سقوط کرده و حالا در جایگاه چهارم ایستاده است. اهمیت این موضوع در این است که:
• تیم اول غرب آسیا، سه سهمیه مستقیم در لیگ نخبگان و یک سهمیه مستقیم در سطح دوم لیگ قهرمانان آسیا دارد.
• تیمهای دوم و سوم غرب آسیا، سهمیه ۲+۱ در لیگ نخبگان و یک سهمیه در سطح دوم لیگ قهرمانان آسیا دارند.
• تیم چهارم، یعنی ایران، فقط سهمیه ۱+۱ رد لیگ نخبگان و یک سهمیه مستقیم در سطح دوم لیگ قهرمانان آسیا خواهد داشت!
در حالی که امارات با امتیازات بالا رتبه دوم خود را قطعی کرده بود، رقابت بر سر جایگاه سوم بین ایران و قطر بود. پیش از مرحله برگشت یک هشتم نهایی، ایران در جایگاه سوم قرار داشت اما با پیروزی السد، قطر از ایران عبور کرد و اکنون سهمیه فوتبال ایران در خطر جدی است.
تنها راهی که باقی مانده، دو سناریو است که میتواند به نفع فوتبال ایران رقم بخورد:
۱. الریان قطر امشب مقابل الاهلی عربستان شکست بخورد.
* حتی یک تساوی هم میتواند باعث شود که فوتبال قطر امتیازات بیشتری جمع کند و فاصله با ایران بیشتر شود.
۲. تراکتور در لیگ قهرمانان سطح دوم، التعاون عربستان را شکست دهد و راهی نیمهنهایی شود.
* هرچند که امتیازات این رقابتها کمتر از لیگ نخبگان آسیاست، اما پیروزی تراکتور میتواند امیدها را زنده نگه دارد.
علاوه بر این، ایران باید امیدوار باشد که السد در مرحله یکچهارم نهایی لیگ نخبگان آسیا حذف شود. در صورتی که السد از رقابتها کنار برود، ایران ممکن است شانس بازپسگیری سهمیه ۲+۱ را داشته باشد.
اگر همهچیز طبق پیشبینیها پیش برود، فوتبال ایران چه خواهد شد؟
در صورتی که هیچکدام از این سناریوها به نفع ایران پیش نرود، فوتبال ایران بدترین اتفاق ممکن را تجربه خواهد کرد. در آن صورت:
* سهمیه ایران علاوه بر فصل آینده یعنی ۲۰۲۵-۲۰۲۶، برای دو فصل آینده، یعنی ۲۰۲۶-۲۰۲۷، به ۱+۱ کاهش مییابد.
* ایران تنها یک تیم بهصورت مستقیم در مرحله گروهی لیگ نخبگان خواهد داشت.
* تیم دوم باید مسیر سخت پلیآف را طی کند.
این وضعیت برای فوتبال ایران یک عقبگرد بزرگ محسوب میشود. در حالی که کشورهای عربی در حال تقویت باشگاههایشان و افزایش سهمیههایشان در لیگ نخبگان هستند، ایران با خطر سقوط به سهمیههای پایینتر مواجه است.
حذف استقلال از لیگ نخبگان آسیا، تنها یک باخت ساده نبود، بلکه نقطهای حساس در آینده فوتبال ایران محسوب میشود. در شرایطی که انتظار میرفت سرخابیهای پایتخت بتوانند از پس رقبایی چون الشرطه، پاختاکور، الغرافه و الریان برآمده و راهی دور بعد شوند اما کار به جایی کشیده شد که از بین دو تیم بزرگ پایتخت تنها یک تیم میتوانست از دور گروهی صعود کند و پرسپولیس از صعود بازماند و نتوانست امتیازات بیشتری را کسب کند.
اکنون تمام امیدها به دیدار امشب تراکتور و شکست احتمالی الریان قطر مقابل الاهلی عربستان بستگی دارد. اگر این دو اتفاق رخ دهد، شاید فوتبال ایران فرصتی برای بازگشت داشته باشد، منوط بر اینکه السد در دور بعدی لیگ نخبگان حذف شود. اما اگر همهچیز مطابق پیشبینیها پیش برود، باید دو فصل آینده را با سهمیهای حداقلی سپری کنیم. بدون شک، این ضربهای بزرگ به فوتبال باشگاهی ایران خواهد بود و مسیری سخت برای بازگشت به سطح اول فوتبال آسیا پیش روی ما قرار میدهد.
***
حذف استقلال، پرسپولیس و سپاهان با یک فرمول!
اگر هواداران استقلال در یک نظرسنجی عمومی با سوژه بهبود شرایط تیم شرکت کنند نظر اغلب آنها معطوف به تقویت تیم از راه خریدهای بهتر خواهد بود.
در یک سوم پایانی این فصل فوتبال ایران و در شرایطی که بدون احتساب اسفند ماه سرنوشت عناوین باشگاهی فوتبال ایران در دو ماه آینده رقم خواهد خورد، هواداران استقلال با نگرانی امیدوار به کسب جام حذفی هستند تا حداقل تیمشان در فصل آینده در رقابتهای لیگ قهرمانان آسیا حاضر باشد.
این در شرایطی است که استقلال با همه کاستیها آخرین نماینده ایران در لیگ نخبگان امسال بود که شب گذشته پس از شکست سه گله با یک یار کمتر مقابل النصر از دور رقابتها کنار رفت. در حالی که در بازی رفت نمایش قابل قبولی از خود ارائه داده بود.

تیمهای ایرانی در این دوره رقابتهای قهرمانی آسیا با نمایندگان عربستان در لیگ نخبگان بازی کردند که نتایج متفاوتی در این رویاروییها به دست آمد؛ پرسپولیس با وجود نمایش قابل قبول مقابل الاهلی در عربستان شکست را مقابل این تیم پذیرفت و با النصر در خانه مساوی کرد اما مقابل الهلال در ورزشگاه کینگدام آرنا به سختی شکست خورد. استقلال هم سه بار با النصر بازی کرد (دو شکست، یک مساوی)، یکبار با الاهلی مسابقه داد که دو بر دو مساوی شد و یکبار هم مقابل الهلال قرار گرفت (۳-۰ الهلال) تا شمای کلی رویارویی باشگاهی ایران مقابل عربستان شکست بار باشد.
این اتفاقا دقیقا در شرایطی رخ داده که فوتبال عربستان به واسطه رویکرد جدید و استفاده از منابع مالی شرکت سرمایهگذاری سعودی و انجام مخارج فراوان بدل به یکی از پر سر و صداترین قطبهای فوتبال جهان شده است. آنها با هزینههای گزاف در پنجرههای نقل و انتقالاتی در حال حاضر سه تن از گرانترین مربیان جهان (در بین ۱۲ مربی گران فعلی دنیا) و گرانترین بازیکن فعلی دنیا (کریستیانو رونالدو) را در اختیار گرفتند و تعداد زیادی از ستارههای در مرز بازنشستگی یا جوان فوتبال دنیا نیز در تیمهای عربستانی بازی میکنند که از آنها میشود به کریم بنزما، اوبامیانگ، سادیو مانه، نیمار و ... اشاره کرد. اسمهایی که هیچ کشور دیگری در آسیا قدرت جذب و استخدام آنها را ندارد. پس، در مورد تقویت تیم از نظر نفر، یقینا هرگز در سطح عربستان نخواهیم بود که هزینه استخدام دفاع وسط یکی از تیمهایش بالاتر از کل بودجه فوتبال ایران در یک فصل است.
اما این شرایط عربستان دقیقا مصادف است با فصلی که فرسودگی سازههای فوتبالی در ایران و مشکلات مربوط به نحوه نگهداری چمن در ورزشگاههای اصلی خسارت زیادی به باشگاههای ایرانی در طول این رقابتها وارد کرد تا هم سهمیه ایران در رقابتهای آسیایی به خطر بیفتد و هم با حذف سپاهان در مرحله مقدماتی و پرسپولیس در مرحله بعدی، علاقهمندان به فوتبال ایران از تماشای مسابقات سطح بالا با تیمهای باشگاهی اصلی فوتبال آسیا محروم بشوند. در حالی که با وجود همه مشکلات، چهار تیم برتر فوتبال ایران توانایی رقابت (و نه لزوما پیروزی) با تیمهای قاره آسیا را دارند و اگر الهلال را یک تیم استثنایی در نظر بگیریم قادریم با سایر تیمهای قاره در شرایط برابر و در تک بازی و یا در شرایط میزبانی قد علم کنیم.
نکته مهم درباره فوتبال عربستان در شرایط فعلی، نه پولپاشی و استخدام ستارگان بزرگ فوتبال جهان، که ایجاد شرایط میزبانی از این ستارهها است. ورزشگاه اول پارک میزبان مسابقه روز گذشته استقلال یک استادیوم جمع و جور، مدرن و زیبا بود. همانطور که شکوه ورزشگاه کینگدام آرنا در ریاض در دیدار پرسپولیس مقابل الهلال چشم هواداران را به خود خیره کرده بود. اینها را مقایسه کنید با شرایط دو باشگاه پرطرفدار اصلی فوتبال ایران که تا همین چندی پیش آواره ورزشگاه شهرقدس یا انجام بازی در استادیومهای قطری بودند. چیزی که روند طبیعی رقابتی برای این دو باشگاه را مختل کرد. همچنین بخشی از ناکامی سپاهان در این فصل از رقابتهای مرحله پلی آف لیگ نخبگان و لیگ قهرمانان نیز به دلیل آماده نبودن ورزشگاه نقش جهان است. چیزی که سپاهان را از حضور در بالاترین سطح فوتبال باشگاهی آسیا بیرون انداخت.
برعکس در عربستان تقریبا همه باشگاهها از استادیومهای مناسب با نور و فضای خوب بهره میبرند و مقایسه آنها با گذشته پیشرفت آنها در بخش زیرساخت نشان میدهد. اتفاقی که توام با خریدهای بزرگ تیمهای لیگ روشن، اعتماد بهنفسی فوقتصور به آنها بخشیده است. پس اگر پیش از این دیدار با تیمهای عربستانی برای ما یک مسابقه پایاپای با شانس پیروزی بود حالا تیمهای ایرانی با اعتماد بهنفس کمتری در این جدالها ظاهر میشوند که نتایج بهدست آمده گواه این موضوع است. در واقع کارکرد مخارج سنگین در عربستان به کاهش عنصر برتری ذهنی رقبا منجر شده است.
" اعتماد بهنفس" و "باور" نکاتی است که باید خلاء آن را در رقابتهای این فصل باشگاهی آسیا در تیمهای ایرانی جستوجو کرد. البته که بخش مهمی از آن به دلیل مسائلی است که از لایههای بالاتر تصمیمگیری به باشگاههای ما تحمیل شده است: عقب افتادن از قافله توسعه فوتبال که همه ارکان تاثیرگذار را در بر میگیرد و نقطه اوج آن را انتخابات فدراسیون فوتبال میشد دید که در نهایت هیچیک از انتخاب شدگان برنامهای برای آینده فوتبال ارائه نکرد.
فوتبال ایران به یک سال صفر، اتحاد درونی با میل به توسعه شدید و حرکات رو به جلو نیاز دارد. درست است که هرگز منابع فوتبال عربستان و صندوق چند صد میلیارد دلاری در اختیار ما نخواهد بود اما نیروی انسانی و افراد کارآمد و علاقهمند بسیاری هستند که بشود با آنها این کاستی را تا حد زیادی جبران کرد. حداقل تا آنجا که فوتبال باشگاهی ایران به مرز رقابت نزدیک با هر باشگاهی برگردد.
باید به خودمان سخت بگیریم. بسازیم و تربیت کنیم. استانداردها را بالا ببریم. کوتاه نیاییم. زیبایی بیافرینیم. حق فوتبال رو وصول کنیم. موانع را برداریم. افکار پوسیده را دور بریزیم و ... (گوشمان از این حرفها پر است، عمل کنیم.)
- 16
- 3