داستان کناره‌گیری یا انحلال باشگاه‌های قدرتمند و صاحب‌نام فوتسال ایران چند سالی می‌شود که به یک عادت بد در این رشته پرطرفدار تبدیل شده است. همین مسأله باعث شده که هر ساله شاهد خروج یک تیم بزرگ از لیگ به بهانه‌های مختلف باشیم. مسأله تاسف‌بار این است که شایعات و اخبار درِ گوشی از حوزه فوتسال خبر از انحلال احتمالی چند تیم لیگ برتری فوتسال برای مسابقات فصل بعد دارد که این می‌تواند یک فاجعه بسیار بزرگ برای ایرانی باشد که در جام‌جهانی به مقام سوم رسیده و همواره جزو ٦ تیم برتر جهان در دو دهه گذشته بوده است. سکوت مدیران فدراسیون فوتبال در مقابل این فاجعه هم علامت سوالی است که در کنار علامت سوال‌های بزرگ دیگر فوتبال ایران همواره بدون جواب مانده است و انگار آنها هیچ نگرانی‌ای از خبرهای مربوط به این انحلال‌ها و کنار رفتن تیم‌های بزرگ از گردونه رقابت‌ها به دلایل مختلف ندارند.
لکه سیاه
در شرایط کنونی، در سال‌هایی که کنفدراسیون فوتبال آسیا روی حرفه‌ای‌سازی باشگاه‌های فوتسال هم برنامه‌ریزی گسترده‌ای داشته است، کنار کشیدن تیم‌های بزرگ و صاحبان اصلی فوتسال ایران لکه‌ای سیاه در کارنامه کاری مسئولان فوتسال کشور خواهد بود که در دو‌سال اخیر گفته‌اند به دنبال میزبانی جام‌جهانی فوتسال هستند! آنها در شرایطی که باشگاه‌ها از وضعیت تیمداری راضی نیستند و هر از چند گاهی تعدادی از آنها منحل می‌شوند و در شرایطی که از نظر اقتصادی و سخت‌افزاری فوتسال ایران بدترین شرایط را دارد، می‌خواهند میزبان جام‌جهانی باشند. حالا حسابش را بکنید که تیم‌های بزرگ هم یکی‌یکی به دلیل مشکلات مالی و اختلاف و اعتراض‌هایی که دارند، قید حضور در لیگ را بزنند!
سکوهای قرچک خاک می‌خورد
باشگاه شهید منصوری قرچک همواره یکی از تیم‌های قدرتمند و پرهوادار لیگ برتر فوتسال بود که از ابتدای دهه نود با مشکلات عدیده مالی روبه‌رو شد. کریم منصوری، مدیر این باشگاه از سال ٩١ به صورت رسمی به دنبال عدم حمایت‌های مالی مناسب از این تیم در قرچک اعلام کرده بود که در صورت پشتیبانی نکردن مسئولان، باشگاه را منحل خواهد کرد. با وجود این، تا چند‌سال دیگر هم با تمام مشکلاتی که وجود داشت و قول‌هایی که مسئولان برای کمک مالی می‌دادند و اجرایی نمی‌شد، این باشگاه به فعالیت‌های خود ادامه داد. مشکل اصلی مدیران منصوری با مسئولان فرمانداری، شورای شهر و شهرداری قرچک بود که در چند‌سال متوالی اعلام کرده بودند بودجه قابل توجهی با توجه به اهمیت این باشگاه برای مردم قرچک، در اختیار آنها می‌گذارند که این وعده‌ها آن‌طور که باید اجرایی نشد و درنهایت وقتی مدیران باشگاه دیگر توان تیمداری و هزینه از جیب شخصی نداشتند، در مردادماه ١٣٩٥ رسما اعلام کردند که این باشگاه را منحل خواهند کرد.
البته داستان تبانی در لیگ فوتسال و رأی کمیته انضباطی علیه گیتی‌پسند و پرسپولیس هم در آن مقطع با اعتراض شهید منصوری همراه شده بود و مدیرعامل باشگاه هم مصاحبه‌های تندی علیه کفاشیان و مدیران کمیته انضباطی انجام داد. درنهایت مشکلات و اختلافات به جایی رسید که مدیریت تصمیم گرفت امتیاز باشگاه را به دانشگاه آزاد بفروشد و به این ترتیب شهید منصوری از لیگ برتر رفت تا سکوهای پر از تماشاگر این شهر برای همیشه خاک بخورد! جالب این‌جاست که دانشگاه آزاد هم پس از یک‌سال به دلیل نتایج بسیار ضعیف دوباره به لیگ یک سقوط کرد تا به این شکل پرونده یکی از باشگاه‌های پرطرفدار و بزرگ فوتسال بسته شود. در این مدت کَکِ هیچ‌کدام از مسئولان هم نگزید که تکلیف مردمی که به حضور تیم محبوب خود در لیگ فوتسال عادت داشتند و به این رشته رونق داده بودند، چه خواهد شد!
کناره‌گیری تیم مدعی تبریز
در خردادماه سال جاری فوتسال ایران با یک شوک بزرگ و ناراحت‌کننده روبه‌رو شد. باشگاه دبیری تبریز هم در طول سالیان گذشته همواره یکی از تیم‌های خوب و پرطرفدار لیگ بود که با وجود خصوصی‌بودن، توانست حتی استعدادهای زیادی را به فوتبال کشور معرفی کند. جدا از مشکلات مالی، اصلی‌ترین دلیل کناره‌گیری دبیری از لیگ، اختلافات شدید مدیران این باشگاه با کمیته و سازمان لیگ فوتسال و کاظم سلیمانی، دبیر جنجالی این مجموعه بود که مخالفان بسیار زیادی در فوتسال دارد، اما به دلیل حمایت قاطع کفاشیان، سر کار خود باقی مانده است. در آن مقطع مسئولان دبیری معتقد بودند به دلیل تخلفات صورت گرفته در بازی این تیم مقابل شهروند ساری و نقش تعیین‌کننده کاظم سلیمانی در این اتفاق، قهرمانی لیگ از آنها گرفته شد و به دلیل همین ناملایمتی‌ها رسما از لیگ پس از ١٦سال تیمداری در بالاترین سطح کنار خواهند کشید و در شرایطی که در ابتدا کسی این تهدید را جدی نگرفته بود، مدیران باشگاه این تصمیم خود را عملی کردند و دبیری هم در آستانه شروع لیگ برتر رسما منحل شد. البته مدیران باشگاه در زمان انحلال اعلام کردند امکان دارد بعد از یک‌سال بخواهند دوباره تیمداری کنند و با توجه به شرایط موجود باید دید در لیگ فصل بعد این تیم را خواهیم دید یا خیر!
همه نگران تاسیسات! در آستانه انحلال
پنج‌سالی می‌شود که باشگاهی به نام تأسیسات دریایی در فوتسال ایران ظهور کرده است و در همین مدت کم موفقیت‌های چشمگیری هم به دست آورده است. تأسیسات در فصل ٩٢-٩٣ در نخستین حضور خود در لیگ برتر به مقام دهم رسید و پس از آن با حضور وحید شمسایی و استفاده از ستار‌ه‌های مختلف دو فصل پیاپی در سال‌های ٩٤ و ٩٥ عنوان قهرمانی لیگ برتر را کسب کرد. تأسیسات دریایی حتی در سال ٩٤ به‌عنوان نماینده ایران در جام باشگاه‌های آسیا هم به قهرمانی رسید و در لیگ امسال هم این تیم با وجود مشکلات مالی که داشت، نایب‌قهرمان شد. مسأله اما این‌جاست که در هفته‌های اخیر و پس از پایان لیگ برتر، اخباری نگران‌کننده درباره انحلال این تیم خوب هم به گوش می‌رسد و این باشگاه هم در آستانه نابودی است! انحلال تأسیسات در شرایطی این روزها بر سر زبان‌ها افتاده که فصل گذشته هم آنها تا آستانه فروپاشی پیش رفتند اما در لحظه آخر و کاهش بودجه و جدایی چند ستاره تیم تصمیم گرفته شد که در لیگ باقی بمانند. حالا اما بعد از یک‌سال که مشکلات حل نشده باز هم همه نگران منحل شدن یکی دیگر از تیم‌های خوب فوتسال ایران هستند. در شرایط کنونی همه چیز به تصمیم نهایی هیأت‌مدیره باشگاه بستگی دارد و اگر بودجه مورد نیاز فراهم نشود، این باشگاه منحل خواهد شد و در چنین شرایطی همه امیدوارند هرطور که شده با حمایت‌هایی که صورت می‌گیرد، تأسیسات در لیگ باقی بماند.
چه تیم‌های دیگری منحل شدند؟
باشگاه علم و ادب مشهد هم یکی از تیم‌های خوب فوتسال بود که به دلایلی خاص که گفته می‌شود موارد امنیتی هم در آن دخیل بود، به فرش‌آرا مشهد تبدیل شد. در اصفهان تیم خوب فولاد ماهان که سابقه قهرمانی و نایب‌قهرمانی لیگ را داشت در اوایل دهه نود منحل شد و پس از آن تیم فیروز صفه هم از بالاترین سطح فوتسال کنار رفت و مدیران هر دو باشگاه فضای آلوده فوتسال ایران را علت آن اعلام کردند. البته ماجرای تبانی لیگ فوتسال در سال ٩١ و اتفاقات بازی شهید منصوری و فولاد ماهان هم در این زمینه بی‌تاثیر نبود. پرونده تبانی‌ای که هنوز هم ابهامات بسیار زیادی درباره پشت پرده‌های آن وجود دارد. در شرایط کنونی همچنین صحبت‌های جدی درباره احتمال انحلال باشگاه فوتسال هیأت فوتبال قم به گوش می‌رسد که این باشگاه حتی توانایی پرداخت قرارداد بازیکنان خود را هم ندارد.
عدم حمایت از بخش خصوصی و بحران پخش تلویزیونی
امروزه در فوتبال و فوتسال، توجه به بخش خصوصی یکی از مسائل مهم و قابل توجه قلمداد می‌شود و باشگاه‌های بسیاری به دنبال جذب اسپانسر هستند. در فوتسال اما اسپانسرها ترس بسیار زیادی برای سرمایه‌گذاری دارند و از آن‌جایی که مسابقات پخش مستقیم هم نمی‌شود شرکت‌های سرمایه‌دار رغبتی برای حمایت مالی از باشگاه‌های مالی ندارند و آنهایی هم که قدم به جلو می‌گذارند پس از مدتی از این کار خود منصرف می‌شوند. به همین ترتیب، در روزگاری که پول قرارداد بازیکنان هم سال‌به‌سال درحال افزایش است، عملا باشگاه‌ها را با مشکلات عدیده روبه‌رو کرده تا فقط چند تیم در هر سال بتوانند رقابت برای قهرمانی داشته باشند. معضل اصلی کنونی فوتسال هم عدم پخش تلویزیونی مسابقات است که به آن اشاره شد. نکته جالب توجه این‌جاست که صداوسیما برای پخش مسابقات تیم‌ملی و لیگ از باشگاه‌ها و فدراسیون طلب پول می‌کند و این مسأله هم روی اقتصاد فوتسال ایران تأثیر منفی زیادی گذاشته و نقش تعیین‌کننده‌ای در انحلال تیم‌ها در کنار سایر مشکلات دارد.
- 19
- 2
