همين روز پنجشنبه بود که فيفا به‌صورت رسمي اعلام کرد قرعه‌کشي رقابت‌هاي جام جهاني ٢٠١٨ روسيه بر اساس رنکينگ تيم‌ها در جدول رده‌بندي فيفا صورت مي‌گيرد و ٣٢ تیم حاضر در اين رقابت‌ها برحسب رتبه‌شان در جدول سيدبندي مي‌شوند. قرار بر آن شده که تيم‌ها در چهار سيد مختلف قرار بگيرند و در نهايت هشت گروه چهارتيمي اين بازي‌ها مشخص شود. البته اين توضيح همين‌قدر مختصر بوده و عنوان‌شده که سازوکار نهايي اين طرح بعد از بازي‌هاي باقي‌مانده ملي در ماه اکتبر اعلام مي‌شود. قرعه‌کشي هم که طبق همين برنامه اعلام‌شده، قرار است روز اول دسامبر، مصادف با ١٠ آذر در کرملين برگزار شود.
قرعه‌کشي براساس رده‌بندي فيفا، چه چيزي را تغيير مي‌دهد؟
واقعيت اين است که چيز زيادي را تغيير نمي‌دهد! دليل اين موضوع هم بسيار ساده است: اين نوع قرعه‌کشي چيز تازه‌اي نيست. درست است مثلا براي اولين‌بار در تاريخ عنوان‌شده اين بار قرعه‌کشي بر اساس تيم‌هاي حاضر در هر قاره برگزار نمي‌شود و براساس رده تيم‌ها در جدول رده‌بندي کلي برگزار مي‌شود ولي با نگاهي دقيق‌تر به اين موضوع مي‌توان به اين داستان پي برد که چنين شيوه‌اي اصلا جدید نيست. طبق برنامه جديد، قرار است تيم‌هاي اول تا هفتم برتر دنيا در سيد يک قرار بگيرند و در کنار روسيه به‌عنوان تيم ميزبان، هشت تيم سيد اول را تشکيل دهند.
تا همين‌جا بايد اشاره کرد که اين داستان، تازه نيست. به‌عنوان مثال براي جام جهاني قبلي، يعني ٢٠١٤ برزيل نیز چنين فرمي پياده شد؛ هفت تيم نخست جدول به‌همراه برزيل که آن‌روزها تيم يازدهم دنيا بود، در سيد يک قرار گرفتند و بقيه تيم‌ها در سيدهاي بعدي دسته‌بندي شدند. اينکه گفته مي‌شود ديگر بر اساس تيم‌هاي قاره‌اي سيدبندي نمي‌شود هم عملا «حرف» است؛ چون طبق همين قانون جديد به غير از قاره اروپا، در هشت گروه حاضر در جام جهاني هيچ قاره‌اي نمي‌تواند دو نماينده داشته باشد. دليل اينکه اروپا مي‌تواند، اين است که از اين قاره ١٤ تيم به جام جهاني صعود مي‌کنند؛ پس لاجرم شش گروه در اين رقابت‌ها دو تيم اروپايي خواهند داشت. اين موضوع هم که عملا مورد جديدي نيست و پيش‌تر هم اعمال شده است.
شکل‌گيري گروه مرگ؟
سؤال ديگري که سيدبندي بر اساس رنکينگ تيم‌ها در رده بندي فيفا به‌وجود مي‌آورد، اين است که ممکن است گروه يا گروه‌هاي مرگ متعددي در جام جهاني شکل بگيرد؟
واقعيت اين است که اين خطر هميشه در همه ادوار جام جهاني وجود داشته است. اگرچه طبق رده‌بندي کنوني، مثلا هم‌گروه‌شدن تيم‌هايي مثل برزيل و اسپانيا درحالحاضر چندان بعيد نيست ولي عملا اتفاق پيچيده‌تري نخواهد افتاد؛ مگر اينکه تيم‌هاي مدعي از رده هفدهم پايين‌تر رفته و در سيد سوم قرار بگيرند.
درحالحاضر همه تيم‌هايي که سابقه قهرماني را در جام جهاني دارند، تا همان رتبه هفدهم ايستاده‌اند؛ فقط سه تيم ايتاليا (١٧)، اروگوئه (١٦) و انگليس(١٥) هستند که خطر رفتن به سيد سوم تهديدشان مي‌کند. سه تيمي که دست بر قضا گروه مرگ جام جهاني ٢٠١٤ برزيل را هم تشکيل داده بودند. حالا فرض کنیم ايتاليا به سيد سوم سقوط کند و آن‌وقت بدترين گروه، مثلا مي‌تواند هم‌گروهي برزيل، اسپانيا و ايتاليا باشد.
چه تغييري براي ايران مي‌کند؟
سؤال اصلي وضعيت تيم ملي ايران در اين سيدبندي است؛ ايران فعلا در ره‌بندي فيفا تيم ٢٥ دنياست؛ يعني اگر هر ٢٤ تيم بالاتر از اين کشور، به جام جهاني برسند، ايران به سيد چهارم مي‌رود ولي از‌آنجا‌که تعداد زيادي از تيم‌هاي بالاتر از ايران در رده‌بندي فيفا شانسي براي رسيدن به جام جهاني ندارند (يا شانس اندکي دارند)، پس ايران طبيعتا در سيد سوم اين رقابت‌ها قرار مي‌گيرد.
از‌آنجا‌که به غير از قاره اروپا، در هر گروه فقط يک تيم از هر قاره مي‌تواند حاضر باشد، پس طبيعتا براي ايران هم دوباره فاکتور شانس نقش زيادي را ايفا مي‌کند؛ سخت‌ترين گروه براي ايران مي‌تواند مثلا هم‌گروهي با برزيل، ايتاليا و آمريکا باشد و گروه‌هاي ساده‌تري هم مي‌تواند انتظار شاگردان کي‌روش را بکشد. تنها منفعتي که اين سيدبندي بر اساس رده‌بندي فيفا مي‌تواند براي ايران داشته باشد، اين است که حداقل روي کاغذ با يک تيم ضعيف‌تر از خودش در جام جهاني هم‌گروه مي‌شود؛ همين.
- 9
- 6
