پشت پرده قرارداد با برند «مجید»؛ تیم‌ملی فوتبال ایران تنها تیمی در جام جهانی است که از اسپانسر پیراهن مبلغی دریافت نمی‌کند

رونمایی از پیراهن تیم‌ملی ایران حرف و حدیث‌های بسیاری در پی داشت. تمام فدراسیون‌های فوتبال بابت عقد قرارداد با یک برند البسه، رقم قابل قبولی را دریافت می‌کنند؛ چراکه آن برند به واسطه حضور روی پیراهن تیم‌ملی مذکور است که بیش از پیش دیده می‌شود. اما فدراسیون فوتبال ایران عملا در هیچ دوره‌ای نتوانسته بابت این قراردادها پولی از برندها دریافت کند. در آستانه جام‌جهانی قیاس کیفیت و طرح‌های زیبای ۳۱تیم دیگر در جام‌جهانی با پیراهن ایران نشان می‌دهد، فاصله از عرش تا فرش است.

درآمد فدراسیون از برند البسه؛ صفر مطلق!

انگلیس به عنوان نخستین حریف ایران در جام‌جهانی چند سالی می‌شود که از برند نایکی استفاده می‌کند. در آخرین بازنگری در قرارداد سه‌شیرها با این شرکت تولید پوشاک، قراردادی تا سال ۲۰۳۰ بسته شد که براساس آن وظیفه تامین پوشاک تمام رده‌های سنی انگلیس را برعهده دارد و البته تا آن تاریخ فدراسیون فوتبال این کشور ۴۰۰میلیون پوند هم دریافت می‌کند. آمریکا دیگر هم‌گروهی ایران هم با همین شرکت نایکی قرارداد دارد؛ شرکتی که البته هم‌وطن آنها هم محسوب می‌شود و از سال ۱۹۹۵ با فدراسیون فوتبال آمریکا همکاری می‌کند.

نایکی علاوه بر تولید پوشاک فوتبالی، قراردادی بسته که تا سال ۲۰۳۳ سالانه ۲۰میلیون دلار هم به فدراسیون فوتبال این کشور پرداخت می‌کند. وضعیت ولز هم تقریبا به همین شکل است. درست است که آنها از لحاظ اعتبار فوتبالی پایین‌تر از دو کشور دیگر هستند و امسال پس از مدت‌ها طعم حضور در جام‌جهانی را می‌چشند، اما مسئله اینجاست که آنها هم با کمپانی آلمانی آدیداس - همان برند سه‌خط مدنظر آقای اصولی - قرارداد امضا کرده‌اند؛ قراردادی که در سال ۲۰۱۶ در آن بازنگری شد و فعلا تا پایان یورو ۲۰۲۴ اعتبار دارد و بابت آن‌ هم سالانه ۱۰میلیون پوند به فدراسیون ولز پرداخت می‌شود.

کاملا قابل ملاحظه است که درآمد فدراسیون‌های فوتبال کشورهای مختلف بابت قرارداد با برندهای لباس، براساس اعتبار و قدرتی که در دنیای فوتبال دارند، متفاوت است. به همین دلیل است که درآمد انگلیس ـ‌یکی از تیم‌های قدرتمند این رشته‌ـ با ولز که به‌واسطه درخشش گرت بیل باردیگر سر زبان‌ها افتاده، اختلاف فاحشی دارد.

اما ایران به‌عنوان یکی دیگر از تیم‌های این گروه آیا درآمدی بابت قرارداد با برند «مجید» خواهد داشت یا خیر؟ مجید ساعدی‌فر، مالک برند مجید در گفت‌وگو با «هم‌میهن» می‌گوید: « ما پولی بابت این قرارداد به فدراسیون فوتبال پرداخت نمی‌کنیم اما تا یک‌سال تمام البسه‌های تیم‌های ملی زنان و مردان در تمام رده‌های سنی در رشته فوتبال، فوتسال و فوتبال ساحلی تا سقف ۱۰میلیارد تومان رایگان است. این موضوع را هم باید اشاره کنم که این هزینه اصولا به ۱۰میلیارد تومان نمی‌رسد که فدراسیون فوتبال بخواهد خرید بیشتر از ۱۰میلیارد تومان از ما داشته باشد. اگر فدراسیون فوتبال بخواهد بیش از ۱۰میلیارد تومان از برند مجید البسه تهیه کنند ۱۰درصد تخفیف شامل خریدهایش می‌شود».

برای مثال‌های بیشتر می‌توان فدراسیون فوتبال برزیل را نام برد که بابت قرارداد یک‌ساله با شرکت نایکی، مبلغ ۲۵۰میلیون دلار از این شرکت دریافت می‌کند. ساعدی‌فر در مورد اینکه چرا بابت این قرارداد که برند او در جام‌جهانی به‌واسطه حضور روی پیراهن تیم‌ملی ایران دیده می‌شود حتی یک‌ریال به فدراسیون فوتبال پرداخت نمی‌کند، گفت: «اتفاقا سوال کاملا به‌جایی است، فدراسیون فوتبال کشورهای دیگر بیش از ۱۰۰میلیون دلار از برندهای مختلف بابت قرارداد می‌گیرند، چون آن برند می‌تواند البسه‌های تیم‌های ملی را به‌راحتی بفروشد.

شاید باورتان نشود ولی در سه سال گذشته من ۳۰۰دست لباس استقلال تهران را هم نتوانستم در بازار بفروشم. همین لباس تیم‌ملی ایران فروش‌اش مطمئن باشید به ۱۰۰دست نمی‌رسد. چون مشتری به راحتی می‌تواند در مغازه‌های منیریه لباس‌ها را به‌قیمت ۱۰۰هزار تومان خریداری کند و دیگر دنبال خرید لباس اصل مجید با قیمت دو میلیون و ۴۰۰هزار تومان نمی‌رود! وقتی من با چنین بازاری رو‌به‌رو هستم، چطور می‌توانم بابت قرارداد با فدراسیون فوتبال به آنها پول هم بدهم؟!»

از آدیداس تا برند ایرانی

اگر گریزی به لباس‌های تیم‌ملی ایران در ادوار جام‌جهانی بزنیم، متوجه یک سقوط آزاد می‌شویم. روزگاری که تیم‌ملی ایران به راحتی از برند آدیداس و پوما لباس تیم‌ملی را تهیه می‌کرد، دیگر گذشت و حالا فوتبال ایران به دلیل تحریم‌های بانکی و البته سوءمدیریتی که در این سال‌ها وجود داشته، توانایی امضای قرارداد با برندهای مطرح دنیا را ندارد. اولین دوره‌ای که تیم‌ملی فوتبال ایران با حشمت مهاجرانی در جام‌جهانی حضور داشت، جام‌جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین بود که لباس‌های تیم‌ملی همه از برند آدیداس و پوما خریداری شده بودند.

در جام‌جهانی ۱۹۹۸ که اولین حضور تیم‌ملی ایران بعد از انقلاب اسلامی محسوب می‌شد، تیم‌ملی ایران همچنان از لباس‌های آدیداس و پوما می‌پوشید و البته برند شکاری نیز اولین تولیدی ایرانی بود که با فدراسیون فوتبال وارد همکاری شد. با این حال تیم‌ملی ایران با برند پوما به جام‌جهانی ۱۹۹۸ فرانسه رفت تا در این بعد هم‌طراز با سایر تیم‌های دنیا باشیم. بعد از جام‌جهانی هم تا سال ۲۰۰۰ همچنان پوما می‌پوشیدند تا بعد از جام ملت‌های آسیا ۲۰۰۰ لبنان که دوباره بعد از دو سال، لباس‌های برند شکاری به تیم‌ملی بازگشت و تا پایان جام ملت‌های ۲۰۰۴ چین همکاری فدراسیون با شکاری ادامه پیدا کرد. تا پیش از جام‌جهانی ۲۰۰۶ برند دایی با فدراسیون فوتبال ایران قرارداد بست اما برای جام‌جهانی ۲۰۰۶ آلمان، فدراسیون فوتبال دوره محمد دادکان با برند پوما قرارداد امضا کرد و تا پایان جام ملت‌های ۲۰۰۷ نیز این قرارداد معتبر بود. ت

حریم‌های بانکی علیه ایران که شروع شد، دیگر خبری از برندهای معتبر ورزشی مثل آدیداس و پوما نبود. تیم‌ملی شش‌سال برندهای مجید، دایی، لیجا ایتالیا و آل‌اشپورت آلمان را پوشید و بعد از مدت‌ها بالاخره با آل‌اشپورت به ثبات رسید و قرارداد بست. قرارداد با آل‌اشپورت برای اولین‌بار باعث شد تا فدراسیون فوتبال دیگر بابت چنین قراردادهایی، پولی پرداخت نکند تا یک قدم رو به جلو در این زمینه برداشت شود.

بعد از چالش و دعوای کارلوس کی‌روش با برند آل‌اشپورت، این قرارداد درنهایت به سمت فسخ پیش رفت و فدراسیون تصمیم گرفت با جیووا (Givova) که یک شرکت ایتالیایی است، قرارداد ببندد. بماند که همان زمان حاشیه‌های زیادی درباره جیووا مطرح می‌شد و حتی گفته می‌‌شد، این لباس‌ها در شیراز تولید می‌شوند. همین حواشی هم موجب فسخ قرارداد با جیووا شد و فدراسیون با ادعای تخفیف ۷۰درصدی از آدیداس، بار دیگر لباس آدیداس را بر تن بازیکنان کرد.

البته فدراسیون مدعی بود که قرار است ۱۵درصد از درآمد حاصل از فروش البسه هواداری آدیداس به ایران برسد که می‌توانست درآمدی حدود ۵/۱میلیون یورو (۱۰میلیارد) به همراه داشته باشد، اما در نهایت این اتفاق نیفتاد. بعد از رفتن کی‌روش، فدراسیون دوباره سراغ آل‌اشپورت رفت تا اینکه کرونا و ممنوعیت‌های حمل و نقلی باعث شد آل‌اشپورت قرارداد خود را فسخ کند و فدراسیون با مشکلی جدی برای تامین البسه تیم‌ملی مواجه شود.

فدراسیون ۳۰طرح را رد کرد

در فضای مجازی انتقادات بسیاری نسبت به طرح پیراهن تیم‌ملی ایران مطرح شد. مجید ساعدی‌فر اما معتقد است، قصوری نکرده، این فدراسیون فوتبال بوده که بیش از ۳۰طرح را رد کرده و به طرحی رسیده که در رونمایی مردم دیدند: «من۳۰طرح خیلی خوب را به فدراسیون فوتبال پیشنهاد کردم اما نماینده فدراسیون و نماینده‌ای از وزارت ارشاد، هربار به بهانه‌ای این طرح‌ها را رد کردند تا درنهایت به این طرح پایانی رسیدیم. البته این طرح هم جذاب است و نماد یوز ایرانی را روی آستین می‌بینیم».

یکی از اصول اصلی درآمدزایی هر فدراسیونی، دریافت رقم قابل‌قبول از برندهای البسه است که فدراسیون فوتبال ایران تا به حال موفق به دریافت یک‌ریال از این بابت نشده است. حالا تیم‌ملی ایران برای اولین‌بار و البته بعد از ۴۶سال با «برندی ایرانی» به جام‌جهانی فوتبال می‌رود.

سپهر خرمی