حل مشکل ایران – عربستان؛ شاید وقتی دیگر

از زمان تعطیلی سفارت عربستان در ایران، فوتبال بیش از هر ورزش دیگری اسیر تنش‌های سیاسی بین دو کشور شد؛ نماینده‌های پرنفوذ عربستان در AFC با لابی با مسئولان عالی‌رتبه این نهاد، در تصمیمی عجیب با این بهانه که «ایران امنیت لازم را برای عربستانی‌ها ندارد»، اعلام کردند حاضر به بازی‌کردن با تیم‌های ایرانی در خاک این کشور نیستند. بلافاصله بعد از اعلام رسمی چنین خبری، امارات هم به تبعیت از فدراسیون عربستان چنین طرحی را مطرح و عنوان کرد حاضر به بازی‌کردن با تیم‌های ایران در خاک این کشور نیست.

در آن برهه، تب رقابت‌های لیگ‌ قهرمانان آسیا چندان داغ نشده بود و طرح این موضوع بیشتر در حد یک پیشنهاد دیده می‌شد؛ ولی تا فدراسیون فوتبال ایران به خودش آمد، متوجه شد «کار از کار گذشته است». داستان از این قرار بود که عربستانی‌ها حسابی مسئولان AFC را پخته بودند و این نهاد هم در تصمیمی عجیب رأی به این داد که بازی تیم‌های ایرانی و عربستانی در لیگ ‌قهرمانان آسیا در زمینی بی‌طرف برگزار شود! هرچند کنفدراسیون فوتبال آسیا لطف کرد (!) و درخواست اماراتی‌ها را بی‌اساس دانست و به آنها اعلام کرد اگر در ایران به میدان نروند، نتایج به ضررشان خواهد شد.

ضرر مالی و  ورزش هنگفت ایرانی‌ها

اگرچه این تصمیم عجیب AFC با اعتراض فدراسیون فوتبال ایران همراه شد؛ ولی این اعتراض راه به جایی نبرد؛ البته طبیعی هم به نظر می‌رسید؛ چون زدوبندها دراین‌باره بیشتر در سطح سیاسی صورت گرفته بود و به نظر می‌رسید مسئولان ایرانی نتوانسته‌اند در سطح کلان به‌موقع با این موضوع برخورد کنند.

نتیجه آن شد که بازی نماینده‌های ایران در لیگ‌ قهرمانان آسیا در کشورهای دیگر برگزار شد؛ عمان و دوبی و... که این موضوع دو پیامد اصلی داشت؛ نخست اینکه تیم‌های ایرانی باید هزینه زیادی برای اسکان و بازی در کشور ثالث می‌دادند و دوم اینکه از حمایت تماشاگران خودی در جدال با نماینده‌های عربستانی هم محروم شدند. بزرگ‌ترین لطمه را در‌این‌میان باشگاه پرسپولیس خورد؛ تیمی که به نیمه‌نهایی لیگ‌ قهرمانان آسیا هم صعود کرد؛ ولی دست‌آخر محروم‌بودن از میزبانی کار دستش داد و نتوانست به فینال این بازی‌ها برسد.

هم‌زمان که رقابت‌ها در جریان بود، یک اتفاق «تقریبا» خوب هم افتاد؛ تلاش مسئولان فدراسیون فوتبال ایران و در رأس آن، مهدی تاج، رئیس و علیرضا اسدی، دبیر سابق فدراسیون فوتبال، در دادگاه‌های مختلف منجر به این شد که AFC هزینه باشگاه‌های ایرانی برای سفر به کشور ثالث را بپردازد؛ به این معنی که دیگر هزینه اسکان و رفت‌وآمد و بقیه موارد به عهده AFC باشد.

هرچند پذیرش این داستان در سطح کلی چیزی را تغییر نداد و دوباره این عربستانی‌ها بودند که ذی‌نفع شدند. کنفدراسیون فوتبال آسیا زمانی که چنین موردی را پذیرفت، ابراز امیدواری کرد که تنش سیاسی بین دو کشور ایران و عربستان از بین برود تا دیگر تیم‌های فوتبالی این دو کشور بتوانند در کشور خودشان عهده‌دار میزبانی از دیگری باشند. این ابراز امیدواری‌ البته خوش‌بینانه بود؛ چون با نگاهی به اتفاقات سیاسی منطقه کاملا مشخص است که این تنش نه‌تنها برطرف نشده؛ بلکه کاهش چندانی هم پیدا نکرده است.

عربستانی‌ها دوباره شاخ و شانه کشیدند

با خروج پرسپولیس از لیگ‌ قهرمانان آسیا، عربستان برای یکی، دو هفته برنامه‌هایش را مسکوت نگه داشت؛ ولی نزدیک به ١٠ روز پیش دوباره فدراسیون فوتبال این کشور بیانیه‌ای صادر کرد و خطاب به AFC عنوان کرد که در فصل جدید لیگ‌ قهرمانان آسیا هم نماینده‌های این کشور حاضر به بازی در ایران نخواهند بود. طبق معمول، اماراتی‌ها طرحی مشابه را ارائه دادند و این‌بار از AFC خواسته‌اند جدی‌تر به این درخواستشان نگاه کنند.

در اینکه عربستانی‌ها پی بهانه‌جویی هستند، تردیدی وجود ندارد؛ ولی اینکه AFC تبدیل به عروسک خیمه‌شب‌بازی این فدراسیون شده، مورد عجیب‌تری است. ایران همواره با میزبانی از کشورهایی که وضعیتشان بحرانی بوده؛ مثل عراق و سوریه، نشان داده کشوری امن است و توانایی میزبانی با امنیت بالا را دارد؛ موضوعی که خود AFC هم به آن واقف است؛ ولی قدرت لابی عربستانی‌ها چنان زیاد شده که کار از سطح آسیا بالاتر رفته است.

الان چند وقتی می‌شود که دبیر سابق فدراسیون فوتبال ایران این پرونده را از طریق دادگاه بین‌المللی «CAS» پیگیری می‌کند و گفته می‌شود نتایج رضایت‌بخشی هم گرفته شده است؛ هرچند همچنان فدراسیون فوتبال ایران حاضر به صریح صحبت‌کردن درباره این پرونده نیست.

لابی تاج در   ژاپن

با توجه به اتفاقاتی که رخ داده و تیم‌های ایرانی از این موضوع متضرر شده‌اند، فدراسیون فوتبال ایران علاوه بر پیگیری این پرونده در سطح بین‌المللی قرار است با لابی‌گری کاری کند که این‌بار AFC رأی به نفع عربستانی‌ها ندهد؛ موضوعی که به‌ظاهر چندان عملی به نظر نمی‌رسد؛ ولی مانع از تلاش مهدی تاج به‌عنوان رئیس فدراسیون فوتبال ایران نشده است.

تاج، امروز قرار است در جلسه کمیته مسابقات AFC که در توکیو ژاپن در حال برگزاری است، حضور داشته باشد تا درباره برخی از مشکلات از‌جمله روند میزبانی ملی و باشگاهی با بقیه تبادل‌نظر کند؛ اگرچه رسیدگی به موضوع تنش نمایندگان ایران و عربستان در دستور کار این جلسه قرار ندارد؛ ولی به نظر می‌رسد تاج زمینه را برای لابی با دیگر نمایندگان فدراسیون‌های آسیایی مهیا کرده تا با صحبت‌های جداگانه با آنها، به نفع باشگاه‌های ایرانی رأی جمع کند.

آن‌طور‌که محمدرضا ساکت، دبیرکل فعلی فدراسیون فوتبال، روز گذشته در حاشیه همایش رئیس‌های هیئت فوتبال ایران گفته «برطرف‌کردن مشکل باشگاه‌های ایرانی با عربستانی دغدغه جدی تاج است»؛ ولی اینکه دغدغه آیا به نتیجه می‌رسد یا خیر، موضوعی مبهم است. هرچه باشد، هنوز هم کاملا مشخص است که AFC بیش از هر زمان دیگری تحت سلطه عربستانی‌هاست.