خداحافظی با آدیداس و میکاسا

وزارت ورزش فدراسیون‌ها را مجاب کرده تا حد امکان از برندهای خارجی استفاده نکرده و ضمن عدم تمدید قرارداد با این شرکت‌ها از کالاهای ایرانی بهره ببرند. این اتفاق در راستای نامگذاری ‌سال ٩٧ به نام «حمایت از کالای ایرانی» توسط رهبر معظم انقلاب رخ داده و دولت در حوزه ورزش نیز اقداماتی برای عملی‌شدن این شعار انجام می‌دهد. محمدرضا داورزنی اخیرا در مصاحبه‌ای گفته بود: «تاکید وزارت ورزش و جوانان حمایت از کالای ایرانی در عرصه ورزش است. در کشور ما محصولات ورزشی با کیفیتی و با استاندارد بالا تولید می‌شود که می‌توانیم با بهره‌گیری از آنها در تحقق شعار ‌سال نقش‌آفرینی کنیم. برخی از فدراسیون‌ها با برندهای خارجی قراردادهایی دارند که از این پس ملزم هستند که چنین قراردادهایی را تمدید نکنند و از کالای ورزشی ایرانی استفاده کنند.» این اتفاق البته تا حدودی در شرایط فعلی امکان‌پذیر است؛ چون در برخی از رشته‌ها فدراسیون‌های جهانی ملزوماتی دارند و حتی برخی از ابزارآلات رشته‌های ورزشی در داخل تولید نمی‌شود. معاون وزیر ورزش در این رابطه نیز می‌افزاید: «بعضی فدراسیون‌های جهانی برای مسابقات مختلف ملزم به استفاده تیم‌ها و ورزشکاران از برندهای خاصی هستند که فدراسیون‌های ملی نیز موظف به اجرای این تعهدات هستند اما در استفاده از کالای خارجی در رقابت‌های داخلی الزامی وجود ندارد. در ادامه به بررسی چالش‌های پیش‌ رو و تغییرات احتمالی در سیاست فدراسیون‌ها برای حمایت از کالای ایرانی پرداختیم.

فوتبال؛ چالش بزرگ پیش‌روی تیم‌ملی و سرخابی‌ها

شاید یکی از چالش‌های اصلی در استفاده فدراسیون‌های ورزشی از تولیدات داخلی مربوط به فوتبال باشد. یکی از حاشیه‌های اصلی پیرامون تیم‌ملی در سال‌های اخیر همین بحث انتخاب اسپانسر مناسب برای تهیه البسه ملی‌پوشان بوده و حتی در آستانه جام‌جهانی هم ادامه دارد. هیچ‌وقت با توجه به حساسیت کی‌روش فدراسیون به استفاده از البسه تولید داخل در سال‌های اخیر فکر نکرده و بعید است از این پس هم‌چنین اتفاقی رخ دهد. البته در سایر زمینه‌ها فدراسیون فوتبال می‌تواند از شعار حمایت از کالای ایرانی حمایت کند، چون در آستانه جام‌جهانی مشخص شده که تیم‌ملی با پیراهن‌های آدیداس در این رویداد بزرگ به میدان خواهد رفت. این ماجرا احتمالا شامل باشگاه‌های لیگ برتری به‌ویژه استقلال و پرسپولیس که زیرنظر وزارت ورزش فعالیت می‌کنند، هم خواهد شد. هر ٢ تیم در سال‌های اخیر از برندهای خارجی برای تهیه البسه خود استفاده کرده‌اند و باید دید قراردادشان چه زمانی به اتمام می‌رسد تا درصورت تأکید وزارت ورزش با برندهای داخلی قرارداد امضا کنند. البته همین حالا هم برخی از تیم‌های لیگ برتری از برندهای داخلی برای تهیه البسه خود استفاده می‌کنند و به ‌نظر می‌رسد از تصمیم خود هم راضی هستند. باید دید در فصل آینده لیگ برتر فوتبال ایران کدام باشگاه‌ها برای تحقق شعار ‌سال رو به تولیدهای داخلی می‌آورند و کدام‌یک همچنان از خارج از کشور پیراهن خود را تهیه می‌کنند.

اسکی؛ تجهیزات داخلی موجود نیست

یکی از رشته‌هایی که در تهیه تجهیزات خود از داخل کشور با مشکلات زیادی روبه‌روست، اسکی به حساب می‌آید. سیدعبدی افتخاری، رئیس فدراسیون اسکی درباره چگونگی حمایت این فدراسیون از تولیدات داخلی می‌گوید: «تا جایی که با استانداردهای جهانی در تضاد نباشد، از کالای ایرانی حمایت خواهیم کرد. در بحث پوشاک قطعا نگاهمان به همین شکل است و امیدواریم استانداردهای لازم وجود داشته باشد. با این ‌حال متاسفانه در بخش تجهیزات اسکی و حتی کفش اصلا در داخل تولیدی نداریم و مجبوریم از برندهای خارجی بهره ببریم. امیدوارم به ‌زودی به خودکفایی داخلی در زمینه تجهیزات اسکی برسیم.»

بدمینتون؛ مذاکره با تولیدکنندگان داخلی

رشته‌های راکتی ازجمله بدمینتون هم با توجه به تولیدنشدن برخی از تجهیزات مجبور به استفاده از برندهای خارجی هستند. با این ‌حال محمدرضا پوریا، رئیس فدراسیون بدمینتون در این‌باره می‌گوید: «از سال‌های گذشته تمام تلاش خود را کرده‌ایم که از تجهیزات و لوازمی استفاده کنیم که توسط تولیدکنندگان داخلی تهیه شده باشند اما برخی از لوازم رشته بدمینتون در خارج از کشور تولید می‌شد و ما به اجبار مجبور به تهیه آن بودیم. تلاش می‌کنیم تا درباره کالاهایی مثل راکت و توپ نیز با تولیدکنندگان داخلی وارد مذاکره شویم. قطعا تا نیمه ‌اول ‌سال این موضوع را به سامان خواهیم رساند.»

بسکتبال؛ برند پوشاک تغییر می‌کند

در بسکتبال شرایط متفاوت است و فدراسیون با یک برند چینی برای تهیه البسه خود در سال‌های اخیر قرارداد داشته و در مسابقات اخیر هم از آن استفاده می‌کند. به ‌نظر می‌رسد در راستای سیاست‌های ابلاغ‌شده از سوی وزارتخانه فدراسیون بسکتبال باید به فکر تغییر برند و عقد قرارداد با یک شرکت داخلی باشد. علی توفیق، دبیر فدراسیون بسکتبال در این‌باره می‌گوید: «قرارداد البسه تیم‌های ملی مربوط به گذشته است و در‌ سال جدید در این‌باره تجدید نظر خواهد شد. در رابطه با ابزارهایی مثل توپ و سبد اگر تولیدات داخلی استانداردهای لازم را داشته باشند، قطعا از کالای ایرانی استفاده می‌کنیم. امیدوارم در آینده تولیدات داخلی به سطحی برسند که تمامی استانداردها را داشته باشند.»

کشتی؛ صددرصد ایرانی

در روزهای اخیر و در راستای تحقق شعار حمایت از کالای ایرانی، فدراسیون کشتی اعلام کرد: «در چهار ‌سال گذشته با حمایت از کالای ایرانی، البسه ملی‌پوشان را از تولیدکنندگان داخل کشور تهیه کرده‌ایم. فدراسیون کشتی با توجه به پیشنهادات برندهای معتبر خارجی برای تهیه البسه ملی‌پوشان با نگاه ویژه و حمایت از کالاهای تولید ایران، از البسه و پوشاک ایرانی(دوبنده و گرمکن) برای تیم‌های ملی خود در ورزش ملی کشور در اردوها و مسابقات استفاده کرده است. همچنین فدراسیون کشتی در مسابقات ورزشی و تجهیز خانه‌های کشتی نیز از تشک‌های ساخت ایران استفاده کرده است.»

تیراندازی؛‌ فشنگ نداریم!

حتی قبل از این‌که بحث حمایت از کالای ایرانی به ‌صورت رسمی مطرح شود، ملی‌پوشان تیراندازی ایران برای تمرینات خود مشکل کمبود فشنگ و مهمات داشتند. به دلیل نبود فشنگ و ساچمه مد نظر در داخل ایران و وجود برخی تحریم‌ها در سال‌های اخیر تیراندازان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کردند. به‌نظر می‌رسد با توجه به این‌که فدراسیون‌ها قصد دارند از کالای ایرانی حمایت کنند، برای حمایت از ملی‌پوشان تیراندازی هم تمهیداتی درنظر گرفته شود. البته روز گذشته خبر رسید در نشست هیأت‌رئیسه این فدراسیون مقرر شده به منظور حمایت از کالا و تولیدات داخلی، بسته حمایتی این فدراسیون شامل یک قبضه اسلحه تولید کارشناسان ایرانی، یک دستگاه پرتابل پرتاب بشقابک تولید متخصصان داخلی و سیبل‌کش‌های طراحی‌شده مهندسان کشورمان به صورت رایگان در اختیار سرمایه‌گذاران قرار گیرد. رئیس فدراسیون تیراندازی در این نشست با اشاره به شعار‌ سال ٩٧ و با تأکید بر این‌که همه موظف هستیم از تولیدکنندگان داخلی حمایت کنیم، گفت: «برای آن‌که اقتصاد جامعه رونق گیرد و مشکل بیکاری حل شود، باید به تولیدکنندگان داخلی اعتماد کنیم و با همراهی در راه بهبود کیفیت و ارتقای دانش تیراندازی گام برداریم.»

دوومیدانی؛ فرصتی برای معرفی تولیدات داخلی

رشته دوومیدانی که در بازی‌های آسیایی و المپیک از گستردگی بالایی برخوردار است و موفقیت در ماده‌های مختلف آن می‌تواند برای کشورمان بازتاب خوبی داشته باشد؛ برنامه‌هایی برای حمایت از کالای ایرانی دارد. مجید کیهانی، رئیس فدراسیون دوومیدانی در این رابطه می‌گوید: «ما در حوزه ورزش با کالاها و البسه ورزشی سروکار داریم که بخشی از آن در داخل تولید می‌شود. در دوومیدانی نیز استراتژی خود را براین مبنا قرار داده‌ایم. میادین ورزشی فرصت مهمی برای معرفی تولیدات داخلی هستند. ورزشکاران ما وقتی با لوازمی که تولید داخلی کشورمان است، روی سکو بروند؛ در واقع کار بزرگی انجام می‌دهند.»

والیبال؛ الزام FIVB درباره توپ و تور

والیبال در سال‌های اخیر از یک برند داخلی برای تهیه البسه تمامی تیم‌های ملی در رده‌های سنی مختلف استفاده کرده و حتی در میادین بین‌المللی هم از پوشاک این برند استفاده می‌کند. با این حال در زمینه ابزار مورد استفاده در والیبال کار فدراسیون برای بومی‌سازی سخت خواهد بود. توپ، تور، میله و سایر ابزارهای برگزاری یک مسابقه اکثرا نمونه‌های داخلی ندارند. مثلا مارک توپ‌ها باید میکاسا باشد و کاری از دست فدراسیون برنمی‌آید که باید دید چه تصمیمی در این ‌خصوص گرفته می‌شود. محمود افشاردوست که به‌تازگی از سمت دبیرکلی فدراسیون والیبال کنار رفته، در این‌باره می‌گوید: «در بحث پوشاک چند سالی است که از برند داخلی استفاده می‌کنیم اما در زمینه توپ و تور برای مسابقات بین‌المللی الزاماتی از سوی فدراسیون جهانی وجود دارد تا از برندهای طرف قرارداد با FIVB استفاده شود. با این حال در مسابقات داخلی می‌توان از تور و میله‌های ایرانی استفاده کرد.»

هندبال؛ حساسیت روی البسه

هندبال هم مثل خیلی از فدراسیون‌های دیگر برای تهیه تجهیزات این رشته مجبور است که به خاطر نداشتن نمونه داخلی از محصولات خارجی استفاده کند. محمدرضا رجبی، دبیر فدراسیون هندبال در این‌باره می‌گوید: «متاسفانه تجهیزاتی مثل توپ، کفش و حتی چسب‌هایی که بازیکنان به دست خود می‌زنند، اصلا در داخل کشور تولید نمی‌شود و مجبوریم از شرکت‌های خارجی خریداری کنیم. البته فدراسیون سعی می‌کند در مسابقات داخلی تا جایی که می‌تواند از کالای ایرانی حمایت کند اما برخی از موارد دیگر از دست ما خارج است.» در بخش البسه نیز هندبالیست‌ها‌ سال گذشته از یک برند خارجی استفاده می‌کردند. دبیر فدراسیون دراین‌باره هم توضیح داد: «سعی می‌کنیم قرارداد جدید ما با یک شرکت داخلی باشد. با این حال هندبال با سایر رشته‌ها تفاوت دارد؛ چون درگیری در زمین بسیار زیاد است و هر لحظه ممکن است پیراهن بازیکنان پاره شود. امیدواریم شرکت‌های داخلی بتوانند خواسته‌های ما را برآورده کنند.»

ورزش‌های همگانی؛‌ ٧٠‌درصد با تجهیزات ایرانی

فدراسیون ورزش‌های همگانی که ٥٧ رشته ورزشی را برای عموم در برمی‌گیرد و بیشتر با مردم در ارتباط است تا ورزشکاران؛ به دنبال بومی‌سازی تجهیزات خود بوده و هست. علی مجدآرا، رئیس فدراسیون ورزش‌های همگانی در رابطه با حمایت فدراسیون‌های ورزشی از کالای ایرانی می‌گوید: «تاکنون بالغ بر ٠‌٧درصد از نیازهای تجهیزاتی ورزش‌های همگانی با استفاده از این روش بومی‌سازی و تولید شده و همزمان با اجرایی‌شدن طرح‌های تحول در ورزش همگانی، این فدراسیون درصدد است تا کلیه وسایل و تجهیزات مورد نیاز را با حمایت از کالای ایرانی از طریق تولید ایرانی در دسترس همگان قرار دهد. در برخی رشته‌های ورزش همگانی همانند پینت بال که ورزشی وارداتی محسوب می‌شود؛ ارکان اصلی آن نظیر سلاح بکارگیری شده درحال‌ حاضر قابلیت تولید داخلی را نداشته اما امکان بهره‌مندی از مهمات داخلی وجود دارد.»

ورزش‌های رزمی؛ تمام ایرانی

محمود رشیدی،‌ رئیس فدراسیون ورزش‌های رزمی در گفت‌وگویی که روز گذشته داشته،‌ اعلام کرده این فدراسیون تمام نیازهای تیم‌های خود را با تولیدکنندگان ایرانی تأمین می‌کند: «فدراسیون ورزش‌های رزمی با پیروی از منویات مقام معظم رهبری، در سال‌جاری با دقت و قاطعیت، تمام نیازهای تیم‌های رزمی خود را با عقد قرارداد با تولیدکنندگان ایرانی، خریداری و تأمین می‌‌کند و در تمام جلسات و برنامه‌ها نیز به تمامی رشته‌های رزمی این موضوع یادآوری و تأکید خواهد شد. سازمان‌ها و نهادهای ورزشی، وسایل متعددی از قبیل کفش، گرمکن و سایر تجهیزات ورزشی نیاز دارند و با برنامه‌ریزی دقیق می‌توانند نیازهای خود را از داخل و توسط تولیدکنندگان ایرانی تأمین کنند.»