چهار سال پیش در چنین روزهایی داشت آماده می‌شد تا دومین جام‌جهانی متوالی خود را به همراه تیم‌ملی فوتبال ایران تجربه کند؛ اما این روزها شباهتی با «آندوی» چهار سال پیش ندارد. آندرانیک تیموریان در سابقه فوتبالی‌اش تجربه دو حضور موفق در جام‌جهانی را دارد. او نخستین‌بار در جام‌جهانی آلمان برای ایران به میدان رفت و بعد از آن بود که روزهای رویایی‌اش استارت خورد. نمایش فوق‌العاده آندو در آلمان باعث شد که او مورد توجه باشگاه‌های انگلیسی قرار بگیرد و از همان موقع آندو ستاره فوتبال ایران در میانه میدان شد.
او در جام‌جهانی ٢٠١٤ برزیل هم همان‌طور که قابل پیش‌بینی بود، نمایشی جنگجویانه داشت و عملکردش از طرف کارلوس کی‌روش هم مورد ستایش قرار گرفت. آندو یکی از ستاره‌های تیم‌ملی در برزیل بود و به نظر می‌رسید حضورش در سومین جام‌جهانی هم تضمین‌شده باشد؛ اما در چهار سال گذشته هیچ چیز آن‌طور که او می‌خواست، پیش نرفت. آندو به واسطه سال‌ها حضور در میانه میدان تیم‌ملی و حضور کوتاه اما موفق در استقلال توانسته بود هم محبوب باشد و هم موفق و ازجمله معدود بازیکنان ایرانی بود که می‌توانست در ٣٦ سالگی هم حضور در جام‌جهانی را تجربه کند تا خداحافظی باشکوهی از فوتبال ملی داشته باشد ولی تصمیم‌های او در دو سه سال اخیر برای انتخاب تیم‌های باشگاهی آندو را هم از روزهای اوج دور کرد و هم از تیم ملی.
او از آبان ماه سال ٩٥ دیگر به تیم‌ملی دعوت نشد و در بازی‌های مرحله مقدماتی هم جایی در تیم کارلوس کی‌روش نداشت تا مشخص شود کی‌روش حتی با بازیکن مورد علاقه‌اش هم تعارف ندارد و وقتی پای منفعت تیم‌ملی به میان بیاید او جدی‌ترین تصمیم‌ها را می‌گیرد. با این حال تا همین چند وقت پیش هم او امیدوار بود باز هم کی‌روش را مجاب کند تا به تیم‌ملی دعوت شود اما درنهایت هم این اتفاق رخ نداد تا رکورد منحصربه‌فردی که آندو آرزوی رسیدن به آن را داشت، برایش ثبت نشود. او این روزها با وجود تعطیلی مسابقات لیگ تمرینات اختصاصی خود را پیگیری می‌کند و نرفتن به جام‌جهانی انگیزه‌هایش را کم نکرده است. آندو بعد از مدت‌ها سکوتش را شکسته و درباره حال و هوای این روزهایش و لیگی که پشت سر گذاشته است با خبرنگار «شهروند» گفت‌وگو کرده است.
برخی از تصمیم‌هایم از روی اجبار بود
آندو در سال‌های اخیر تصمیم‌های خوبی برای انتخاب تیم‌های باشگاهی‌اش نگرفته است. این را خودش هم قبول دارد؛ اما برخی اتفاقات هم در تصمیم‌های او تاثیرگذار بودند. شاید روزهای بد باشگاهی آندو از همان وقتی شروع شد که به دلیل اختلاف نظر با امیر قلعه‌نوعی استقلال را ترک کرد و به تراکتورسازی رفت. او بعد از بازگشت دوباره به لیگ قطر باز هم به ایران برگشت و یک نیم‌فصل برای سایپا بازی کرد. آندو یک نیم‌فصل هم برای ماشین‌سازی بازی کرد که دقیقا در همان برهه زمانی از تیم‌ملی خط خورد. او در تصمیمی که به نظر هوشمندانه می‌رسید، قصد کرد به استقلال برگردد تا باز هم به تیم‌ملی دعوت شود اما محرومیت استقلال از نقل‌وانتقالات مسیر زندگی فوتبالی آندو را هم عوض کرد.
خودش در این‌باره می‌گوید: «اتفاقات در فوتبال قابل پیش‌بینی نیستند. نه‌تنها در مستطیل سبز بلکه خارج از آن هم شما نمی‌توانید به تنهایی برای خودتان تصمیم بگیرید. من با بخشیدن بخش زیادی از طلبم پیشنهاد برگشت به استقلال را قبول کردم؛ اما بسته‌بودن پنجره نقل‌وانتقالاتی این تیم اتفاقی غیرقابل پیش‌بینی بود که من هم نمی‌توانستم کاری برای آن انجام دهم. مجبور شدم قراردادم را با استقلال فسخ کنم و به تیم دیگری بروم. خدا را شکر تصمیم خوبی گرفتم و توانستم به همراه نفت و علی دایی قهرمان جام حذفی شوم؛ اما شرایط در نفت به گونه‌ای بود که دیگر نمی‌شد در این تیم بمانم.»
بازگشت به استقلال دست خودم نبود
با پایان محرومیت استقلال برای جذب بازیکن و آزادبودن آندو به نظر می‌رسید مانعی برای بازگشت او به این تیم وجود نداشته باشد. از طرف دیگر او نیم‌فصل خوبی را با نفت گذرانده و در قهرمانی جام‌حذفی این تیم نقش مهمی ایفا کرده بود. به نظر می‌رسید شرایط برای بازگشت او به استقلال مهیا است؛ چون هواداران این تیم هم از برگشتن سامورایی استقبال زیادی می‌کردند اما این‌بار سرمربی آبی‌ها بود که او را نخواست. آندو در این‌باره می‌گوید: «هم خودم و هم برادرم همیشه گفته‌ایم استقلال مثل خانه ما است.
خانواده من استقلالی هستند و همه این را می‌دانند. علاوه بر اینها من همیشه رابطه خوبی با هواداران داشتم و هروقت که در ترکیب استقلال بودم، از جان و دل برای این تیم بازی کردم. در اولین سال حضورم در استقلال با انگشت شکسته هم برای این تیم به میدان رفتم و دوست داشتم باز هم کنار تیم محبوبم باشم؛ اما خودم هم نمی‌دانم چه چیزی باعث شد که سال گذشته به استقلال برنگردم. انگیزه زیادی برای حضور در این تیم داشتم اما واقعیت این است که همه چیز دست من نبود.
اگر به خودم بود که سال گذشته را در استقلال بازی می‌کردم اما نشد که برگردم؛ البته خدا را شکر می‌کنم که شرایط خوبی در گسترش داشتم و به همراه این تیم بازی‌های خوبی را ارایه دادم.» می‌پرسیم فکر نمی‌کنی تصمیم‌های درستی برای انتخاب باشگاه‌هایت نگرفتی و آندو می‌گوید: «باز هم تأکید می‌کنم که خیلی وقت‌ها همه چیز دست خود آدم نیست. در فوتبال همه چیز غیر قابل پیش‌بینی است و برخی اتفاقات به آدم تحمیل می‌شوند.خدا را شکر می‌کنم که همیشه با دل و جان و متعصبانه فوتبال بازی کرده‌ام و افتخارات زیادی به دست آورده‌ام.»
خداحافظی از فوتبال؟ حرفش را نزنید
این روزهای کاپیتان سابق تیم‌ملی چطور سپری می‌شود؟ آندو پاسخ می‌دهد: «همیشه سعی کرده‌ام اصول حرفه‌ای‌گری را رعایت کنم. در ٣٦ سالگی هم ترجیح می‌دهم حرفه‌ای باشم و با وجود تعطیلی بازی‌ها دست از تمرین برنمی‌دارم. بعد از پایان لیگ هر روز به طور اختصاصی تمرین می‌کنم؛ چون نمی‌خواهم از شرایط ایده‌آلم دور شوم.» با این‌که آندو حتی در تعطیلات هم دست از تمرین برنمی‌دارد و برعکس فوتبالیست‌های کم سن و سال به خودش مرخصی نداده، اما شایعاتی درباره خداحافظی او از فوتبال شنیده می‌شود.
کاپیتان سابق تیم‌ملی درباره این شایعه می‌گوید: «نمی‌دانم چرا فوتبال ایران همیشه پر از شایعه و اخباری است که حتی روح خود آدم از آنها بی‌خبر است. من در حال حاضر هیچ تصمیمی برای خداحافظی از فوتبال ندارم و اتفاقا در دوران آمادگی به سر می‌برم. در حال حاضر شرایطم برای ادامه فوتبال کاملا مناسب است و دلیلی برای خداحافظی نمی‌بینم و اتفاقا این توانایی را در خودم می‌بینم که تا ٥ سال دیگر هم بتوانم بازی کنم.»
برای سلیقه کی‌روش احترام قایلم
آندو تا همین یکی دو ماه پیش هم امیدوار بود که بتواند سومین جام‌جهانی را با پیراهن تیم‌ملی تجربه کند. او که نخستین کاپیتان ارمنیتبار تیم‌ملی فوتبال ایران است، می‌توانست با همراهی تیم‌ملی در روسیه رکورد بی‌نظیر حضور در سه جام‌جهانی را به نام خودش ثبت کند. افتخاری که حداقل تا ٨ سال آینده کسی جز مسعود شجاعی نمی‌تواند آن را به دست بیاورد. آندو هم امید زیادی به این اتفاق داشت. او در جام‌جهانی ٢٠١٤ تصاویری به یاد ماندنی از خود خلق کرد و به نظر می‌رسید چهار سال بعد در روسیه هم از نفرات اصلی تیم‌ملی باشد اما حالا آندو باید از تهران و پای قاب شیشه‌ای نمایش همبازیانش را دنبال کند.
بی‌شک این اتفاق برای او خوشایند نیست اما آندو نمی‌تواند آن را تغییر دهد: «حضور در دو جام‌جهانی به همراه تیم‌ملی اتفاق بزرگی برای من بود. در ایران بازیکنان زیادی نیستند که سابقه حضور در جام‌جهانی را داشته باشند و این‌که من دوبار به همراه تیم‌ملی این اتفاق ناب را تجربه کردم، برایم بسیار باارزش است. جام‌جهانی برای همه فوتبالیست‌های دنیا چالشی بزرگ است و من هم خیلی دوست داشتم برای سومین‌بار آن را تجربه کنم؛ اما متاسفانه نشد. این‌که چرا در حال حاضر همراه تیم‌ملی نیستم سلیقه و خواست سرمربی محترم تیم‌ملی است که برایش احترام بسیار زیادی قایل هستم. از نظر خودم در فصل اخیر لیگ برتر بازی‌های خوبی ارایه دادم اما باز هم این کی‌روش است که تصمیم نهایی را می‌گیرد.»
آندو همیشه جزو بازیکن‌هایی بوده که رابطه خوبی با کی‌روش داشته است. آیا این رابطه خوب همچنان برقرار است؟ آندو می‌گوید: «بله همچنان رابطه بسیار خوبی با آقای کی‌روش دارم و احترام بسیار زیادی برای ایشان قایل هستم.اتفاقا همین یک ماه پیش دیداری با او داشتم و حسابی با هم گپ زدیم. کی‌روش فصل جدیدی را برای فوتبال ایران رقم زده و امیدوارم این بار هم به همراه تیم‌ملی موفق باشد و خاطرات خوبی را برای مردم رقم بزند.» بعد از همین دیدار کی‌روش با آندو که خودش هم به آن اشاره می‌کند، شایعه دستیاری او در تیم‌ملی مطرح شد که آندو با تکذیب آن می‌گوید: «خیر در آن دیدار چنین بحثی بین من و آقای کی‌روش مطرح نشد و نمی‌دانم این اخبار به چه دلیل مطرح می‌شوند.»
از آندو می‌پرسیم جام‌جهانی را چطور برای تیم‌ملی پیش‌بینی می‌کند: «ایران در گروه بسیار سختی قرار دارد اما ما می‌توانیم الهام‌بخش بزرگی در روسیه باشیم. با شناختی که از تیم‌ملی کشورم دارم، می‌توانم امیدوار باشم که نمایش‌های شایسته‌ای از تیم‌ملی مقابل برترین‌های دنیا ببینیم. برای ایران آرزوی موفقیت می‌کنم و بی‌صبرانه منتظرم بچه‌های تیم‌ملی مثل چهار سال پیش نامشان را در دنیا سر زبان‌ها بیندازند.»
می‌توانیم لژیونر داشته باشیم
آندو یکی از لژیونرهایی است که توانست از تیم‌ملی به اروپا برود. از او می‌پرسیم آیا می‌توانیم امیدوار باشیم بازیکنی از ایران بعد از جام‌جهانی لژیونر شود. آندو می‌گوید: «بازیکنان شایسته‌ای داریم که بتوانند لژیونر شوند؛ البته کار سختی است اما امیدوارم بچه‌های تیم‌ملی بتوانند نظر استعدادیاب‌های اروپایی را جلب کنند. البته باید این را در نظر بگیریم که رفتن به اروپا یک بخش قضیه است و ماندگارشدن در آن‌جا یک بخش دیگر. ماندن در اروپا واقعا کار سختی است اما درمجموع امیدوارم اتفاقات خوبی برای تیم‌ملی و بازیکنان آن در روسیه رقم بخورد.»
خاطرات ماندنی با پیراهن تیم ملی
قاب‌های خاطره‌انگیزی از آندو با پیراهن تیم‌ملی در خاطرمان مانده است. او مقابل کره‌جنوبی در آخرین بازی مرحله مقدماتی جام‌جهانی برزیل با دست شکسته بازی کرد و خاطره‌ای خوش از خودش در آن بازی به یادگار گذاشت: «آن بازی برای ما حکم مرگ و زندگی را داشت. همان موقع در جریان بازی فهمیدم دستم شکسته ولی نمی‌توانستم بازی را ترک کنم. شاید باورتان نشود اما آن‌قدر غرق بازی بودم که متوجه درد دستم نشدم و یک ساعت بعد از بازی تازه درد شدیدی را تحمل کردم.» آخرین تصویر به یاد ماندنی از آندو گریه‌های او بعد از شکست ٣ بر یک مقابل بوسنی در جام‌جهانی برزیل است. او بعد از آن باخت و حذف تیم‌ملی از جام‌جهانی به تلخی گریست: «دوست نداشتم به آن زودی از جام‌جهانی حذف می‌شدیم اما خب شرایط ما قابل قیاس با تیم‌های همگروه‌مان نبود. امیدوارم امسال خاطرات شیرینی از جام‌جهانی برای‌مان باقی بماند.»
برای ساموئل ناراحت شدم
صعود استقلال به مرحله یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان آسیا مصادف شد با اتفاقی تلخ برای بازیکن سابق این تیم که کام آبی‌ها را حسابی تلخ کرد. جی لوید ساموئل در همان روز صعود استقلال به دلیل سانحه تصادف درگذشت. جی لوید در بولتون با آندو همبازی بوده و مرگش حسابی او را تحت تاثیر قرار داد: «از تمرین آمدم و خبر مرگ جی لوید را شنیدم. باورم نمی‌شد و فکر می‌کردم مثل خیلی از اخبارهای این مدلی شایعه است اما متاسفانه صحت داشت. با جی لوید در تماس بودم و از احوال هم باخبر بودیم. مرگش بشدت من را ناراحت کرد و امیدوارم روحش شاد باشد.»
پریسا اسلام‌زاده
- 18
- 2
