دانشمندان در چند دهه اخیر به پیشرفتهای قابل توجهی برای ساخت انواع دستگاهها به منظور شناسایی صدا و نور دست یافتهاند که برای نمونه میتوان به فناوریهای پیشرفته ساخت میکروفن و نیز دوربینهای مختلف اشاره کرد.
با وجود این، متاسفانه هنوز پیشرفت چندانی در زمینه ساخت انواع دستگاههای شناساگر رایحه صورت نگرفته است. هرچند تلاشهای زیادی تاکنون به عمل رسیده که میتواند امیدبخش ظهور فناوریهایی بهتر برای آینده باشد.
در نمایشگاه سیایاس امسال که به معرفی نوآوریهای مختلف اختصاص دارد، یک شرکت دانشبنیان از فناوری جدید خود با نام بینی اپتیکال نیئوز (NeOse) رونمایی کرد که میتوان آن را دقیقترین دستگاه تحلیل و شناسایی بو در دنیا نامید. نیئوز مجهز به مجموعهای از حسگرهای شیمیایی و نیز سامانهای اپتیکی است. برای استفاده از این دستگاه کافی است آن را به سمت بوی مورد نظر بگیریم.
حسگرهای شیمیایی موجود در این گجت به بررسی مولکولهای آن بو و سپس به مقایسه ساختار شیمیایی این مولکولها با بانک داده خود که دربردارنده تعداد زیادی بوی از پیش شناسایی شده است میپردازند. این فرآیند ممکن است بین ۱۵ تا ۳۰ ثانیه طول بکشد و در صورت هماهنگی مشخصات بوی مورد نظر با یکی از بوهای موجود در بانک داده، جزئیات آن به اطلاع کاربر میرسد.
نیئوز قرار است در خرداد یا تیر سال آینده با قیمت بین ۱۰ تا ۱۵ هزار دلار (۴۰ تا ۶۰ میلیون تومان) به بازار عرضه شود. از آنجا که این قیمت بسیار بالاست، نباید انتظار داشت کاربرد خانگی داشته باشد و احتمالا صنایع مختلفی نظیر تولیدکنندگان موادغذایی و نیز محصولات آرایشی یا بهداشتی نخستین مشتریان این فناوری خواهند بود. برای نمونه این شرکتها میتوانند رایحه مورد نظر را در بانک داده نیئوز ثبت کرده و سپس از آن برای بررسی میزان رایحه و در نتیجه کنترل کیفیت محصولات مختلف خود استفاده کنند.
نیئوز همچنین میتواند در زمینه سنجش کیفیت هوا در واحدهای مختلف صنعتی نیز کاربرد داشته باشد. شناسایی مواد فاسد شده در انبارها نیز از دیگر کاربردهای احتمالی این فناوری خواهد بود.
میتوان امیدوار بود فناوری نیئوز همانند بسیاری از فناوریهای دیگر، با گذشت زمان ارزانتر شود. در این صورت شاید در آینده این نوع حسگرها در یخچالهای هوشمند نیز کاربر داشته باشد و در صورت شناسایی بوی مواد غذایی در حال فساد به کاربر هشدار دهد.
- 18
- 6