زندگینامه امام علی (ع)

مهربانی امام علی (ع) با کودکان

چکیده ای از زندگینامه " امام علی (ع)":

نام کامل: علی بن ابی طالب

لقب ها:امیرالمؤمنین، مرتضی، اسداللّه، حیدر کرار، سید عرب، سیدالمسلمین، امام المتّقین

تاریخ تولد:۱۳ رجب سال سی ام عام الفیل

محل تولد:کعبه، مکه، حجاز

درگذشت:۲۱ رمضان ۴۰ هجری

مدفن:حرم علی بن ابی طالب، نجف، عراق

محل زندگی:عربستان و عراق

پدر:ابوطالب

مادر:فاطمه بنت اسد

همسران:حضرت فاطمه، امامه، اسماء بنت عمیس، لیلی التمیمی و ام البنین.

فرزندان:امام حسن، امام حسین، محمد حنفیه،حضرت زینب،حضرت عباس، ام کلثوم

خلافت:۴۰–۳۵ هجری

نقش:امام اول شیعیان، خلیفهٔ چهارم اهل سنت 

زندگینامه امام علی (ع):

علی بن ابی طالب (به عربی: عَلِیّ ٱبْن أَبِی طَالِب‎) زادهٔ ۱۳ رجب ۳۰ عام الفیل برابر با ۲۳ قبل از هجرت، درگذشت ۲۱ رمضان ۴۰ قمری، امام اول تمامی شاخه های مذهب شیعه، خلیفهٔ چهارم از خلفای راشدین اهل سنت، و پسرعمو و داماد محمد(ص) است. امام علی ( ع) فرزند ابوطالب و فاطمه بنت اسد، همسر فاطمهٔ زهرا، و پدر حسن،  حسین، و زینب است.  برادران امام علی ( ع)،  طالب،  عقیل،  جعفر و خواهرانش هند یا ام هانی، جمانه، ریطه یا ام طالب و اسماء بودند.

امام علی(ع) نخستین مردی است که به حضرت محمد ایمان آورد و همواره یار و یاور ایشان بود. پیامبر اسلام آن حضرت را به فرمان خدا بعنوان جانشین خود تعیین نمود و از مردم برای او بیعت گرفت، ولی پس از رحلت پیامبر در سال ۱۱ هجری، تعدادی از مهاجرین و انصار در سقیفه بنی ساعده به طور خودسرانه از این دستور خودداری نموده و با ابوبکر به عنوان خلیفه مسلمانان بیعت نمودند! این واقعه باعث شد که آن حضرت عملا از سال ۳۵ هجری قمری و پس از عثمان به خلافت برسد. دوران ریاست امام علی( ع) بر حکومت اسلامی عموما به درگیری با معاویه،  اصحاب جمل و خوارج گذشت.

گفته اند که سررشته بسياري از علوم مسلمانان، من جمله نحو عربی،  کلام،  فقه و تفسیر به امام علی (ع) میرسد و فرقه های مختلف، سلسله سند خود را بدو می رسانند. کتاب معروف نهج البلاغه منتخبی از گفته ها و نوشته های امام علی(ع) است.

دوران کودکی امام علی (ع)

امام علی( ع) تنها کسی است که در خانهٔ کعبه به دنیا آمد. امام علی( ع) از سوی پدر و مادر با حضرت  محمد(ص) خویشاوند است. هنگامی که پدر حضرت محمد(ص) فوت کرد، ابوطالب که عموی حضرت محمد(ص) بود، قیم وی شد. وقتی که مادر محمد (ص) درگذشت، فاطمه بنت اسد نقش مادر را حضرت محمد(ص) داشت.

هنگامى که امام علی (ع) متولّد شد، مادرش فاطمه بنت اسد، وی را« حیدرة»( به معنای شیر) نامید. بعد از آن او و ابوطالب، به الهام الهى توافق کردند که وى را« على» بنامند.

به نقل از فاطمه بنت اسد:من به درون کعبه رفتم و از میوه ها و روزى هاى بهشتى خوردم. پس چون خواستم بیرون بیایم، کسى مرا ندا داد: « اى فاطمه! وی را« على» به نام که او على( عالی قدر ) است و خداوندِ علىّ اعلى مى فرماید:« نامش را از نام خود برگرفته ام و به ادب خود، تربیتش نموده ام و بر دشوارى هاى دانشم آگاهش کرده ام. اوست که بت ها را در خانه ام مى شکند، و اوست که بر بام خانه ام اذان مى گوید و مرا تقدیس و تمجید مى کند. پس خوشا به سعادت کسى که دوستش بدارد و اطاعتش کند، و واى بر کسى که سرپیچى اش کند و دشمنش بدارد!»».

۶ سالگی امام علی (ع)، در مکه قحطی شد. ابوطالب، مرد عیالمندی بود و اداره هزینه یک خانواده پرجمعیت در سال قحطی مشکل بود. از این جهت ، رسول خدا (ص) به عمویش عباس پیشنهاد داد که به ابوطالب در این امر کمک کند. به این علت، عباس، جعفر را، و پیامبراکرم (ص) علی(ع) را به خانه خود برد. 

 امام علی(ع) از این دوره چنین یاد می کند:

« آن گاه که کودک بودم، حضرت محمد( ص) مرا در کنار خود نهاد و بر سینه خویش جایم داد، و مرا در بستر خود می خوابانید، چنان که تنم را به تن خویش می سود و بوی خوشِ خویش را به من می بویانید و گاه بود که چیزی را می جَوید، بعد از آن آنرا به من می خورانید. از من دروغی نشنید، و خطایی در کردار ندید.»  

امام علی(ع) در خانه پیامبر (ص) و در دامان او پرورده شدند

ازدواج امام علی (ع) با فاطمه( سلام الله علیها)

حضرت فاطمه زهرا (س) دختر رسول خدا در خانه پدر بسر می برد. ابوبکر و عمر یکی پس از دیگری برای خواستگاری او آمدند اما رسول خدا صلی الله علیه و آله نپذیرفت.

در سال اول، دوم یا سوم هجرى، حضرت رسول( صلی الله علیه و آله) فاطمه( سلام الله علیها) را به امام علی (ع) تزویج كرد. بنا بر بعضى روایات مَهر آن حضرت پانصد درهم بود كه مطابق با وزن دوازده اوقیه و نیم نقره است( هر اوقیه چهل درهم است) و گفته اند كه مهر دختران دیگر حضرت رسول( صلی الله علیه و آله وسلم) هم به همین مقدار بوده است. 

امامت امام علی(ع)

امام علی (ع) در دوران ۲۵ ساله خلفای سه گانه تقریبا از امور سیاسی و حکومتی به دور بود و تنها به انجام خدمات علمی و اجتماعی مشغول بود؛ از جمله جمع آوری قرآنی که به مصحف امام علی (ع) مشهور شد و حفر قنات. همچنين خلفا با وی در مورد مسائل مختلف حکومتی نظیر قضاوت مشورت می کردند.

امام علی(ع) بعد از خلیفه سوم، به اصرار مسلمانان خلافت و حکومت را پذیرفت. امام علی( ع) در دوران حکومتش اهمیت ویژه ای برای عدالت قائل بود و دربرابر شیوه خلفا که بیت المال را طبق سوابق افراد تقسیم می کردند، ایستاد. امام علی(ع) دستور داد که عرب و عجم و هر مسلمانی از هر تیره و تبار که باشد، در سهم بیت المال برابر اند و تمام زمین هایی که عثمان به افراد مختلف واگذار کرده بود، به بیت المال بازگرداند. در دوره کوتاه حکومت امام علی(ع) سه جنگ سنگین داخلی جمل، صفین و نهروان درگرفت.

فضایل اخلاقی امام علی (ع)

اخلاق نیکوی امام علی(ع) زبانزد مردمان است.تا آن جا که دشمنانش که نتوانسته اند بر او خرده ای بگیرند، این صفت را عیبی برای آن حضرت برشمرده اند. 

در صبوری و گذشت، امام علی(ع) از همه مردمان گوی سبقت را ربوده بود.برای اثبات این گفته، کافی است بالاترین مراتب حلم او را بطور اعم در رفتار با اهل جمل و بطور اخص با مروان بن حکم و عبد الله بن زبیر ملاحظه کنیم.

• جوانمردی و بخشش امام علی (ع)
• پاك زیستن و خوب زندگی كردن سیره امام علی (ع) بود
• ملاطفت با یتیمان
• اموزش اخلاق اسلامی
• پرهیز از بیراهه رفتن و راه دیگران را بستن بود
• معاشرت با یاران و همراهان
• سفارش به عبادت خدا
• جهاد و شجاعت بی نظیر
• امام علی(ع) خردمند زمان و زمانه شناس و مالک گفتار و نوشتار و … است
• هدایت مخالفان

ویژگیهای ظاهری امام علی (ع)

از جمله كسانی كه وصف امام علی (ع) را مكتوب كرده اند، صاحب كتاب ذخائرالعقبی است. او می نویسد: امام علی (ع) ، مردی كامل، و قد او مایل به كوتاهی بود؛ رنگ پوس او سبزه سیر، با ریشی سفید و بلند، و چشمانی سیاه و درشت. زیبا صورت، خوشرو ، بسیار متبسم. با گردنی دراز مانند اُریقی نقره ای، و شانه هایی پهن و استخوانهایی مانند استخوان های شیر، و بازو و ساعدی چنان به هم پیچیده كه از یكدیگر پیدا نبودند. با پنجه هایی پهن و درشت و شكمی مایل به چاقی امّا نه به افراط، و ساق پایی ضخیم و به هم پیچیده با انتهایی باریك. عضلات ساعد نیز به هم پیچیده و كلفت و انتهایش باریك. راه رفتنش تا حدی شبیه به راه رفتن رسول خدا بود. با حالت دو، قدم به عرصه كارزار می گذاشت و در آن حال به چیزی توجه نمی كرد.

نیرو و قدرت امام علی (ع) چنان بود كه همه را به شگفتی وا می داشت. بسیار دیده شد كه سواری به به چالاكی، بی هیچ زحمت و دشواری، چون كودكی شیر خوار از روی زین بر می كند و بر زمین فرو می كوبد. و چه بسیار اتفاق افتاد كه مچ دست دلاوری را می گرفت، گویی جانش را گرفته است؛ و قدرت نفس كشیدن از او سلب می گردید.

حرم امام علی (ع) در نجف

شهادت امام علی(ع)

یکی از بزرگ ترين حوادث تاریخ مسلمانان که در راه تغییر مسیر اسلام اتفاق افتاد ، شهادت امام علی (ع) بود.

شهادت امام علی (ع) بدست ابن ملجم

امام علی(ع) در شب بیست‏ و یكم ماه رمضان سال چهل هجرى با شمشیر عبدالرحمن بن ملجم مرادى به شهادت رسید. عبدالرحمن بن ملجم مرادى شقى ‏ترین امت آخر زمان- لعنة الله علیه- در مسجد كوفه او را ضربت زد; بدین قرار كه آن حضرت در شب نوزدهم به مسجد رفت و مردم را براى نماز صبح بیدار مى‏ كرد و ابن ملجم ملعون از آغاز شب در كمین امام علی( ع) بود، چون امام علی( ع) در مسجد عبورش به او افتاد او كه مطلب خود را پنهان مى‏ داشت و از روى نیرنگ خود را به خوابزده بود ناگهان از جاى جست و ضربتى با شمشیر زهر آلود بر  امام علی(ع) زد.

امام علی( ع) روز نوزدهم و شب و روز بیست و یكم را تا نزدیك ثلث اول شب زنده بود آنگاه به شهادت رسید و در حالى كه محاسن شریفش به خون سرش رنگین بود مظلومانه به دیدار خداى خود شتافت.

گردآوری: بخش بیوگرافی سرپوش