جنجال ساخت حساب های کاربری جعلی در روبیکا

در روزهای اخیر برخی بازیکنان پرسپولیس از وجود اکانتی با تیک آبی به نامشان در اپلیکیشن روبیکا خبر داده اند. این درحالی است که این اشخاص از ساخته شدن چنین حسابهایی اظهار بی اطلاعی می کنند. گفته می شود محتوای درج شده در این اکانت ها با عکس هایی مشابه آنچه اشخاص در صفحه اینستاگرام (Instagram) خود به اشتراک گذاشته اند پر شده است. فارغ از بی اطلاعی برخی از این سلبریتی ها از ساخته شدن چنین اکانتی، این موضوع خصوصا به دلیل آن حساسیت های بسیاری را برانگیخته است که بسیاری از سیاستگذاران مدعی وجود پلتفرمهای داخلی مشابهی برای بسیاری از شبکه های اجتماعی از جمله اینستاگرام، واتس اپ و تلگرام هستند و بر مسدودسازی حداکثری این پلتفرمهای خارجی و جایگزینی آن ها با نمونه های داخلی پافشاری می کنند.

این درحالی است که چندي پیش، در گزارش جامعی که توسط یکی از پلتفرم های تحلیل داده های شبکه های اجتماعی منتشر شد، تعداد کاربران اپلیکیشن ایرانی روبیکا حدود ۲۶ میلیون کاربر اعلام شد. این اپلیکیشن علیرغم تمامی حمایت هایی که در رسانه ملی از آن صورت میگیرد، پس از پلتفرم هایی مانند واتسپ، تلگرام و اینستاگرام، در رده چهارم پرمخاطب ترین اپپلیکیشن های شبکه اجتماعی در ایران قرار دارد. واتسپ با داشتن بیش از ۵۰ میلیون کاربر فعال، پرمخاطب ترین پیامرسان در ایران است.

ساخت اکانت برای بازیکنان پرسپولیس در روبیکا

آغاز حواشی ساخت اکانت های روبینو

روز گذشته، حسین کنعان زادگان، بازیکن تیم فوتبال پرسپولیس در اینستاگرام خود از ساخته شدن حسابی جعلی به نامش در اپلیکیشن روبیکا خبر داد و اظهار‌کرد درحال پیگیری این موضوع از طریق پلیس فتاست. بعداز انتشار این موضوع، ورزشکاران دیگری نیز موضوع مشابهی را مطرح کردند و ادعا کردند هیچ اطلاعی از ساخته شدن این صفحات کاربری ندارند.

میلاد نوری، از فعالان حوزه تکنولوژی با اشاره به تاکیدهای اخیر نمایندگان مدافع طرح صیانت مبنی بر امکان پیگیری تخلفات شبکه های اجتماعی بعداز ملزم کردن شرکتها خارجی به بازگشایی یک دفتر رسمی در کشور می گوید: نمایندگانی که مدعی احقاق حق کاربران و مقابله با تحلفات در شبکه های اجتماعی را دارند، بهتر است حسن نیت خود را از رسیدگی به همین تخلف اخیری که در روبیکا رخ داده است ثابت کنند. چطور پلتفرمی که تماما در داخل کشور میزبانی می شود می تواند به همین راحتی از شهرت افراد، نام و عکس های آن ها سواستفاده کرده و حقوق معنوی آنها را زیرسوال ببرد.

با اوج گرفتن حواشی پیرامون این موضوع، صفحه رسمی روبیکا در توییتر به جنجالها واکنش نشان داد و در پستی اظهار‌کرد که صفحات ایجاد شده به نام بازیکنان در در ماه سال ۹۸ و در حاشیه برگزاری دربی ۹۴ ساخته شده است. در این پست اظهار شد که این کار با هماهنگی کامل باشگاه و بازیکنان و در چارچوب کمپین مربوطه صورت گرفته است. این شرکت در ادامه با انتشار مصاحبه هایی با چند بازیکن این باشگاه ها، بر اطلاع داشتن آن ها از راه اندازی چنین حسابهایی تاکید کرد. این شرکت در پایان بیان اینکه امکان حذف این صفحات وجود دارد گفت: چنانچه بازیکنان به صفحات منتسب به آن ها دسترسی ندارند و یا مایلند این صفحات حذف شوند میتوانند با پشتیبانی روبیکا تماس بگیرند.

ساخت اکانت های جعلی برای دیگر کاربران

ولی حواشی این اپلیکیشن ایرانی به همینجا ختم نشد و بنظر میرسد ساخت صفحات کاربری این چنین محدود به بازیکنان تیمهای فوتبال پایتخت نیست. گفته می شود صفحات مشابهی برای برخی حساب های کاربری پرمخاطب مانند ورزشکاران دیگر، اینفلوئنسرهای تکنولوژی و … نیز ساخته شده است. هومن قربان زاده از فعالان حوزه دیجیتال مارکتینگ در پستی توییتری اظهار داشت حتی بدون اجازه وی نیز صفحه ای به نامش در اپلیکیشن روبیکا ساخته شده و محتواهای اینستاگرامی وی عینا در این پلتفرم کپی شده است.

کاربرانی با متهم کردن این اقدام روبیکا، آنرا خلاف قانون و اخلاق خواندند. آن ها در پیام های خود بر این امر تأکید کردند که ایجاد حساب کاربری با نام دیگران و انتشار محتوای تولید شده آنها از شبکه های دیگر و بازنشر آن پروفایلی جعلی، در بسیاری کشورهای دنیا می تواند منجر به اقدام قانونی علیه مجرم شده شود. زیرا چنین اقدامی هم جعل هویت است و هم نقض کپی رایت. کاربران بسیاری پاسخ روبیکا به ادعای مطرح شده را ناکافی دانستند و گفتند اصلاً چرا باید حسابی بدون اجازه ایجاد شود که فرد با تماس با پشتیبانی برای حذف آن اقدام کند؟!

اعتراض کاربران به ساخت اکانت هایی به نام آنها در روبیکا، بدون اجازه و اطلاع

با مشخص شدن وسعت دامنه اکانت های جعلی ساخته شده، بسياري از فعالان فضای مجازی عضویت در پلتفرم روبیکا را رد کردند و از کاربران خواستند برای اطمینان از ساخته نشدن اکانتی جعلی با نام آن ها حتما URL این پلتفرم را با نام کاربری خود در یک مرورگر چک کنند. به اینصورت: www.rubika.ir/username

ذره بین؛ کپی کاری یا بومی سازی؟

موتور جستجوی ذره بین؛ کپی کاری یا بومی سازی؟

این حواشی در حالی تشدید شده که در روزهای اخیر احتمال تصویب طرح حمایت از کاربران فضای مجازی که به طرح صیانت معروف است قوت گرفته است. از سوی دیگر مشاهده می شود که برخی اپراتورها، همزمان با قوت گرفتن احتمال مسدود شدن پلتفرم های خارجی مانند گوگل (Google)، اقدام به مانور دادن تبلیغاتی بر سرویس های داخلی مشابه داخلی کرده اند. مدتی است همراه اول تبلیغات گسترده ای را برای استفاده از موتور جستجوی بومی خود موسوم به ذره بین آغز کرده است. درحالی که بررسی های فنی نشان می دهد این موتور جستجو صرفا پوسته ای از موتورجستجوی گوگل است که از طریق خرید یک API از این شرکت پیاده سازی شده است. تمامی نتایج نمایش داده شده برای کلیدواژه های مختلف در موتور جستجوی ذره بین عینا مشابه نتایج گوگل است. با این تفاوت که امکان پیگیری داده های کاربران به راحتی برای نهادهای داخلی میسر است. ایجاد رانتهای عظیم برای برخی شرکت های داخلی از دیگر انتقادات جدّي به طرح صیانت است.

اعتراض تند ترانه علیدوستی به جعل اکانتش در روبیکا بی‌اجازه او