انواع بدنه خودرو
بدنه خودرو از زمان اختراع خودروهای مدرن، تاکنون با تغییراتی رو به رو شده است و شاید نسبت به دیگر بخش ها بيش ترین تنوع را داشته است. برای کلاس بندی خودرو باید مواردی همچون فرم و طراحی، سایز و جنس بدنه خودرو را در نظر گرفت ولی هیچگاه این دسته بندی ها بطور دقیق نیستند؛ بدین دلیل که شرایط اقلیمی، کاربرد و سلیقه سازندگان و... در بسیاری از مواقع در آن دخیل هستند.
با این حال، برای این که قابلیت و کارایی های محصول را به خودروسازان معرفی کرد باید از کلاس بندی بدنه خودرو کمک گرفت. به عنوان مثال با توجه به اینکه تنوع ماشین ها و تولید آن ها زیاد شده است؛ باید از انواع لحاظ به معرفی دقیقتر هر خودرو پرداخت تا خریدار از این طریق بتواند انتخاب مناسبی داشته باشد. علاوهبراین تولید کنندگان با کلاس بندی بدنه خودرو میتوانند با صرف زمان و هزینه کمتری، مدل های مشابه را آماده کنند.
انواع بدنه خودرو براساس کارایی
براساس کارایی خودرو می توان به نوع دیگر تقسیم بندی خودروها پی برد. به این ترتیب خودروها متشکل از دو دسته به شرح زیر می باشند:
* خودروهای تجاری:
بدنه ی خودروهای تجاری عموما بزرگ و قدرتمند هستند و کاربرد آن ها برای مصارف تجاریست. خودروهای تجاری شامل وانت، کامیونت، کامیون، اتوبوس، مینی بوس و تریلی می باشد.
* خودروهای سواری:
بدنه ی خودروهای سواری، ابعاد معمولی دارد و از کاربردهای آن می توان به مصارف شخصی، ورزشی و مسابقه ای و تفریحی اشاره کرد. در زیرمجموعه ی این نوع خودرو، خودروهایی همچون ون، شاسی بلند، سدان و ... قرار گرفته است.
معرفی انواع کلاس بدنه خودرو
قاعده و قانون ثابتی برای انواع کلاس بدنه خودرو تعریف نشده و سلیقه کمپانی خودرو سازی، منطقه و ... در اثر گذر زمان دچار تغییراتی میشود. همچنین بعضی از خودرو ها قابلیت عضویت در چند دسته را دارند یا ترکیبی از دو کلاس می باشند و یا در زمان آينده کلاس های جدیدی ابداع میشوند. در ادامه با انواع کلاس بندی بدنه خودرو اشنا شوید:
>> سوپر مینی:
ابعاد سوپر مینی نسبت به خودروهای فوق کوچک شهری، بزرگ تر است و در سگمنت B در تقسیم بندی کلی قرار می گیرد. در واقع در بین خودروهای فوق کوچک شهری و هاچ بک، خودروهای سوپر مینی قرار گرفته است. سوپر مینی ها دارای مزایای گوناگونی می باشند که شامل قابلیت مانور در خیابان های باریک، خودروهای کوچک شهری و امکان پارک در فضای محدود است. فضای کابین نسبت به خودروهای کوچک شهری، کمی بیشتر است ولی هنوز هم عیب چنین خودروهایی، کمبود فضای کافی می باشد. آلفارومئو میتو و دی اس ۳ از نمونه سوپر مینی ها محسوب میشود.
>> سدان:
در صورت مشاهده ی دفترچه راهنمای خودرویی مانند سمند حتماً پی به بدنه ی آن که سدان است، برده اید. به خودروهایی که با نام خودروهای صندوق دار شناخته می شوند و دارای خصوصیاتی همچون سقف ثابت، صندوق عقب مجزا، دو ردیف صندلی و ۴ درب می باشند؛ سدان می گویند. در واقع خودروهای عرضه شده با این نام براساس همین نوع بدنه طراحی شده اند. سدان ها نیز بر اساس ابعاد، متشکل از دسته هایی نظیر خانوادگی، خانوادگی کوچک، خانوادگی بزرگ، خانوادگی بزرگ نیمه لوکس، خانوادگی بزرگ لوکس، شهری، شهری متوسط، شهری بزرگ، بزرگ نیمه لوکس، بزرگ لوکس و مجلل هستند. برای معرفی تمام این نام ها از پیشوند سدان استفاده می کنند مثل سدان خانوادگی آئودی.
>> هاچ بک:
در بین جوانان، هاچبک ها محبوبیت بسیاری دارند و چندین سال است که معروف شده اند. در فرم بدنه هاچبک ها شاخصه ی مهمی به جز ابعاد نسبتا کوچک شان وجود دارد که شامل یک تکه بودن شیشه عقب و درِ صندوق بار آنها می باشد؛ یعنی در صندوق عقب با شیشه عقب به صورت یک جا بلند می شود. همچنین صندوق عقب هاچبک ها بگونه ای نیست که از کابین جدا باشد. انواع ۲ در هاچبک ها را در زمان قبل می ساختند ولی درحال حاضر، طراحی این ماشین بگونه ایست که دارای ۴در با ۴ صندلی می باشد. هاچ بک ها در سطح جهان نیز از خودروهای شهری معمول به شمار می روند. همچنین در کلاس هاچ بک، زیر مجموعه ای با عنوان HotHatc قرار گرفته که دارای قابلیت های جذاب تر و جوان پسندتر می باشد. میزان قدرت این نوع هاچ بک ها از بعد فنی نیز بیشتر است.
>> SUV:
هدف از طراحی خودروهای اس یو وی که در گروه شاسی بلند ها قرار دارند؛ بیشتر برای مسیرهای ناهموار است. فاصله محور این خودروی دو دیفرانسیله تا سطح زمین نسبت به خودروهای عادی، بیشتر است و به همین خاطر از آن به عنوان شاسی بلند یاد میشود. ۳ ردیف صندلی در بعضی از این مدل ها تعبیه شده درحالیکه مدلهای دیگر آن ۲ ردیف صندلی دارد. طراحی درب صندوق بار این خودروها به گونه ایست که فضای سرنشینان در امتداد فضای بار، قرار دارد و صندوق بار در دسترسشان است. بسیاری از شرکت ها که به طراحی مدل های خاص خودرو گرایش دارند؛ به دلیل بازار پر رونق این خودرو به سمت طراحی محصولات خود به صورت شاسی بلند با بدنه بزرگ حرکت کرده اند که این شرکت ها شامل لامبورگینی، پورشه، بنتلی و … است.
>> فست بک:
فست بک به حالت خاصی از سدان، اطلاق میشود. طراحی سقف فست بک به این صورت میباشد که با شیب ملایم و پیوسته به سمت عقب اتومبیل پائین می آید؛ یعنی سقف و صندوق عقب به عنوان یک جزء محسوب می شوند و در صندوق و شیشه عقب مانند خودروهای لیفت بک بطور هم زمان با هم باز می شوند.
>> لیفت بک:
اگر بین هاچ بک و سدان، فست بک ها را قرار بدهیم، باید لیفت بک را سدانی هاچ بک بخوانیم. از پرحاشیه ترین کلاس های خودرویی که مشابه به سدانی با صندوق عقب کوتاه شده یا هاچ بک دارای صندوق عقب کوچک ولی خارج از اتاق است، می توان به لیفت بک اشاره کرد. لیفت بک و فست بک از این نظر با هم فرق دارند که در لیفت بک ها بخش انتهایی خودرو مانند فست بک ها، يک پارچه و شیب دار نیست و جدایی از کابین، یک صندوق بار کوچک در انتهای آن طراحی می شود. یکی از نکات دیگر اینست که در صندوق عقب و شیشه عقب مانند کلاس هاچ بک به صورت يک پارچه باز می شود.
>> استیشن ها:
به سدان هایی که ادامه ی صندوق عقب شان تا سقف خودرو است، استیشن ها می گویند. به نوعی باربرهای سواری، نام دیگر این تیپ خودروها می باشد. طراحی های برخی از خودرو سازان بحدی پیچیده است که افراد، دچار اشتباهاتی بین استیشن، مینی ون و شاسی بلندهای سایز کوچک می شوند ولی تنها تفاوت استیشن ها نسبت به دو نوع دیگر، بدنه ی کشیده و سایز منطقی شان است. استیشن با نام های دیگری نظیر Wagon، Estate یا Avant شناخته میشود. این محصولات در ابتدا در دهه ی ۳۰ میلادی ساخته شد. همان زمانیکه تعدادی از خودرو سازان، سدان های سری اولشان را به وسیله ی درهای چوبی اندکی کشیده تر می کردند.
>> کانورتیبل:
قابل تبدیل به عنوان معنی کلمه کانورتیبل محسوب میشود و برای کلاس هایی دارای بدنه دو در و رو باز قابل استفاده است. این خودرو از سقف اتوماتیک برخوردار است که باز و بسته می شود. عموما طراحی کارنوتیبل ها برای چهار نفر می باشد. جنس سقف جمع شونده آنها که تحت عنوانSoft Top شناخته میشود؛ از پارچه یا برزنت است. گاهی وقت ها سقف جمع شونده کانورتیبل را با استفاده از فلز و همرنگ بدنه می سازند که Hard Top نام دارد. در ایران به این کلاس، کروک می گویند. از خصوصیات کارنوتیبل ها می توان به دو در و چهار صندلی اشاره کرد.
احتمالا کوپه به هر خودروی دو دری گفته میشود که مسقف است ولی چنین تعریفی در دنیای طراحی و مهندسی خودرو، جامع و درست نیست، به طورمثال تویوتا پرادو ی دو در را به عنوان خودروی کوپه نمی شناسند. خودروهایی به عنوان کوپه شناخته میشود که ساختار بدنیِ آن ها فارغ از تعداد در، به شکل محدب و تخم مرغی است. به طورمثال بی ام و X6 با وجود چهار در و شاسیِ بلند، یک کوپه است!
>> رَگ تاپ:
بعضی از خودرو سازان در دوران عدم رواج سانروف و عدم تبدیل آن به یک آپشن محبوب، ایده های جالبی را ارائه دادند ولی موفقیتی کسب نکردند تا آنرا محبوب کنند. رگ تاپ ها با داشتن جنس مقاوم به صفحه های تاشویی گفته میشد که توسطِ سرنشین به صورت کاملاً دستی، باز و بسته می شد. هرچند رگ تاپ ها برای خودروهای دهه ۶۰ میلادی به عنوانِ یک نمادِ کلاسیک درآمده اند ولی سانروف ها باعث شدند تا آن ها محبوبیتشان را از دست بدهند.
>> کروک:
کروک به خودروهایی گفته می شود که دارای سقف متحرک با قابلیت جمع شدن می باشند. نام تجاری خودروهای کروک، رودستر است. جنس سقف این خودروها مشابه برزنت است، البته مدل هایی هماهنگ با جنس بدنه با سقف چند تکه وجود دارد. فضای بار این خودروها معمولاً کم است و امکان دارد سقف های برزنتی درصورت برخورد با یک جسم خارجی به راحتی پاره شوند.
>> لیموزین:
خودروهای کلاس لیموزین، دربرگیرنده ی اتومبیل های تشریفاتی است و بدنه ی این خودروها به سدان، شباهت دارد و تنها تفاوتش در این است که کشیده تر است. فاصله محوری بیشتر لیموزین از حالت عادی از مهمترین استاندارد این خودرو به شمار می رود. گاهی وقت ها با وجود این که طول لیموزین، بیشتر است؛ هم چنان تعداد درهای آن، ۴ در میباشد ولی در بعضی از مواقع دیگر با شش در یا حتی بیشتر تولید میشود که این تعداد در باعث میشود که خودرو خارج از استانداردهای لیموزین قرار گیرد. کاربرد لیموزین، بیشتر برای تشریفات و نقل مکان افراد معروف در مناسبات مختلف میباشد و خصوصیات لوکس و تجملی دارد.
خودروهای LWB در این کلاس نیز قرار دارد که محور میانی آنها از حالت سدان، کمی طویل تر است ولی به اندازه لیموزین نیست. طراحی بدنه ی این خودروهای لوکس به منظور فراهم کردن امکانات رفاهی و تجملات لازم درون کابین، کمی طولانیتر است. در کشور آلمان ، استفاده از خودروهای LWB محبوبیت بسیاری دارد.
>> کلاس گرند تور:
در بین انواع کلاس های خودرو، از کلاس گرند تور به عنوان جذاب ترین، لوکس ترین و خاص ترین خودروها شناخته میشود که تا حدودی زیر مجموعه ی کوپه محسوب میشود. این کلاس خودرو باتوجه به ویژگی های ظاهری اسپرت تر و ابعاد بزرگ تر برای موتور حجیم و تجهیزات لوکس داخل آن کابین، فضای موردنیاز را تامین می کند.
>> کلاس کراس اوور:
میزان محبوبیت کلاس کراس اوور که نوعی شاسی بلند محسوب میشود؛ در بازار ایران، روز به روز در حال افزایش است ولی اندازه ی آن ها کوچک تر است. در خیابان های ایران، خودروهایی با کلاس Crossover نظیر خودروهای چینی، کره ای، آلمانی و فرانسوی به وفور ، وجود دارد. زیرساخت و پلتفرم کراس اوورها الهام گرفته از یک خودروی سواری است؛ به عنوان مثال پورشه ماکان بر روی پلتفرم آئودی A3 و خودروی نیسان مورانو بر روی پلتفرم سدان آلتیما تولید شده اند. یکی از دلایل جذب شدن خانواده ها از مدل کلاس اوور، ابعاد بزرگ و راحتی سرنشینان میباشد ولی این نکته را در نظر داشته باشید که توانایی های آفرود( خارج جاده ای) در کراس اوور ها محدودیت دارد.
>> خودروهای ون:
اصطلاح انگلیسی کاروانه، Van میباشد و کاربرد چنین خودروهایی برای حمل و نقل اسباب و لوازم حجیم و سنگین و یا گروهی چند نفره از انسانها است. بدنه ی خودروهای ون که چهار چرخ دارند؛ معمولاً مکعبی شکل است. این خودرو دارای ابعاد بدنه ای حد فاصل کلاس استیشن واگن و کامیون( در حوزه باربری) و مینی بوس( در حوزه نفربری) است. ابعاد، قدرت موتور و اشکال خودروهای ون با هم دیگر فرق دارند. اکثر این خودروها ۴ ستون دارند ولی در بازار می توان نمونه های ۳ ستون و ۵ ستون آنرا مشاهده کرد که هر کدام کارایی خاص خود را دارد.
>> خودروهای وانت:
خودروهای وانت به خودروهایی می گویند که اکثرا یک بخش باری، یعنی قسمت بار روباز را دارند. تولید چنین خودروهایی در بازار به ۲ صورت می باشد. خودروهای وانت با یک کابین، ۲ ستون A, B دارند( البته برخی مدلها دارای ۳ ستون نیز می باشند) و قسمت بار چنین خودروهایی ۲ کابین دارد و دارای ۳ ستون A, B, C میباشد ( البته در بعضی مدلها دارای ۴ ستون نیز هستند). طراحی این خودروها از نظر حجم بار حمل کننده و یا کشندگی در سطوح متفاوتی می باشد. خودروهای وانت، گاهی وقت ها مثل خودروی سواری طراحی می شوند که ظرفیت حمل بار دارند درحالیکه در مدلهای دیگر آن که با ظرفیت حمل بار بالا طراحی شده، چرخهای عقب به صورت جفت چرخ می باشد. از انواع مدلهای خودروی وانت می توان به تجاری، سواری، تک کابین، دو کابین، اسپرت و .... اشاره کرد .
گردآوری: بخش خودرو سرپوش
- 19
- 4