پورشه؛ شیرینی شش‌تایی‌ها!

روزنامه دنياي‌اقتصاد نوشت: طی روزهای گذشته اسناد و اخبار مربوط به واردات خودروی خارجی از سوی بازیکنان تیم ملی ایران منتشر شد؛ حواله‌های بحث‌برانگیزی که به نظر می‌رسد پاداش صعود تیم ملی به جام‌جهانی ۲۰۲۲ بوده، اما با تاخیر به آنها داده شد و حالا با تاخیر بیشتری در حال وصول است. انتشار این اخبار با واکنش‌های منفی گسترده‌ای از سوی افکار عمومی همراه شده است که بخشی از دلایل آن را با هم مرور می‌کنیم.

۱- اصل این پاداش بر پایه «رانت» یا یک فرصت ویژه و تبعیض‌آلود استوار است. وقتی مردم عادی نمی‌توانند خودروی خارجی وارد کنند، چرا بازیکنان تیم ملی فوتبال باید از چنین امتیازی برخوردار شوند؟ برای سست کردن بنیان اعتماد جمعی در هر جامعه‌ای، آسان‌ترین راه توسل به تبعیض است. آدمیزاد به تبعیض و احساس مظلومیت حساس است و چه غم‌انگیز که چنین اتفاقی در حوزه ورزش هم رخ می‌دهد؛ جایی که باید ضامن نشاط جمعی و همدلی عمومی باشد.

۲- حواله این خودروها تنها جایزه ملی‌پوشان نبوده است. آنها میزان قابل اعتنایی دلار و سکه طلا هم گرفته‌اند که طبیعتا اخبارش به رسانه‌ها راه یافته و مردم را در این شرایط دشوار اقتصادی غمگین و سرخورده کرده است. داریم از قشری صحبت می‌کنیم که خود به خود درآمد بسیار بالایی دارند و قراردادهای نجومی می‌بندند. بد است که میلیون‌ها نفر در این کشور زیر خط فقر به سر ببرند و از اموال آنها، چنین جایزه‌های لوکسی به مرفه‌ترین قشر جامعه تقدیم شود.

۳-  گفتیم که گویا اصل جایزه مربوط به صعود تیم ملی به جام‌جهانی بوده، اما تحویل و وصول آن به مقطع زمانی فعلی موکول شده؛ جایی که افکار عمومی به صورت ناخودآگاه پاداش تقدیمی را با نتایج تیم ملی در جام‌جهانی مقایسه می‌کنند. در حقیقت آنها از خود می‌پرسند چرا باید بازیکنانی که به آمریکا باختند، از مرحله گروهی صعود نکردند و با دریافت ۶ گل از انگلستان بدترین شکست تاریخ ایران در جام‌های جهانی را رقم زدند، چنین امتیازات لوکسی دریافت کنند؟ اگر پاداش شش‌تایی شدن تیم ملی ایران چنین حواله‌هایی است، سه تیم دیگر آسیایی که موفق به صعود از مرحله گروهی شدند چه دستخوشی باید بگیرند؟ توجه داشته باشید ژاپن موفق به شکست دو غول بزرگ فوتبال جهان یعنی اسپانیا و آلمان شد که این دومی با آن باخت از مرحله گروهی کنار رفت. عربستان هم تنها شکست دو سال اخیر قهرمان جهان یعنی آرژانتین را به این تیم تحمیل کرده است. قاعدتا مردم این چیزها را می‌بینند و با شرایط تیم ملی ایران مقایسه می‌کنند.

۴- شاید نخستین رئیس دولتی که قول اعطای حواله واردات خودروی خارجی را به ملی‌پوشان داد، محمود احمدی‌نژاد بود. این اتفاق در مرحله انتخابی جام‌جهانی ۲۰۱۴ رخ داد. همان زمان هم انتقادهایی از این تصمیم صورت گرفت، اما از نظر فنی هم برای فوتبال ایران زشت است که بعد از ۸ سال هنوز همان جایزه بابت صعود به ملی‌پوشان تقدیم شود و به نوعی از درجا زدن آنها حمایت صورت بگیرد. صعود به جام‌جهانی در آن زمان شاید ارزش محسوب می‌شد، اما الان دیگر نباید برای فوتبال ایران تبدیل به قله موفقیت و سپهر آرزوها شود. وقتی ما هنوز داریم چنین جوایز هنگفتی بابت این دستاورد معمولی به بازیکنان می‌دهیم، یعنی خودمان هم انتظار نداریم آنها پیشرفت کنند و حداقل یک بار از مرحله گروهی بالا بروند.

۵-  در نهایت هم اینکه مجموعه سیاست‌هایی که طی ماه‌های گذشته از سوی دولتمردان در قبال تیم ملی صورت گرفت، نتیجه‌ای غیر از افزایش فاصله این تیم با مردم نداشت. شما به وضوح از روی واکنش‌های مردم می‌توانید بفهمید که داریم در مورد چه چیزی حرف می‌زنیم. نکنید از این کارها. این راهش نیست. بگذارید تیم ملی برای مردم باقی بماند.