زندگینامه حضرت ذوالکفل پیامبر بنی اسرائیل

حضرت ذوالکفل

چکیده ای از زندگینامه حضرت ذوالکفل:

نام کامل: ذوالفکفل

تاریخ تولد: ۴۸۳۰ سال بعد از هبوط آدم

طول عمر: ۷۵ سال

تکرار نام در قرآن: در دو سوره انبیاء و ص

قوم: بنی اسرائیل

محل دفن: دزفول

بیوگرافی حضرت ذوالکفل

زندگینامه ذوالکفل:

ذوالکفل پیامبر بنی اسرائیل می باشد که ۴۸۳۰ سال بعد از هبوط آدم ظهور پیدا کرد و به مدت ۷۵ سال زنده ماند. بیشتر مورخان نام این پیامبر را حزقیل و لقبش را ذوالکفل می دانند. نام پدر ایشان ادریم بوده است. درباره نسب ایشان اختلاف نظر وجود دارد برخی نسب ایشان را الیاس، برخی یسع و برخی زکریا می دانند، اما به هر صورت ایشان پیامبر بودند که بعد از سلیمان امور هفتاد پیغمبر دیگر را نیز برعهده داشت. 

محمد بن جزیر طبری ذوالکفل را مردی نیک می داند که پیامبری نداشته است، از طرفی بیدوی هم ذوالکفل را با حزقیال برابر می داند. بنابر داستان های روایت شده از پیامبران ذوالکفل پسر داوود و برادر سلیمان می باشد. 

در قرآن اما ذوالکفل را مردی صبور و نیک سیرت معرفی می کند. مقبره ای که به ذوالکفل منسوب می شود در عراق در نزدیکی نجف در روستایی به نام کفل قرار دارد که یهودیان و مسلمانان به زیارت آن می روند. بنا بر آنچه گفته اند او غیر حزقیل و الیسع بلکه وصی الیسع می باشد که به پیامبری بر کنعانیان منسوب می شود و امروزه ذوالکفل نام محلی است میان حلة و بغداد نزدیک برص و به آنجا قبه‌ای که گویند قبر و مزار ذوالکفل است. 

حضرت ذوالکفل؛ پیامبر بنی اسرائیل

از آنجایی که این پیامبر از قوم بنی اسرائیل بود نامش را در قرآن عنوان می کنند، باوجودی که این کلمه عربی است در اصل از زبان عبرانی گرفته شده است، باید اشاره کرد اختلاف هم در این زمینه وجود دارد و گمان می شود که او حزقیل باشد. 

برخی از محققان اعتقاد دارند که ذوالکفل از بنی اسرائیل نیست بلکه تمام افکار، مواعظ و اعتقادات او با بنی اسرائیل در تضاد می باشد، پس او را عضو یکی از قبائل عرب می دانند همچنین نبوت او را انکار می کنند. نام مردی از از بنی اسرائیل که حریص به محرمات می باشد اما بعد از گذشت مدتی توبه کرده و گفته والله لااعصی الله ابداً و قضا. در همان شب هم فوت می کند و صبح آن روز این جمله را روی در خانه او دیدند: «ان الله قد غفر لذی الکفل».

ذوالکفل در روایات مختلف:

ذوالکفل لقب می باشد و در تطبیق آن بر مصداق اختلاف است. در روایتی که از امام علی نقل می شوند ذواکفل نام دیگر یوشع بن نون است. 

امام جواد در روایات عنوان می کند که نام این پیامبر «عويديا بن ادريم» است. در روایتی دیگر علامه مجلسی صحبت امام جواد را معتبرتر می داند. البته شاید بتوان میان این دو روایت نتیجه گرفت که امام جوادعليه السلام اسم عبراني و امام علي عليه السلام نام عربي ايشان را بيان كرده اند.

در قرآت و روایات اسلامی ذوالکفل را پیامبری از بنی اسرائیل می دانند. محمد بن جریر طبری معتقد است که ذوالکفل مردی نیکو بوده اما مقام پیامبری نداشته است. 

حضرت ذوالکفل در روایات

ذوالکفل در قرآن:

نام حضرت ذوالکفل در دو سوره قرآن آمده است که شامل سوره انبیاء و ص می باشد. «و إسمعیل و إدریس و ذا الکفل کل من الصبرین» واسماعیل و ادریس و ذو الکفل را (یاد کن) که همه از صابران بودند و «ذا الکفل» که از پیامبران بوده است. 

با این وجود بسیاری اعتقاد دارند که او از صالحان بوده است، ظاهر آیات قرآن وی را در ردیف پیامبران بزرگ قرار می دهد که وی از انبیا الهی است و بیشتر به نظر می رسد که پیامبران بنی اسرائیل می باشد. علت نامگذاری او با این نام با توجه به اینکه «کفل» (بر وزن فکر) هم به معنی نصیب و هم به معنی کفالت و عهده داری آمده است. 

در علت این نامگذاری احتمالات متعددی وجود دارد، برخی افراد اعلام کرده اند خداوند نصیب وافری از ثواب و رحمتش در برابر اعمال و عبادات فراوانی که انجام می‌داد و برخی می گویند چون تعهد داده بود شب ها به عبادت برخیزد و روزها روزه بگیرد همچنین زمان قضاوت هرگز خشمگین نباشد تا آخر به وعده وفا کند، به همین دلیل ذالکفل نامیده می شود. 

برخی هم اعتقاد دارند که ذا الکفل لقب «الیاس» است همانطور که «اسرائیل» لقب «یعقوب»، و «مسیح» لقب «عیسی»، و «ذا النون» لقب «یونس» لقب می باشند. 

در سوره ص خداوند می فرمایند: «و اذکر إسماعیل و الیسع و ذا الکفل و کل من الأخیار» 

ترجمه: یاد کن اسماعیل و یسع و ذو الکفل را (که) همه از نیکان بودند (ص، ۴۸).

«ذا الکفل» همانگونه که گفته شده مشهور به این است که از پیامبران بوده، و ذکر نام او در ردیف نام پیامبران در سوره انبیاء آیه ۸۵ بعد از نام اسماعیل و ادریس گواه بر این معنی است. برخی اعتقاد دارند که وی از پیامبران بنی اسرائیل است، همچنین او فرزند ایوب است اما نام اصلی اش «بشر» یا «بشیر» یا «شرف» بوده است. برخی او را همان «حزقیل» می‌دانند که ذا الکفل به عنوان لقب او انتخاب شده است.

حضرت ذوالکفل در قرآن

پيامبري ذوالكفل عليه السلام:

بین علما و مورخین مشهور است که ذوالکفل پیامبر بوده است. همانطور که اكثر مفسرين از كلمه «رَحْمَتِنا» در آيه شريفه «وَأَدْخَلْناهُمْ فِي رَحْمَتِنا إِنَّهُمْ مِنَ الصَّالِحِينَ» به جهت نمایش نبوت و پیامبری استفاده می کنند. حضرت عبدالعظیم حسنی از امام جوادعليه السلام عنوان کرده و درباره ذوالكفل عليه السلام از امام پرسیدند: «… ذوالكفل نبي مرسل مي باشد.»

رسالت ذوالكفل عليه السلام:

باتوجه به اطلاعات اندکی که در کتب تاریخی و تفسیری وجود دارد ایشان از اهالی حضرموت بوده است. ذوالكفل عليه السلام يكي از انبياء بني اسرائيل است که بعد از حضرت سلیمان به نبوت رسید. اما نام مكاني كه ذوالكفل عليه السلام در آن مبعوث شده، در كتب تاريخي ثبت نشده است.

وی در میان مردم قضاوت می کرد اما هیچ موقع خشمگین نمی شد مگر اینکه خداوند آنچنان که می فرمایند: روزي ابليس فردي را بر ذوالكفل عليه السلام موكّل كرد كه ايشان را خشمگين و غضبناك كند اما نتوانست به هدف خود دست پیدا کند در نتیجه سرافكنده و ناكام به سوي شيطان بازگشت.

در قاموس تورات هم اینگونه آمده است که: «عويديا (ذوالكفل عليه السلام) يكي از انبياء بني اسرائيل مي باشد كه در سنه ۵۷۸ قبل از ميلاد مسيح عليه السلام مي زيسته و گمان مي رود كه ايشان هم عصر حضرت ارميا و حزقيل عليهم السلام بوده و براي ايشان كتابي بوده است كه از كتب عهد قديم به شمار مي آيد.»

سرانجام ذوالكفل عليه السلام:

براساس آنچه آمده است قبر او در بابل (عراق) ما بين حِلِّه و بغداد مي باشد و محل دفن وي «بَرْمَلاحَه» نام دارد. قبر او نزدیک به مسجد نخیله قرار دارد و در نزدیکی قبر وي، قبر قاسم، فرزند برومند امام موسي كاظم عليه السلام مي باشد. ذوالکفل به معنای صاحب حصار است که در قرآن و روایات اسلامی از پیامبران بنی اسرائیل دانسته شده است. 

بیشتر مورخین لقب ایشان را ذو الکفل و نام او را حزقیل می دانند، نام پدرش ادریم بود و به مدت ۷۵ سال عمر کرده است. مقبره منسوب به ذوالکفل در عراق، در نزدیکی نجف در روستایی به نام کفل قرار دارد که یهودیان و مسلمانان آن را زیارت می کنند.

گردآوری: بخش بیوگرافی سرپوش