صبح امروز و پیش از آغاز معاملات، نماد معاملاتی دو شرکت خودروساز ایران‌خودرو و سایپا به دلیل ابهامات مطرح شده در چند روز گذشته در مورد تداوم و نحوه عرضه خودرو در بورس کالا و ورود شورای رقابت بر مسئله قیمت‌گذاری خودرو متوقف و در مرحله اول تا تاریخ ۵ بهمن ماه تعلیق شدند./باشگاه خبرنگاران
دناپلاس به بورس برگشت
مدیرنظارت بر بورس: سازمان بورس با اتکا به اختیارات قانونی و حمایت از حقوق سهامداران و بازار سرمایه، تصمیمی برای لغو عرضه دناپلاس در بورس کالا نگرفته و فرآیندهای عرضه و ثبت سفارش در حال انجام است.
عرضه و ثبت سفارش خودروی دناپلاس فردا در بورس کالا انجام خواهد شد.
سرگردانی مردم در مناقشه قیمت‌گذاری خودرو
آرمان امروز نوشت: ورود بورس کالا به معادلات صنعت و بازار خودرو در کشور روندي طولاني داشت و بعد از مدتها کشمکش اين بازار، خصوصا با عرضه هاي اخير خود، در حال جا انداختن بورس به عنوان يکي از بازيگران موثر بازار خودرو بود.
با اين حال هنوز تا تثبيت بورس کالا به عنوان بازاري جديد براي معامله و قيمت گذاري خودرو فاصله اي طولاني وجود داشت که خبر رسيد عرضه خودرو در اين بازار با ورود مدعي کهنه کار قيمت گذاري کالاهاي انحصاري يعني شوراي رقابت، متوقف شده‌است.
توقف عرضه خودرو در بورس کالا در حالي صورت گرفت که متقاضيان خود را براي عرضه پرشمار – ۴ تا ۵ هزار دستگاه - دنا پلاس آماده مي‌کردند و هفته گذشته نيز ۴ هزار دستگاه شاهين در بورس عرضه شده بود. هفته هاي قبل هم عرضه شاسي بلندهاي گروه بهمن يعني ديگينيتي و فيديليتي و شاسي بلند ايران خودرو يعني هايما را شاهد بوديم. پژو ۲۰۷ هم يکي ديگر از خودروهايي بود که به بورس کالا آمده بود و به تازه گي نيز اطلاعيه عرضه خودروهاي وارداتي در بورس رونمايي شده بود.
خودرو براي مردم کالايي مصرفي است که البته در شرايط تورم شديد کنوني کارکرد سپر تورمي هم پيدا کرده و عرضه اين کالا در بورس به تدريج اين اميدواري را ايجاد کرده بود که دسترسي متقاضيان واقعي به اين کالا از حالت قرعه کشي و شانس خارج شده و روال قاعده‌مندتري به خود بگيرد. بازگشت دوباره شوراي رقابت به زمين بازي قيمت گذاري، به معناي رنگ باختن اين اميد و شروع دور جديدي از قيمت گذاري‌هايي است که فاصله زيادي با قيمت بازار دارد و رانت هزاران ميلياردي متقاضيان ميليوني را وارد صف خريد خودرو مي کند و از محل اين نوع قيمت گذاري سودهاي هنگفت نصيب برندگان قرعه کشي که بسياري از آنها واسطه و دلال هستند، مي شود.از طرفي فرآيند خريد خودرو در بورس و قرعه کشي نيز تحت تاثير ورود احتمالي شوراي رقابت با تغييراتي مواجه خواهد شد که سردرگمي مردم را براي خريد خودرو تشديد خواهدکرد.
مخالفت هاي جدي بهارستان نشينان با بورسي ماندن خودرو
در هفته هاي گذشته شاهد بوديم که يازده نماينده مجلس در نامه اي به شوراي رقابت اعلام کردند که شيوه فعلي عرضه خودرو در بورس غيرقانوني و ضدرقابتي بوده و بدليل ايجاد سفته بازي و نوسانات غيرموجه در معاملات، عرضه بايد متوقف شود. بر اين اساس به نظر مي رسد ورود شوراي رقابت به بازي قيمت گذاري خودرو طرفداران جدي در مجلس دارد. اين نمايندگان در نامه خود مدعي شده اند که هيچ قاعده و ضابطه‌اي در خصوص دستورالعمل تعيين قيمت در اين شيوه لحاظ نشده و لذا شاهد سفته بازي‌هاي فاحش و نوسانات غيرموجه و بدون ضابطه در قيمت‌هاي معاملاتي خودرو در بورس کالا هستيم.
اين نمايندگان به توقف معاملات خودرو در بورس قانع نيستند و با استناد به قانون اجراي سياستهاي کلي اصل ۴۴ و به ويژه مواد ۵۸ و ۶۱ از شوراي رقابت درخواست کرده اند از اختيارات قانوني خود غفلت نکرده و ضمن توقف فوري رويه عرضه خودرو در بورس کالا، مديران به زعم آنها متخلفي که اين شيوه را اجرايي کرده اند را مورد تعقيب قانوني قرار داده و نسبت به سود عودت اضافه درآمد صورت گرفته در معاملات اخير بورس کالا اقدام کنند.
معامله خودرو به بورس کالا فقط در ايران امکان پذير است
داود زاهدي کارشناس اقتصادي در تحليل توقف عرضه خودرو در بورس کالا به «آرمان امروز» مي گويد: ورود خودرو به بورس کالا در ايران نوعي بدعت بود و در جهان چنين چيزي سابقه نداشت چرا که بورس هاي کالا در جهان عموما محلي براي عرضه انبوه کاموديتي ها و مصنوعات اوليه فلزي مثل شمش و ورق فولاد و محصولات غذايي مثل غلات و روغن به شمار مي روند. اين کالاها با فاصله اندک قيمتي در بورس هاي کالايي جهان قابل معامله هستند چرا که کالاهايي يکدست و يکنواخت با عرضه کنندگان متعدد محسوب مي شوند. خودرو اين ويژگي را ندارد و کالاي يکنواختي نيست و در ايران هم شرايط خاصي براي توليد خودرو وجود دارد که اين کالا با عرضه کنندگان متعدد که رقابت بين آنها ايجاد شود، مواجه نيست. بنابراين معامله خودرو به بورس کالا فقط در ايران امکان پذير است و در کشورهايي که توليدکنندگان متعدد با رقباي داخلي و رقباي جهاني در حال رقابت هستند، و واردات خودرو آزاد است و قيمت ها را بازار تعيين مي کند نه دستورالعمل هاي دولتي، چنين امکاني وجود ندارد.
دور شدن تدريجي بورس کالا از قيمت گذاري دلال پسند
وي در ادامه با بيان اين که ورود خودرو به بورس کالا با مخالفت ها و انتقاداتي مواجه بود مي افزايد: از جمله انتقادات اين بود که در بورس آنچه رقم مي خورد به نفع عرضه کننده يا همان خودروساز است و امکان ندارد در ايران، قيمت گذاري عادلانه اي در بورس به نفع مصرف کنندگان شاهد باشيم. در عمل هم عرضه هاي اولي که با خودروهايي مثل ديگينيتي و فيديليتي و هايما اتفاق افتاد به نفع متقاضيان نبود و قيمت ها به قيمت تورم زده و هيجاني و دلال محور بازار نزديک بود اما وقتي عرضه ها بالا رفت شاهد بوديم که خودرو شاهين در قيمت پايه روي دست عرضه کننده ماند و قيمت گذاري ديگر دلال پسند نبود . با ادامه اين روند خودروساز و مرجع قيمت گذار يعني بورس کالا وادار به کاهش قيمت پايه خودرو مي شدند.
بايگاني شدن سياست حذف قرعه کشي با ورود مجدد شوراي رقابت
اين کارشناس بازارهاي مالي در پاسخ به اين پرسش که ورود دوباره شوراي رقابت به قيمت گذاري خودرو چه پيامدهايي خواهد داشت، اظهار کرد: هنوز مشخص نيست شوراي رقابت بتواند دوباره خود را وارد بازي قيمت گذاري کند و بايد ديد وزارت صمت که اکنون دست بالا را در معادلات صنعت و بازار خودرو در اختيار دارد و بورسي شدن خودرو هم از برنامه هاي اين وزارتخانه بود، مي تواند شوراي رقابت را از اين معادله بيرون نگه دارد يا خير. اگر شوراي رقابت همچون دوره هاي پيشين در قيمت گذاري به محور اصلي تبديل شود و حرف اول و آخر را در تعيين قيمت ارزيابي هاي فصلي اين شورا از تورم مواد اوليه و نهاده هاي توليد و شرايط بازار، بزند باز هم شاهد نارضايتي خودروسازان و نارضايتي مردم خواهيم بود. خودروسازان از سرکوب قيمت گله خواهند داشت و مردم از نبود امکان خريد خودرو با قيمتي که شورا تعيين مي کند. در اين صورت تداوم قرعه کشي که وزارت صمت اصرار به حذف آن دارد نيز قابل پيش بيني است و سياست حذف قرعه کشي به بايگاني‌مي رود.
- 11
- 1
